Văn hóa & Suy ngẫm

VHO- Với sự hỗ trợ của cộng sự “ảo” đắc lực là mạng xã hội, không biết do vô tình hay cố ý mà hàng loạt góc khuất của nhiều nghệ sĩ được lộ ra. Không một điều gì mà người ta không sẵn sàng bày lên, từ chuyện dĩ vãng đến đời tư cá nhân, từ phát ngôn đến hành động, từ chuyện làm từ thiện đến các vụ kiện tụng, tranh chấp tình - tiền... khiến công chúng cảm nhận được chuyện đời, chuyện nghề của nghệ sĩ đầy rẫy những mảng tối đến giờ mới được “khui ra ánh sáng”. Thông tin sâu kín, thậm chí rất riêng tư được khai thác triệt để, những cuộc đăng đàn khẩu chiến, thanh minh và thách đố nhau... khiến cho người trong cuộc thì “bấn loạn” tìm cách đối phó; cộng đồng mạng thì dậy sóng bình luận, chia sẻ đến chóng mặt...

VHO-  Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật là giải thưởng lớn dành cho những tác phẩm đặc biệt xuất sắc, có giá trị rất cao về văn học, nghệ thuật, về nội dung tư tưởng; là sự ghi nhận và đánh giá cao của Đảng, Nhà nước và Nhân dân đối với văn nghệ sĩ, trí thức; động viên, khuyến khích các tài năng tiếp tục cống hiến vì sự phát triển của nền văn hóa nghệ thuật nước nhà.

VHO- Nhiều quốc gia trên thế giới hiện đang phải căng mình chống Covid-19. Hiệu quả chống dịch phụ thuộc rất lớn vào những yếu tố cơ bản: Sức mạnh kinh tế, trình độ khoa học công nghệ, y tế, chiến lược của Chính phủ và ý thức của người dân. Thế giới hiện đang có rất nhiều mô hình văn hóa - xã hội và lối sống khác nhau, nhưng ở đây người viết chỉ xin phân tích hai nhóm là các nước chống dịch hiệu quả cao nhất và nhóm hiệu quả thấp nhất.

VHO-  Hiện đã và đang có hiện tượng không ít người trong một khoảnh khắc nào đó "bỗng dưng" hát được một vài bài, tung lên mạng xã hội và được nhiều người quan tâm… thế là nghiễm nhiên trở thành nghệ sĩ.

VHO-  Theo Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học do Hoàng Phê chủ biên, “nghệ sĩ là người chuyên hoạt động (sáng tác hoặc biểu diễn) trong một bộ môn nghệ thuật”.

VHO- Đạo đức xuống cấp do kinh tế hay văn hóa? Câu hỏi đã được thảo luận ở Quốc hội. Để trả lời câu hỏi này cần tìm hiểu mối quan hệ biện chứng giữa kinh tế và văn hóa (phú quý và lễ nghĩa) ngày nay như thế nào?

VHO- Được làm ở lĩnh vực mà khá thường xuyên tiếp xúc, “đối thoại” với cánh phóng viên báo đài nên có nhiều người hỏi vui: “Suốt ngày làm việc, tiếp xúc với báo chí thế có mệt không?”. Mình chả ngần ngại mà trả lời rằng: “Mệt, rất mệt là đằng khác!”. Trong công việc cũng như trong cuộc sống, chỉ thi thoảng mới gặp một vài phóng viên kiểu “con sâu làm rầu nồi canh”, còn cơ bản mình may mắn được tiếp xúc, làm việc với những người làm báo chân chính, là các thầy cô, các bác, các anh chị lớn, rất lớn, những người bạn và cũng có nhiều em nhỏ tuổi hơn mình. Chính điều đó làm mình vô cùng mệt vì họ...

VHO-Hãy thật bình tĩnh và khách quan để xem những biểu hiện lệch chuẩn văn hóa trong thời gian gần đây nó có căn nguyên từ đâu hay chỉ là sự “sụt lún” cục bộ ở từng khu vực?

VHO-  Không hiểu sao, tôi cứ mãi ám ảnh bài thơ Mẹ tôi chửi kẻ trộm của tác giả Tòng Văn Hân đoạt giải Báo Văn nghệ cách đây mấy tháng. Không lạm bàn chuyện hay-dở, xứng hay không xứng, chỉ thấy sao mà giống bà tôi ngày xưa ở quê thế. Cũng mất gà, một mất mười ngờ, ra đứng đầu vườn, vắn quần, chống nạnh, giọng sang sảng cũng lớp lang, có bài bản, chỉ có điều không được nhân văn như “mẹ tôi” trong bài thơ.

VHO- Cách đây gần hai tuần, sau khi Sở TT&TT TP.HCM nhắc nhở, được biết bà Nguyễn Phương Hằng hứa sẽ rút kinh nghiệm, đồng thời cam kết sẽ cẩn trọng hơn trong phát ngôn khi sử dụng những từ ngữ làm ảnh hưởng đến người khác. Thế nhưng sau đó chứng nào tật ấy, bà Nguyễn Phương Hằng tiếp tục livestream với những phát ngôn không chuẩn mực, phản cảm, dường như đang muốn thách thức công quyền và công luận.

