Văn hóa & Suy ngẫm

VHO-  Ngày 24.11.2021 chắc chắn là ngày đáng nhớ đối với những người yêu văn hóa, nghệ thuật đất nước. Sau 75 năm kể từ Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất, đây được xem là Hội nghị Diên Hồng về văn hóa để huy động sự hiến kế đồng tâm, đồng sức, đồng lòng của những người thực hành văn hóa nghệ thuật, cũng như những thông điệp quan trọng của lãnh đạo Đảng và Nhà nước đối với việc xây dựng, phát triển văn hóa, con người để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

VHO-  Ở Đắk Lắk, Thư viện tỉnh đã ứng dụng công nghệ thông tin, chuẩn hóa các khâu nghiệp vụ thư viện theo quy định để từng bước hội nhập. Hằng năm, bổ sung từ 2.000 - 3.000 bản sách mới vào các kho sách, 300 - 350 tài liệu điện tử, hàng trăm loại báo, tạp chí. Đến nay, Thư viện tỉnh có 169.600 bản sách/54.066 tên, trong đó đặc biệt có 6.194 bản (tài liệu) địa chí, 43.483 bản thuộc kho sách luân chuyển và lưu động; 22.700 tài liệu điện tử, gần 5.000 đơn vị báo, tạp chí...  Tuy nhiên, hiện có 2 địa phương là huyện Cư Kuin chưa có thiết chế thư viện và thành phố Buôn Ma Thuột không xây dựng thư viện mà bạn đọc sử dụng Thư viện tỉnh.

VHO- “Quê hương mỗi người chỉ một/Như là chỉ một mẹ thôi”… Tiếng saxophone của nghệ sĩ Trần Mạnh Tuấn tại Bệnh viện dã chiến số 3 vẫn bồi hồi trong lồng ngực người viết như mới ngày hôm qua. Chưa bao giờ giai điệu Quê hương lại da diết đến thế, chưa bao giờ người ta lại thương nhau thắt lòng đến thế. Đại dịch Covid đã mang đến những cuộc chia xa không hẹn ngày gặp lại. “Sống gửi thác về”, nghĩ theo chiều hướng tích cực, thì hơn 23 nghìn nạn nhân của Covid đã được trở về trong lòng Đất Mẹ. Tổ quốc, quê hương đã ôm họ vào lòng, rồi từ đây, những sự sống mới lại hồi sinh…

VHO- Nếu bỏ quy hoạch cao ốc của 2 dự án lấn sông Hàn, Đà Nẵng sẽ phải đền khoảng 2.000 tỉ đồng cho doanh nghiệp. Thông tin này làm cho Đà Nẵng đang phải “đau đầu” chọn lựa trong Hội nghị Phản biện xã hội về phương án điều chỉnh quy hoạch các dự án ven sông Hàn lần thứ 2, cụ thể là dự án Bất động sản - Bến du thuyền Đà Nẵng (Marina Complex) do Công ty cổ phần Bến du thuyền Đà Nẵng (Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai) làm chủ đầu tư và dự án Olalani do Công ty cổ phần Mỹ Phúc làm chủ đầu tư.

VHO- Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa thay mặt Chính phủ ký phê duyệt Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 làm nức lòng những người làm văn hóa nói riêng và nhân dân cả nước nói chung. Việc ký phê duyệt một chương trình, một dự án quốc gia của Chính phủ dù rất lớn chưa chắc đã tác động mạnh đến nức lòng người, nhưng phê duyệt Chiến lược phát triển văn hóa thực sự làm “lay động” bởi nội dung hướng trực diện đến con người và đời sống xã hội, đồng thời lại được phê duyệt ngay trong năm Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII với tinh thần “nói đi đôi với làm”!

VHO- Có vẻ như vụ việc xâm phạm di tích qua hình thức “làm mới” giếng cổ ở làng cổ Đường Lâm (Hà Nội), bằng cách sơn vẽ để làm bối cảnh cho bộ phim Chuyện làng Bồm sẽ được khép lại khi chính quyền nơi đây đã xử phạt vi phạm hành chính 2 triệu đồng đối với một thành viên đoàn làm phim. Trước đó đoàn làm phim đã khắc phục bằng cách làm sạch lớp sơn vẽ ấy, song dường như người dân vẫn chưa hết ấm ức bởi hành vi viết, vẽ, khắc... lên di tích đã bị nghiêm cấm từ lâu, ít nhất là gần mười năm trở lại đây. Hơn nữa, đoàn làm phim đều là người lớn, có ý thức trong việc truyền đi những giá trị văn hóa đến với công chúng, nhưng lại có những hành vi hết sức non nớt như con trẻ.

