TP.HCM lấy ý kiến điều chỉnh chi phí tham quan các bảo tàng
VHO - Sở VHTT TP.HCM vừa có thông báo mời góp ý dự thảo Nghị quyết quy định mức thu phí tham quan các bảo tàng trực thuộc Sở VHTT. So với mức vé cũ, giá mới tăng 20.000 đồng, đồng thời thực hiện chính sách không thu phí tham quan đối với một số bảo tàng, miễn phí đối với một số trường hợp và miễn phí đối với những ngày đặc biệt.
Mức thu phí tham quan hiện hành đã không còn phù hợp
Theo Sở VHTT TP.HCM, hiện nay, các bảo tàng trực thuộc Sở thực hiện thu phí tham quan theo Nghị quyết số 16/2017/NQ-HĐND ngày 7.12.2017 của HĐND Thành phố.
Theo đó, Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh TP.HCM, Bảo tàng Tôn Đức Thắng và Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ: không thu phí tham quan. Bảo tàng TP.HCM, Bảo tàng Mỹ thuật, Bảo tàng Lịch sử: 30.000 đồng/người/lượt; Bảo tàng Chứng tích chiến tranh: 40.000 đồng/người/lượt.
Số liệu thống kê cho biết, số lượng khách tham quan tại các bảo tàng có thu phí (4 bảo tàng) giai đoạn từ năm 2018-2023 là gần 7,9 triệu lượt người, tổng doanh thu trên 203,5 tỉ đồng. Các đối tượng được miễn, giảm phí tham quan thực hiện theo khoản 2 Điều 1 Nghị quyết số 16. Trung bình mỗi năm, các bảo tàng thực hiện miễn, giảm phí tham quan cho 500 triệu lượt người.
Theo Sở VHTT, mức thu phí tham quan áp dụng từ năm 2018 cho đến nay đã tạo điều kiện cho Nhân dân, HSSV, du khách trong và ngoài nước được tiếp cận hệ thống các bảo tàng tiêu biểu nhất của TP.HCM, phục vụ cho công tác tham quan, học tập, nghiên cứu, vui chơi, trải nghiệm trong lĩnh vực di sản văn hóa; đồng thời góp phần giáo dục truyền thống lịch sử, phát huy lòng yêu nước và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc…
Việc thu phí tham quan trong thời gian qua là nguồn thu quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho bảo tàng có thêm kinh phí để chủ động cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất, đầu tư nội dung, hình thức, cải thiện giải pháp trưng bày, tổ chức đa dạng các chương trình hoạt động phục vụ du khách, đáp ứng nhu cầu tham quan và hưởng thụ văn hóa của công chúng.
Các bảo tàng có thêm nguồn kinh phí để đầu tư cho các hoạt động chuyên môn nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của các tầng lớp nhân dân; chủ động trong công tác duy tu, sửa chữa cơ sở vật chất, giảm việc chi từ ngân sách nhà nước.
Là nguồn thu để Bảo tàng Chứng tích chiến tranh thực hiện đơn vị tự chủ tài chính loại 1 theo Nghị định số 43/2003/NĐ-CP của Chính phủ từ năm 2014 và Nghị định số 60/2021/NĐ-CP, quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập; là nguồn chi trả lương cho các đối tượng là người lao động (không phải là viên chức) đối với Bảo tàng TP.HCM, Bảo tàng Mỹ thuật, Bảo tàng Lịch sử.
Tuy nhiên, mức thu phí tham quan đã không còn phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay. Mức thu phí theo Nghị quyết số 16 được áp dụng từ năm 2018 đến nay, so với mặt bằng giá cả chung hiện nay đã lạc hậu và hiện tại thấp hơn so với mức thu của các bảo tàng trong nước, ví dụ: Bảo tàng Lịch sử quốc gia, Bảo tàng dân tộc học Việt Nam (Hà Nội): 40.000 đồng, Bảo tàng Điêu khắc Chăm (Đà Nẵng): 60.000 đồng, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (Hà Nội): 40.000 đồng, Bảo tàng Lịch sử Điện Biên Phủ: 100.000 đồng, Di tích Lịch sử Dinh Thống Nhất: 65.000 đồng…
Bên cạnh đó, Bộ VHTTDL đã ban hành các Quyết định về việc xếp lại hạng I (hạng Một) cho các bảo tàng: Bảo tàng Lịch sử TP.HCM, Bảo tàng TP.HCM, Bảo tàng Mỹ thuật, Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ, Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh TP.HCM.
Do đó, các bảo tàng cần tiếp tục hiện đại hóa hệ thống trưng bày khẳng định vị thế, nâng tầm hoạt động của các bảo tàng hạng I trong hệ thống bảo tàng Việt Nam. Việc điều chỉnh phí tham quan tăng sẽ phản ánh giá trị di sản văn hóa, sản phẩm tinh thần của các bảo tàng mang lại.
