Văn hóa & Suy ngẫm

VHO- Nhiều người dân cư trú tại các tỉnh phía Nam như TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai dùng phương tiện cá nhân để về quê sau một thời gian dài giãn cách xã hội. Mặc dù đây là nguyện vọng chính đáng của người dân, nhưng nó không chỉ gây nguy hiểm cho cá nhân mà còn ảnh hưởng rất lớn đến công tác phòng, chống dịch. Với bao nỗ lực, hiện dịch đã, đang dần được kiểm soát, cuộc sống dần trở lại, vì thế cần làm gì để vận động người dân ở lại.

VHO- Sở Y tế Hà Nội vừa có văn bản đề nghị các địa phương tiếp nhận thông tin người dân về từ vùng dịch trên địa bàn và quản lý chặt chẽ, có thể treo biển tại cửa nhà: “Gia đình có người theo dõi sức khỏe PCD Covid-19”. Sự “có thể” này đang tạo ra những luồng dư luận trái chiều. Người ủng hộ thì cho rằng, công cuộc chống dịch đang ở những trận đánh cuối cùng mang tính quyết định, cần phải bảo vệ thành quả bằng mọi giá. Cho nên, nếu cần thiết, có thể áp dụng mọi biện pháp ngăn chặn kịp thời những sai sót, bất cẩn để kiểm soát dịch một cách tốt nhất, sát sao nhất, chặt chẽ nhất; kiên quyết không để dịch bệnh lây lan trong cộng đồng. Bởi trong suốt 4 đợt dịch vừa qua, có không ít những cá nhân, tổ chức “thích lội ngược dòng”, lơ là, thiếu ý thức, thậm chí vi phạm pháp luật…

VHO-  Trong những ngày qua, các phương tiện truyền thông và mạng xã hội đã truyền tải, phản ánh dày đặc hình ảnh hàng nghìn, hàng chục nghìn người dân đủ độ tuổi từ TP.HCM và nhiều địa phương ở phía Nam trở về quê trên phương tiện cá nhân với bao khó khăn bủa vây. Trong số đó, có những gia đình phải vượt qua chặng đường dài một nghìn đến hai nghìn cây số để hồi hương. Nhưng vì sao họ lại vội vã trở về như vậy thì cho đến nay khó lòng cắt nghĩa cho thật đầy đủ với những nguyên nhân và thông tin thật khách quan.

VHO- Chống dịch như chống giặc là khẩu hiệu nhằm xác định tinh thần đoàn kết, quyết tâm và quyết liệt như trong chiến tranh. Việt Nam chúng ta đã chống dịch với tinh thần như thế. Nhưng quá trình diễn biến của dịch trên thế giới và ở Việt Nam rất khó lường, phức tạp, đợt dịch thứ tư bùng phát đã xóa đi phần lớn thành quả của những đợt trước. Phải chăng “chống dịch khó hơn chống giặc”? Điều này có lẽ bắt nguồn từ sự khác nhau rất lớn về tính chất và “kẻ thù” của hai cuộc chiến.

VHO- Thắng không kiêu, bại không nản là bài học từ ngàn đời nay cho mọi người, cho mọi việc và cho mọi hoàn cảnh. Tuy vậy, để thực hiện được bài học này quả không dễ!

VHO- Bộ quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật đang được tổ chức lấy ý kiến trong bối cảnh hoạt động biểu diễn nghệ thuật có những biểu hiện của sự chệch hướng.

VHO- Từ lâu, TSKH Đoàn Hương có vẻ như không dành nhiều sự thiện cảm lắm cho những cuộc thi tìm kiếm người đẹp, nhất là vô số cuộc thi Hoa hậu xuất hiện dày đặc trong vòng mười năm trở lại đây, ngoại trừ có lần bà làm cố vấn cho một cuộc thi hoa hậu tầm quốc gia. Trong những chương trình phát trên sóng truyền hình hay tại những buổi tọa đàm về chủ đề cuộc thi hoa hậu để tôn vinh vẻ đẹp người phụ nữ, TS Đoàn Hương luôn đứng hẳn về một phía với tư cách là phản biện bằng thái độ có thể nói là hơi gắt. Nói tóm lại, bà không ủng hộ lắm việc tổ chức nhiều cuộc thi hoa hậu...

VHO- Bộ Chính trị vừa ban hành Kết luận số 14- KL/TW về chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung. Đây là quyết sách rất đúng đắn và kịp thời trong giai đoạn hiện nay để khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

VHO-  Phản biện được hiểu theo đúng nghĩa là sự phát hiện chính xác những sai lầm, thiếu sót, sơ hở của một chủ trương, chính sách hay đề tài nghiên cứu cụ thể nào đó; đồng thời tìm ra nguyên nhân và đưa ra gợi ý giải pháp khắc phục hoặc cảnh báo những hệ quả tiêu cực có thể có. Như vậy, phản biện mang tính xây dựng. Nhưng ngày nay dường như nó đang bị lẫn lộn với các ngữ nghĩa gần giống như: Phản bác, chê trách, phủ nhận, chống đối... Đối tượng tiếp nhận phản biện là nơi đưa ra các chính sách, quy định hoặc là tác giả của đề tài nghiên cứu.

VHO- Hà Nội bỏ lệnh giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 đúng vào Tết Trung thu và kết quả là hàng ngàn người dân đã đổ ra đường, tập trung ở những nơi trung tâm bất chấp nguy cơ dịch bệnh. Qua đây cho thấy một sự thật nào đó về ý thức phòng dịch của người dân để Hà Nội cần phải thay đổi chiến lược.