VHO- Đại dịch Covid-19 bùng phát lần thứ 4, TP.HCM - đầu tàu kinh tế của cả nước là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Trong đó, ngành du lịch gần như “nằm im”, doanh nghiệp không doanh thu, các khoản chi thường xuyên trở thành khoản thua lỗ. Nhiều doanh nghiệp du lịch chuyên đón khách nước ngoài tìm hướng đi khác như mở tour nối các thị trường du lịch ngoài nước, phục vụ từng khách lẻ thông qua phần mềm và các kết nối với đối tác quốc tế...

VHO- Ngày xưa, xã hội Việt Nam thời phong kiến chỉ có khái niệm “con dân” là của vua, của quan phụ mẫu; còn ngày nay, chúng ta luôn xác định “nhà nước là của dân, do dân và vì dân”. Vậy trên thực tế, mối quan hệ giữa nhân dân và chính quyền đang thể hiện như thế nào dưới những góc nhìn đa chiều?

VHO- Xếp hạng di tích lịch sử, văn hoá, khảo cổ, kiến trúc... các cấp (cấp tỉnh, cấp quốc gia, quốc gia đặc biệt) trước hết là nhằm tôn vinh, tưởng nhớ, biết ơn những giá trị nổi bật mà tiền nhân trao truyền lại cho thế hệ hôm nay và mai sau. Sau đó, xếp hạng di tích là để chính quyền địa phương, cơ quan chức năng, người dân có trách nhiệm quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị dựa trên tảng nền tính nổi bật, tính toàn vẹn, chân xác của di tích. Thế nhưng ở một số địa phương, sau khi di tích được xếp hạng lại không gắn chặt với trách nhiệm quản lý, bảo vệ, dẫn đến di tích bị biến dạng đến “không thể nhận ra”.

VHO-  Nhiều chục năm qua, cho dù ngành văn hóa chúng ta đã ban hành các quy định tổ chức cưới hỏi đời sống mới khá chi tiết và liên tục được điều chỉnh cho phù hợp với thực tế, nhưng tiếc rằng người ta vẫn cứ cố “lách” cho bằng được để thực hiện theo cách của riêng mình. Thêm nữa, mỗi một địa phương lại quy định một khác, thành ra đến giờ “hủ tục” này vẫn chưa có chuyển biến tích cực thực sự.

VHO- Dư luận đang hết sức quan tâm và đặt câu hỏi, rằng có đúng Khu du lịch quốc gia Tam Chúc đang dần tiến tới danh hiệu Di sản Thiên nhiên thế giới như một doanh nghiệp đã báo cáo với chính quyền thành phố Hà Nội? Sở dĩ có câu chuyện này là bởi gần đây, nhiều phóng viên báo đài theo dõi lĩnh vực văn hóa truyền nhau thông tin, đồng thời đang cố gắng xác minh liệu thực tế Khu du lịch Tam Chúc có đang xây dựng, trình Hồ sơ khoa học đến UNESCO để xem xét, công nhận nơi đây là Di sản Thiên nhiên thế giới. Vậy thực hư như thế nào?

VHO- Có thể khẳng định rằng trong bối cảnh dịch Covid-19 Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã có những quyết sách mạnh mẽ, quyết liệt và chưa từng có tiền lệ để cùng đồng hành cùng Chính phủ, người dân trong phòng, chống dịch Covid-19.

VHO- Tin Đại lão Hòa thượng Thích Phổ Tuệ viên tịch gây chấn động trong giới Phật tử, lương dân và trí thức nước nhà. Đám tang ông không chỉ có giới tăng lữ về viếng mà Nhà nước vị Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng đến đưa tiễn.