Thực hiện Quyết định số 4249/QĐ-BVHTTDL ngày 29.12.2023 của Bộ VHTTDL về việc phê duyệt Đề án “Đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động bảo tàng giai đoạn 2024-2026”, yêu cầu các bảo tàng đổi mới nội dung, hình thức trưng bày, đa dạng hóa các hoạt động bảo tàng, nâng cao thương hiệu bảo tàng, nâng cao chất lượng các hoạt động dịch vụ hiện đại hóa trưng bày, nâng cao chất lượng phục vụ khách tham quan.
Do đó, cần điều chỉnh lại chi phí tham quan hợp lý để tạo nguồn thu thực hiện Đề án cũng như góp phần nâng cao tính tự chủ tài chính, giảm bớt gánh nặng từ nguồn ngân sách.
Các chi phí đầu vào như chi phí điện, nước..., chi phí lương cho người lao động đều tăng. Do đó, cần điều chỉnh lại chi phí tham quan để bù vào các chi phí đầu vào.
Đáp ứng nhu cầu thực tiễn về phát triển ngành văn hóa của Thành phố
Trên cơ sở các quy định hướng dẫn có liên quan và tình hình thực tiễn hiện nay, UBND Thành phố nhận thấy việc xây dựng Nghị quyết điều chỉnh mức thu phí tham quan các bảo tàng thay thế Nghị quyết số 16 về ban hành mức thu phí tham quan các bảo tàng thuộc Sở VHTT quản lý là cần thiết và hợp lý phù hợp với sự tăng trưởng của nền kinh tế, nhu cầu hưởng thụ văn hóa và sự phát triển của xã hội.
Theo Ban soạn thảo, quy định phí tham quan tại các bảo tàng nhằm phù hợp với sự phát triển của xã hội, tăng chất lượng phục vụ, nguồn thu từ phí tham quan góp phần tái đầu tư cho cơ sở vật chất, chuyên môn, giảm chi từ ngân sách; đáp ứng nhu cầu thực tiễn về phát triển ngành văn hóa của Thành phố.
Dự thảo Nghị quyết quy định mức thu phí tham quan các bảo tàng trực thuộc Sở VHTT, áp dụng đối với khách trong nước và quốc tế khi tham quan các bảo tàng nói trên.
Theo dự thảo, mức thu phí tham quan các bảo tàng trực thuộc Sở VHTT TP.HCM như sau: Bảo tàng Hồ Chí Minh – Chi nhánh TP.HCM, Bảo tàng Tôn Đức Thắng và Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ: Không thu phí tham quan (quy định hiện hành cũng không thu phí tham quan).
Bảo tàng TP.HCM, Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố, Bảo tàng Lịch sử Thành phố: 50.000 đồng/người/lượt (tăng 20.000 đồng so với mức thu hiện hành là 30.000 đồng); Bảo tàng Chứng tích chiến tranh: 60.000 đồng/người/lượt (tăng 20.000 đồng so với mức thu hiện hành).
Miễn phí tham quan đối với các trường hợp: Trẻ em dưới 6 tuổi; người khuyết tật; hộ nghèo; người có công với Cách mạng; người dân thường trú trên địa bàn TP.HCM được miễn phí tham quan các bảo tàng công lập trực thuộc Sở VHTT nhân dịp các ngày kỷ niệm, sự kiện của Thành phố và đất nước theo hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Thành ủy TP.HCM về tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn và sự kiện lịch sử quan trọng hằng năm.
Người dân trong nước được miễn phí vào tham quan các bảo tàng công lập trực thuộc Sở VHTT TP.HCM nhân Ngày Quốc tế Bảo tàng 18.5, ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23.11. Các bảo tàng giảm 50% mức thu phí tham quan đối với các trường hợp: HSSV; Người cao tuổi theo quy định của Luật Người cao tuổi;…
Dự thảo Nghị quyết cũng quy định chi tiết việc quản lý phí và sử dụng nguồn thu phí tham quan. Theo đó, các bảo tàng thu phí được giữ lại 100% số tiền phí thu được để quản lý, sử dụng theo quy định. Số tiền thu phí, các bảo tàng sử dụng vào các chi phí hoạt động cung cấp dịch vụ, thu phí trên cơ sở dự toán được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt theo quy định.
Theo Tờ trình dự thảo, dự kiến nguồn thu phí tham quan sẽ tăng khoảng 10 tỷ đồng, sau khi Thành phố triển khai điều chỉnh mức thu phí tham quan các Bảo tàng thuộc Sở VHTT. Nguồn thu từ phí tham quan hiện chiếm tỷ lệ trung bình khoảng 12,72% tổng nguồn thu của đơn vị, giúp bổ sung một phần chi phí bảo quản, tu bổ, phục hồi và quản lý cơ sở vật chất của đơn vị, đầu tư cho chuyên môn.
Sở VHTT TP.HCM đề nghị các cơ quan, đơn vị có ý kiến góp ý đối với nội dung hồ sơ dự thảo nêu trên. Ý kiến đóng góp gửi về Sở VHTT trên cổng thông tin điện tử của Sở VHTT trong thời hạn ít nhất là 30 ngày kể từ ngày đăng thông báo. Sau thời gian nêu trên, Sở sẽ đề xuất UBND Thành phố theo quy định.