VHO-  Quốc văn giáo khoa thư (QVGKT) do các học giả Trần Trọng Kim, Nguyễn Văn Ngọc, Đặng Đình Phúc, Đỗ Thận biên soạn, xuất bản cách đây đã hơn 80 năm, nhưng vẫn như còn tinh khôi với chúng ta hôm nay. Vì sao? Câu trả lời không khó: Vì nó có cái căn cốt văn hóa của giáo dục và đề cao nền quốc ngữ, quốc văn. Là người dạy học lâu năm, với người viết, những bài học của các bậc tiền nhân không bao giờ cũ, trái lại lúc nào cũng như bắt đầu một cuộc khám phá thế giới tinh thần của tuổi học trò khi đến với nhà trường, sách vở, chữ nghĩa. Đặc biệt, QVGKT nâng niu, bồi dưỡng tình yêu với tiếng mẹ đẻ - Tiếng Việt.

VHO- Đây là vấn đề thời sự nhất hiện nay trong lĩnh vực sách văn chương. Ở ta hiện có một tạp chí rất bề thế là Sách và đời sống (cơ quan ngôn luận của Hội Xuất bản Việt Nam), song nhìn vào đó cũng chưa tìm thấy những câu trả lời cần thiết và hữu ích cho việc đánh giá “sách hay và sách bán chạy”.

VHO- Đến lúc này, mới có hai nghệ sĩ chính thức nói lời xin lỗi người hâm mộ và khách hàng vì đã quảng cáo sản phẩm "lên tận mây xanh", nhưng còn không ít nghệ sĩ khác thì sao, hay họ bỏ ngoài tai tất cả để "tiền thầy bỏ túi"?

VHO- Chiều qua 1.6, trả lời trực tuyến trên một tờ báo, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đã nhiều lần nhấn đi nhấn lại cái nóng chát chúa ở Bắc Bộ, trong đó có Bắc Giang khiến những “thiên thần áo trắng” phải quay quắt. Mặc dù đã đổi lịch theo hướng làm sớm, làm muộn nhưng họ vẫn không thể nào chống chịu. Đó là cảm nhận ở phía ngoài. Bên trong họ, hãy để họ lên tiếng. Theo dõi kỹ, khi trả lời bạn đọc, đôi lúc Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn đã nghẹn lại, cố kìm để không bật ra những tiếng nấc, song những ai liên tục cập nhật buổi đối thoại ấy đều không thể ngăn được cảm xúc.

VHO- Chuyện xảy ra tại Bắc Giang đã khiến chúng ta bức xúc và lo lắng cho cộng đồng giữa lúc đại dịch bùng phát được coi là nguy hiểm nhất từ trước đến nay. Đó là một trường hợp thuộc diện F1 nhất định cố thủ trên gác không chịu đi cách ly tập trung, chính quyền đã buộc phải điều xe thang tới cưỡng chế. Thì ra người phụ nữ này liên quan đến một giáo phái có tên Hội Thánh Đức Chúa Trời nên không chấp nhận khai báo để được chữa trị. Thật là suy nghĩ nông cạn và cực kỳ nguy hại cho cả cộng đồng.

VHO-  Tình hình dịch bệnh tại nhiều địa phương trên cả nước đang có những diễn biến hết sức phức tạp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã triệu tập cuộc họp trực tuyến khẩn cấp với hai “điểm nóng” là Bắc Giang, Bắc Ninh và các lực lượng chống dịch tại đây.

VHO-  Thủ tướng Chính phủ tuần vừa qua đã ký ban hành Nghị quyết số 09/ NQ-CP về việc mua vắcxin phòng Covid-19. Tại Nghị quyết, Chính phủ giao Bộ Y tế khẩn trương tổ chức thực hiện mua vắcxin một cách nhanh nhất để có thể triển khai tiêm vắcxin trên diện rộng cho nhân dân. Tiếp đó, Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ bản dự trù ngân sách cho công việc nói trên với tổng chi lên đến 25.200 tỉ đồng, bao gồm cả khoản mua thiết bị kỹ thuật để đảm bảo cho lưu trữ vắc xin an toàn, chất lượng. Đó là một cố gắng rất lớn của Đảng và Chính phủ ta trên tinh thần rất nhân đạo, không bỏ ai ở lại phía sau”.

VHO-  Ngày 23.5 là ngày hơn 69 triệu cử tri Việt Nam đi bầu cử Quốc hội và HĐND các cấp. Đây thực sự là ngày hội toàn dân bởi ai cũng hân hoan phấn khởi khi được thực hiện quyền lợi và trách nhiệm của người công dân.

VHO- Thực trạng văn hóa đọc của người Việt Nam hiện nay đáng báo động. Theo số liệu thống kê của cơ quan chức năng: Một người Việt Nam đọc một cuốn sách/1 năm. Trong bối cảnh đó, một tờ báo ở Hà Nội tổ chức cuộc thi “Viết về cuốn sách yêu thích của em”, đến nay đã bước sang năm thứ mười. Điều mọi người quan tâm nhất là cuộc thi này đã mang lại kết quả khả quan nào trong sự nghiệp chấn hưng văn hóa đọc? Báo cáo tổng kết cuộc thi lần thứ 8 chỉ rõ: “Thế giới quan các em đã thay đổi, suy nghĩ của các em đã khác sau khi gặp được cuốn sách nói đúng tâm trạng của mình, khơi dậy niềm hứng khởi cuộc sống, kích thích các em bước vững vàng hơn trên con đường hướng tới tương lai”.

VHO- Những ngày qua, trên nhiều mặt báo và trang mạng xã hội đã xuất hiện hình ảnh một chiến sĩ trẻ quỳ bái vọng mẹ tại bàn thờ lập ngay trong đơn vị khiến nhiều người xúc động đến nghẹn lòng.