VHO- Hiện TP.HCM đang lấy ý kiến cho việc chỉnh trang khu vực Quảng trường Mê Linh nơi đặt bức tượng Đức Thánh Trần Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn được dựng từ năm 1967. Gắn với công trình này, đã có một chiếc lư hương bằng đồng để người dân bày tỏ lòng thành bằng hương khói. Cách đây vài năm (2019), vì lý do nào đó có phần khó hiểu, chiếc lư hương đó bị chuyển đi nơi khác khiến người dân không có chỗ để thắp nén nhang cầu Đức Thánh Trần phù hộ cho quốc thái dân an, bờ cõi vững vàng…

VHO- Dự án “Nâng cấp, mở rộng và tu bổ, tôn tạo di tích quốc gia Địa điểm lịch sử Chiến thắng Đèo Nhông” do UBND huyện Phù Mỹ (Bình Định) làm chủ đầu tư đã đi được chặng đường khá dài, theo cái cách mà hiện nay người ta hay nói là “đẩy nhanh tiến độ” để kịp làm lễ kỷ niệm. Có lẽ chuyện chẳng có gì để bàn nếu như dự án này được chính quyền địa phương, cơ quan chức năng thực hiện đúng quy trình, quy định của Luật Di sản văn hoá và các văn bản pháp lý có liên quan.

VHO- Từ điển tiếng Việt giải thích “tự do ngôn luận” là ăn nói và bàn bạc, công dân được tự do bày tỏ ý kiến, và đó là cách hiểu theo ngữ nghĩa đơn thuần, nhưng trên thực tế đời sống xã hội, vấn đề tự do ngôn luận rất phức tạp, không có tiêu chuẩn chung.

VHO-  Cách đây độ hai tháng, con ngõ nhỏ cuối đường Nguyễn Trãi, phường Thanh Xuân là điểm nóng nhất của Hà Nội với hàng trăm ca mắc Covid-19 dồn dập chỉ trong vòng hơn 1 tuần. Chính quyền Hà Nội đã phải di dời hàng nghìn người trong khu vực để giảm mật độ dân cư. Đến cuối tháng 9, toàn khu vực được dỡ phong tỏa, nhưng nếp sống của người dân nơi đây đã có nhiều thay đổi. Vốn dĩ là đồng nghiệp làm cùng xí nghiệp, lại sống bên nhau nhiều năm, nên cứ gặp nhau là bà con chòm xóm ai nấy vồn vã chào hỏi, nắm tay chuyện trò ríu rít, hỏi han "dăm câu ba điều".

VHO- Nhiều người dân cư trú tại các tỉnh phía Nam như TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai dùng phương tiện cá nhân để về quê sau một thời gian dài giãn cách xã hội. Mặc dù đây là nguyện vọng chính đáng của người dân, nhưng nó không chỉ gây nguy hiểm cho cá nhân mà còn ảnh hưởng rất lớn đến công tác phòng, chống dịch. Với bao nỗ lực, hiện dịch đã, đang dần được kiểm soát, cuộc sống dần trở lại, vì thế cần làm gì để vận động người dân ở lại.

VHO- Sở Y tế Hà Nội vừa có văn bản đề nghị các địa phương tiếp nhận thông tin người dân về từ vùng dịch trên địa bàn và quản lý chặt chẽ, có thể treo biển tại cửa nhà: “Gia đình có người theo dõi sức khỏe PCD Covid-19”. Sự “có thể” này đang tạo ra những luồng dư luận trái chiều. Người ủng hộ thì cho rằng, công cuộc chống dịch đang ở những trận đánh cuối cùng mang tính quyết định, cần phải bảo vệ thành quả bằng mọi giá. Cho nên, nếu cần thiết, có thể áp dụng mọi biện pháp ngăn chặn kịp thời những sai sót, bất cẩn để kiểm soát dịch một cách tốt nhất, sát sao nhất, chặt chẽ nhất; kiên quyết không để dịch bệnh lây lan trong cộng đồng. Bởi trong suốt 4 đợt dịch vừa qua, có không ít những cá nhân, tổ chức “thích lội ngược dòng”, lơ là, thiếu ý thức, thậm chí vi phạm pháp luật…

VHO-  Trong những ngày qua, các phương tiện truyền thông và mạng xã hội đã truyền tải, phản ánh dày đặc hình ảnh hàng nghìn, hàng chục nghìn người dân đủ độ tuổi từ TP.HCM và nhiều địa phương ở phía Nam trở về quê trên phương tiện cá nhân với bao khó khăn bủa vây. Trong số đó, có những gia đình phải vượt qua chặng đường dài một nghìn đến hai nghìn cây số để hồi hương. Nhưng vì sao họ lại vội vã trở về như vậy thì cho đến nay khó lòng cắt nghĩa cho thật đầy đủ với những nguyên nhân và thông tin thật khách quan.