Văn hóa & Suy ngẫm

VHO- Để ngăn chặn tình trạng trẻ em bị tai nạn thương tích, đuối nước, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều Chỉ thị, trong đó đã nhấn mạnh: Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, chính quyền địa phương phải chịu trách nhiệm khi để xảy ra tình trạng trẻ em tử vong do tai nạn thương tích.

VHO-  Gần đây, chúng ta liên tục chứng kiến nhiều vụ bạo lực gia đình, trong đó có những vụ rất đau lòng khi tiếp cận từ góc độ đạo đức xã hội, điển hình nhất là vụ con gái hành hạ mẹ già, cháu ngoại không những không can ngăn mà còn quay clip để đăng lên Facebook. Những hành động trái với luân thường đạo lý như vậy không chỉ mang tính đơn lẻ, cá biệt, mà đã và đang diễn ra ở nhiều nơi với nhiều mức độ khác nhau. Điều này thực sự đáng báo động!

VHO- Bắt đầu từ ngày 7.9 vừa qua, Sở VHTT Thừa Thiên Huế có kế hoạch cho nam cán bộ công chức mặc áo dài ngũ thân truyền thống vào mỗi thứ Hai đầu tháng. Đây là một hoạt động có ý nghĩa khi chúng ta đang nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, và trang phục áo dài được xem là một trong những cách hữu hình nhất để thể hiện tình yêu đối với dân tộc, cũng như mong muốn định hình một bộ quốc phục vốn từ lâu đã trở thành một chủ đề được bàn đi bàn lại mà chưa đạt được kết quả như ý muốn.

VHO- Sau mấy ngày vướng phải lùm xùm vì vi phạm bản quyền hình ảnh đội tuyển bóng đá quốc gia, thủ quân đội tuyển Việt Nam Quế Ngọc Hải đã xin lỗi VFF, CLB Viettel và người hâm mộ trên trang Facebook cá nhân. Vụ việc rồi sẽ qua đi nhưng còn lại đó là lỗ hổng về tính chuyên nghiệp, không chỉ ở cá nhân Quế Ngọc Hải mà còn ở cả một nền bóng đá. Trước Hải, Công Phượng khi ấy là ngôi sao sáng giá nhất trong đội hình đội tuyển U19 Việt Nam cũng từng khiến dư luận dậy sóng về chuyện vi phạm bản quyền hình ảnh đội tuyển.

VHO- Những ai không may có người thân bị bệnh trọng nằm viện, lại rơi vào hoàn cảnh khó khăn, túng thiếu “giật gấu vá vai” mới thấu hiểu được sự nhục nhằn và mới thấu được “đồng tiền đi liền khúc ruột”. Biết bao người đã, đang và sẽ lâm vào tình cảnh ấy cộng với một tâm lý nói chung “còn nước còn tát” để cứu người thân vượt qua cửa tử nếu gặp may mắn. Nói như thế để thấy, “đi viện khổ lắm ai ơi” chứ không sung sướng như những hạng người bất chấp để câu kết “móc túi”, “ăn dày” trên lưng bệnh nhân. Và đau đớn phải thốt lên tiếp, câu chuyện xót xa ấy lại xảy ra …

VHO-  Đạo hiếu có thể được xem như một trong những đặc điểm văn hóa đặc biệt của người Việt. Trong các nghi lễ liên quan đến đạo hiếu, Vu lan là dịp lễ rất quan trọng. Cứ mỗi dịp Rằm tháng Bảy, lễ Vu lan về, nhà nhà lại cùng nhau hướng về việc báo hiếu với những người đã khuất. Ai cũng mong muốn sắm sửa đồ lễ để thể hiện tấm lòng của mình đối với công ơn tổ tiên.

VHO-  Đạo hiếu có thể được xem như một trong những đặc điểm văn hóa đặc biệt của người Việt. Trong các nghi lễ liên quan đến đạo hiếu, Vu lan là dịp lễ rất quan trọng. Cứ mỗi dịp Rằm tháng Bảy, lễ Vu lan về, nhà nhà lại cùng nhau hướng về việc báo hiếu với những người đã khuất. Ai cũng mong muốn sắm sửa đồ lễ để thể hiện tấm lòng của mình đối với công ơn tổ tiên.

