Thắp lửa sáng tác Ví, giặm từ lớp tập huấn năm 2025

VHO - Ngày 25.11, tại Trung tâm Nghệ thuật Truyền thống Nghệ An, Lễ tổng kết lớp tập huấn chuyển thể, soạn lời dân ca Ví, giặm Nghệ Tĩnh năm 2025 diễn ra trong không khí ấm áp, giàu cảm hứng. Sự kiện khép lại gần hai tuần học tập nghiêm túc và ghi nhận nỗ lực bồi dưỡng đội ngũ sáng tác mới cho di sản Ví, giặm.

Lớp tập huấn chuyển thể, soạn lời dân ca Ví, giặm Nghệ Tĩnh năm 2025 diễn ra từ ngày 12 đến 25.11 với sự tham gia của 38 học viên là cán bộ, nghệ sĩ Trung tâm Nghệ thuật Truyền thống Nghệ An, cùng các thành viên câu lạc bộ dân ca và hạt nhân văn nghệ cơ sở trên địa bàn toàn tỉnh.

Trong suốt khóa học, các học viên được hòa mình vào những giờ học tập trung sôi nổi, nơi kiến thức và cảm xúc đan cài, nơi câu ca Ví, giặm được giải mã bằng cả trái tim và kinh nghiệm của các nghệ sĩ gạo cội.

Ba giáo viên gồm NSND Phạm Tiến Dũng, NSND An Ninh và nhạc sĩ Phan Thành đã mang đến lớp những bài giảng chuyên sâu, vừa khái quát nền tảng lý luận, vừa chỉ dẫn tỉ mỉ từng kỹ thuật xử lý ngôn ngữ, tiết tấu, giai điệu để chuyển thể và soạn lời Ví, giặm.

Không chỉ là giảng dạy, các nghệ sĩ còn tạo dựng một môi trường “truyền lửa”, giúp học viên hiểu rằng sáng tác dân ca không chỉ là nghề mà còn là trách nhiệm gìn giữ một phần hồn cốt xứ Nghệ.

Sau giai đoạn tập trung, lớp học được chia thành ba nhóm để từng giảng viên đồng hành sát sao hơn. Các học viên trở về địa phương, trở lại đồng ruộng, bến sông, con ngõ nhỏ, trở lại tiếng cười, tiếng nói đời thường – nơi Ví, giặm đã hình thành từ bao đời. Chính trong những bối cảnh gần gũi ấy, các tác giả bắt đầu sáng tác, để từng câu hát mang đậm hơi thở cuộc sống.

Trong suốt quá trình đó, các giảng viên thường xuyên góp ý, sửa từng câu chữ, chỉnh từng lát cắt giai điệu. Mỗi bản thảo được mài giũa qua nhiều vòng, từ bản nháp ban đầu đến khi thành tác phẩm hoàn chỉnh.

Khi quay trở lại lớp học, học viên tiếp tục được nghe những nhận xét trực tiếp, thẳng thắn và chuyên môn cao, bảo đảm tác phẩm cuối cùng đạt chất lượng tốt nhất.

Dù thời gian khóa học không dài, phương pháp tổ chức lại được đổi mới mạnh mẽ, giảm lý thuyết dàn trải, tăng thực hành và sáng tác theo nhóm nhỏ. Cách làm này giúp học viên nhanh chóng ứng dụng kiến thức, chủ động tìm tòi, thử nghiệm và sáng tạo.

Đặc biệt, nội dung sáng tác năm nay được định hướng rõ ràng, phản ánh những vấn đề mới của xã hội, trong đó đáng chú ý là chủ đề sáp nhập đơn vị hành chính tỉnh, một sự kiện lớn đang tác động trực tiếp đến đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân.

Chính vì thế, nhiều tác phẩm không chỉ mang đậm sắc thái Ví, giặm truyền thống mà còn thể hiện cái nhìn thời đại, góp phần khiến dân ca trở nên gần gũi, gắn bó hơn với đời sống hôm nay.

Kết thúc khóa học, mỗi học viên đều hoàn thành từ một đến hai tác phẩm, trong đó có nhiều bài được đánh giá cao về cấu trúc, giai điệu và thông điệp. Một số sáng tác tiêu biểu đã được trình diễn tạo nên những phút giây đầy xúc động và mới mẻ, cho thấy tiềm năng của đội ngũ sáng tác.

Những bài viết nổi bật nhất sẽ tiếp tục được tuyển chọn để đưa vào Tuyển tập Dân ca Ví, giặm Nghệ Tĩnh. Đây không chỉ là sự ghi nhận nỗ lực của học viên, mà còn bổ sung thêm một nguồn tư liệu quý giá cho phong trào sáng tác dân ca và công tác bảo tồn, phát huy di sản ở Nghệ An – Hà Tĩnh trong giai đoạn mới.

Lễ tổng kết không chỉ là buổi điểm lại kết quả học tập, mà còn là dịp để khẳng định niềm tin vào tương lai của Ví, giặm – một di sản đang được thế hệ trẻ tiếp nối bằng tình yêu, sự trân trọng và tinh thần sáng tạo nghiêm túc.

Từ lớp tập huấn này, những câu Ví, lời giặm mới sẽ lại cất lên, vừa mộc mạc, vừa giàu sức sống, nối tiếp mạch nguồn văn hóa Nghệ Tĩnh chảy qua thời gian.