VHO- Nhìn hình ảnh người dân Hà Nội đổ ra đường ngày Trung thu không khỏi rùng mình và thầm “lạy giời” bởi chỉ một trường hợp F0, thành quả của hơn 2 tháng nỗ lực đổ sông, đổ biển.

VHO- Vụ việc vỡ gãy khối bia tứ diện ở chùa Thổ Hà đã không còn tính thời sự nữa xét theo nghĩa tin tức, nhưng nó vẫn đang âm ỉ trong tâm trí của những người trân quý giá trị di sản văn hóa dân tộc. Câu chuyện này rồi đây sẽ được cơ quan quản lý có thẩm quyền xác định rõ nguyên nhân cũng như trách nhiệm của các bên liên quan, theo đó đặng đưa ra những khuyến nghị không chỉ riêng đối với di tích này mà bao phủ lên rất nhiều di tích khác, để tránh cho được “vết xe đổ”.

VHO- Có một thực tế là một bộ phận công chúng vẫn chưa thực sự hiểu để phân biệt phim điện ảnh và truyền hình khác nhau cái gì. Làm sao để phân biệt hai thể thức biểu hiện ấy khi chúng đều lấy hình ảnh làm phương tiện truyền tải? Tôi còn nhớ có một cán bộ khi được mời xem bộ phim điện ảnh (thời còn phổ biến phim nhựa) có bản quyền và đang trong quá trình cấp phép phát hành, đã nói với cấp dưới rằng “kiếm cho anh đĩa phim này”. Đề nghị nghe thật hài hước, bởi với phim có bản quyền, việc sao chép mà không được sự cho phép của chủ sở hữu phim là nghiêm cấm dưới mọi hình thức, mọi đối tượng.

VHO- Tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp nhưng số ca nhiễm và tử vong đều đang giảm dần. Trong đó, nhiều địa phương, kể cả các điểm nóng TP.HCM, Bình Dương, Hà Nội cũng đã dần dần kiểm soát được dịch. Cùng với đó việc đẩy nhanh tốc độ tiêm vắc xin nên các tỉnh vùng dịch đã tiêm ít nhất 1 mũi vắc xin cho trên 70% dân số độ tuổi từ 18 tuổi trở lên. Vì vậy, các địa phương đang tính đến việc sớm mở cửa trở lại các hoạt động kinh tế-xã hội trong trạng thái bình thường mới!

VHO- Cùng thời điểm với những ồn ào liên quan đến nghệ sĩ Việt Nam, ở Trung Quốc diễn ra hiện tượng các cơ quan quản lý văn hóa mạnh tay chấn chỉnh hoạt động của các nghệ sĩ, mong muốn trả lại môi trường nghệ thuật trong sáng đúng nghĩa, để nghệ thuật thực sự hướng con người đến chân - thiện - mỹ, giúp con người hoàn thiện nhân cách, đạo đức của mình.

VHO-  Cho đến giờ và có lẽ còn lâu nữa, người viết mới có thể nguôi phần nào về nỗi ám ảnh đến từ những hình ảnh được ghi lại đầy chân thực qua bộ phim tài liệu Ranh giới mới được phát trên VTV đặc biệt cách đây mấy hôm.

VHO- Trong cuộc sống bình thường, người dân tiếp xúc với chính quyền qua các thủ tục hành chính, công an khu vực, công an giao thông, thuế vụ... Theo một số cuộc điều tra xã hội học, chỉ số hài lòng về các dịch vụ công ở nước ta chưa cao, nhất là việc giải quyết khiếu kiện, tranh chấp. Nhưng đến khi thực hiện giãn cách xã hội, “ai ở đâu ở đó” thì nỗi lo trước nhất của người dân là làm sao có lương thực, thực phẩm cho bữa ăn hằng ngày... và rất nhiều mối lo khác. Lúc đó, người dân mới chú ý đến những thông báo của Chính phủ và lời hứa không để người dân nào thiếu ăn bằng cách huy động lực lượng bộ đội, công an và chính quyền địa phương “đi chợ” cho từng nhà dân.

VHO- Mấy ngày gần đây, chuyện từ thiện của nghệ sĩ lại nóng lên, nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng. Nhiều người đòi nghệ sĩ phải đưa ra bằng chứng cụ thể như sao kê ngân hàng chẳng hạn để công khai, minh bạch số tiền họ đóng góp từ thiện; một số nghệ sĩ lên tiếng thanh minh, phân bua với những lời hứa sẽ thể hiện rõ tấm lòng, sự không vụ lợi của mình trong hoạt động từ thiện. Câu chuyện chưa có hồi kết nhưng chắc chắn không ai có lợi gì liên quan đến sự việc này, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường hoạt động nghệ thuật và hình ảnh của nghệ sĩ, cũng như niềm tin của công chúng đối với giới nghệ sĩ.

VHO- Hôm qua 5.9, Lễ Khai giảng năm học mới đã diễn ra trong một không khí thật đặc biệt, không cờ đèn kèn trống rộn ràng, không có những dòng người đông đúc trên đường phố, không có cảnh học sinh ríu rít rộn rã sân trường. Nhưng ở cả ba miền Tổ quốc vẫn có những Lễ Khai giảng được tổ chức tập trung, dù gọn gàng mà vẫn đầy đủ nghi thức, vẫn thiêng liêng khi hồi trống khai trường âm vang…

VHO- Ðược nhìn nhận là yếu tố rất quan trọng, tác động đến quá trình hình thành nhân cách con người, là “thiên nhiên thứ hai, là cái vườn ươm tạo nên nhân cách văn hóa của con người”, vì vậy, theo PGS, TS Bùi Hoài Sơn (ảnh nhỏ), Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, cần nhìn nhận và chú trọng đặc biệt vấn đề xây dựng môi trường văn hóa - đặt trong chiến lược xây dựng con người Việt Nam hiện đại.