VHO- Sự việc người dân tập trung đi lễ đông người không chỉ ở Phủ Tây Hồ, mà còn ở nhiều di tích tâm linh trong ngày mùng 1 tháng 7 (âm lịch) vừa qua cho chúng ta thấy nhu cầu thực của cộng đồng đối với các hoạt động văn hóa tín ngưỡng. Trong bối cảnh khó khăn, ai cũng có tâm lý lo lắng thì việc tìm đến với tâm linh là cách giảm bớt những căng thẳng, lo âu hữu hiệu.

VHO- Có một thực tế khó ai có thể phủ nhận được là trong hơn một thập kỷ trở lại đây, với sự vào cuộc nhanh, mạnh, kịp thời của báo chí và cả dư luận xã hội trong việc bảo vệ, bảo tồn di sản văn hoá nên nhiều di tích, danh thắng có giá trị tránh được nguy cơ đổ sập; tránh được tình trạng biến dạng “một đi không trở lại” và cũng đã tránh được sự xâm phạm, xâm hại không thương tiếc của nhiều nhà đầu tư lẫn chính quyền địa phương. Cũng từ sự vào cuộc tích cực ấy mà nhiều ngôi đình, chùa, lăng tẩm đã được cơ quan chức năng, chính quyền các cấp “cứu chữa” kịp thời bằng những dự án tu bổ, tôn tạo...

VHO- Dân gian có câu: “Lời nói không mất tiền mua…”. Ý nghĩa sâu xa của câu nói này là trong quan hệ với những người xung quanh, chúng ta nên lựa lời hay, ý đẹp để nói chuyện với nhau, làm vừa lòng nhau, không nên “đao to, búa lớn” gây mất lòng, xích mích với nhau. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng một số cá nhân, tổ chức làm ăn phi pháp đã lợi dụng, mời người nổi tiếng, có uy tín liên quan đến lĩnh vực hoạt động, kinh doanh để ca ngợi, quảng bá, quảng cáo sản phẩm diễn ra khá phổ biến.

VHO- Trong vô vàn những hoạt động thiện nguyện khi dịch Covid-19 bùng phát, “đội quân” tài xế công nghệ trẻ ở Đà Nẵng đã khiến cộng đồng cảm kích khi đứng ra thành lập một nhóm tình nguyện đưa đón những phụ nữ mang bầu tới nơi “vượt cạn” an toàn.

VHO-Chúng ta đang sống trong những ngày đặc biệt. Khó khăn do dịch bệnh Covid-19 gây ra là chưa từng có tiền lệ trong lịch sử đã đặt cả nước trước nhiều thách thức, nhưng đồng thời cũng chứng minh bản lĩnh của dân tộc mỗi khi đối mặt với khó khăn. Tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, nghĩa đồng bào... là niềm tự hào của đất nước Việt Nam, một lần nữa được bạn bè quốc tế nể phục. Làm nên những điều kỳ diệu đó là sự chung tay, chung sức, chung lòng của mọi người dân đất Việt, trong đó có những đóng góp của giới văn nghệ sĩ.

VHO- Có thể nói, tình hình dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, không ai có thể dự đoán chính xác khi nào mới hết dịch. Để đối phó, các địa phương đã có nhiều biện pháp quyết liệt, tập trung ưu tiên nguồn lực để phòng, chống dịch bệnh lây lan, cứu chữa người bị bệnh. Bên cạnh đó, một nhiệm vụ rất quan trọng không kém là phải đảm bảo tạo mọi điều kiện thuận lợi để đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội. Bởi vì, nếu để xảy ra đứt gãy kinh tế, sản xuất đình đốn, ngưng trệ và dẫn đến suy thoái kinh tế thì hậu quả xã hội tiêu cực rất khó lường.

VHO- Có thể nói, tổ chức một kỳ thi với gần triệu thí sinh trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp là mạo hiểm. Nhưng không thi, hệ lụy cũng rất lớn. Quyết định như thế nào cũng là điều rất khó khăn. Hiện tại, Bộ GD&ĐT vẫn đang giữ phương án tổ chức thi, kèm theo các biện pháp phòng ngừa.

VHO- “Gia đình mới đi du lịch Đà Nẵng - Quảng Ngãi về (tự cách ly 14 ngày 25.7-7.8). Xin hàng xóm thông cảm không lại gần. Xin cảm ơn!”. Đây là nội dung “Thông báo” in trên khổ giấy A4 được hai người dân, một ở thành phố Quảng Ngãi và một ở xã Phước Hưng (huyện Long Điền, Bà Rịa - Vũng Tàu) dán ngay cổng nhà, được mạng xã hội đưa lên sau đó lan truyền rất nhanh, thu nhận rất lớn sự cảm kích của cộng đồng và báo chí vào cuộc xác minh, phản ánh...

VHO- Xưa, vào những dịp lễ tết, hội hè, đình đám, trò chơi là hoạt động không thể thiếu bởi phải có nó thì con người mới thật sự đoàn kết, hòa đồng và gần gũi nhau hơn.

VHO- Kinh tế sáng tạo được xem là một trong những thành công của nền kinh tế Anh Quốc cung cấp 3,12 triệu việc làm trực tiếp (số liệu thống kê năm 2017), tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm gấp 2 lần so với các ngành kinh tế khác, đóng góp đáng kể vào sự hồi phục cũng như trở thành động lực phát triển của nền kinh tế Anh trong những năm vừa qua (riêng xuất khẩu đạt doanh thu 27 tỷ Bảng Anh năm 2016). Vì vậy, tập trung đến sáng tạo, biến tiềm năng sáng tạo thành lợi ích kinh tế, chính trị, xã hội là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của hầu hết các cơ quan, tổ chức chính trị, xã hội và đặc biệt là văn hóa ở Anh.

VHO- Mặc dù trong thời qua có nhiều vụ vi phạm bản quyền tác giả, sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực mỹ thuật bị dư luận xã hội và báo chí lên án gay gắt nhưng vấn nạn này vẫn cứ "hồn nhiên" mọc ra và nó chưa bao giờ được xem là chuyện cũ. "Đạo, nhái" tác phẩm mỹ thuật xảy ra bởi sự vô lối, tùy tiện của một số cá nhân, rồi những "nguyên đơn" chưa thật sự vào cuộc quyết liệt để bảo vệ "đứa con tinh thần" của mình.

VHO- Dạo gần đây, nhiều địa phương trong đó có cả những huyện nghèo nhất nhì xuất hiện cái gọi là “phong trào” xây dựng tượng đài với kinh phí đầu tư lên đến hàng chục tỷ đồng, với mục đích ghi nhớ sự kiện lịch sử, qua đó giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ. Khi dư luận đưa tin, phản ánh và phản ứng rần rần thì người đứng đầu địa phương đó giải thích rằng, “đây là chủ trương từ nhiều nhiệm kỳ trước, giờ mới quyết tâm làm. Còn tiền ngân sách ít thôi, chủ yếu là địa phương kêu gọi xã hội hoá...”.

VHO- Ngày 1.7.2020, Luật Thư viện chính thức có hiệu lực. Đây là niềm vui chung của những người yêu sách, giúp khẳng định quyền tiếp cận thông tin, tri thức và hưởng thụ các giá trị văn hóa của người dân, đồng thời khẳng định rõ vai trò của thư viện, cũng như của văn hóa đọc trong sự nghiệp phát triển văn hóa, khoa học, giáo dục của đất nước, góp phần nâng cao dân trí, xây dựng xã hội học tập ở Việt Nam. Như vậy, sự ra đời của Luật Thư viện một lần nữa khẳng định và tôn vinh những giá trị của thư viện nói riêng, văn hóa đọc nói chung.