Cuộc hành trình qua nhiều thế hệ

Nhà văn PHẠM NGỌC TIẾN

VHO - Thế hệ ở đây là cha mẹ và con cái trong hành trình của sự kế tục. Bí quyết giúp Teen tự tin của Coach Nancy Quyên (Nhà xuất bản Hà Nội, 2024) là một cuốn sách tập hợp những kiến thức mang tính khoa học và đúc kết thực tiễn kinh nghiệm của tác giả, nhằm mang đến những kỹ năng sống để các bậc cha mẹ đồng hành cùng con cái của mình trong hành trình kế tục thế hệ ở mỗi gia đình.

 Cuộc hành trình qua nhiều thế hệ - ảnh 1

 Cuốn sách cần phải có trong tủ sách gia đình

 Ký ức đồng hiện cùng những gì tác giả trải bày…

378 trang sách khổ lớn (16 x 24cm), lại không phải sách văn học, khiến tôi ngần ngại. Nhưng cảm giác đó qua nhanh, buộc tôi tập trung vào những trang viết vì sự cuốn hút, và điều kỳ lạ đã xảy ra, ký ức nuôi dạy hai đứa con gái của tôi lập tức hiện về. Những gì tác giả nữ ở tuổi 50 này viết ra bằng chính những trải nghiệm thực tế của mình ở gia đình, trong văn phong rành rẽ, chân thực cùng lập luận sắc sảo với những kiến thức uyên bác đã khiến tôi lay động và đồng cảm. Đọc sách của Nancy Quyên, nhưng từng chương mục, từng mẩu chuyện nhỏ, những biện lý, những phân tích đậm lý tính và tình người… khiến ký ức của tôi đồng hiện cùng những gì tác giả trải bày trong cuốn sách.

Có lần, khi con gái của tôi lên 4 tuổi được đón ở trường về. Bỗng con gái hỏi, “bố ơi sao anh kia cởi trần đi ra đường?”. Đang mải nghĩ chuyện khác và tiện mồm tôi bảo con, “anh đó không được dạy dỗ cẩn thận nên mới cởi trần ra đường”. Con hỏi tiếp, “không được dạy dỗ cẩn thận là thế nào hả bố?”. Tính con hay hỏi chuỗi liên tiếp, nhiều khi cũng phát mệt, nên tôi muốn kết thúc, “là con nhà mất dạy con hiểu chưa?”.

Chừng một năm sau, nhà tôi có khách là mấy bạn văn đến uống rượu. Dạo đó còn rất nghèo, nhà tập thể chưa có điều hòa nhiệt độ chỉ có quạt, trời nóng cả chủ lẫn khách cởi trần trùng trục. Giữa chừng hết rượu, tôi cầm chai sang quán hàng xóm mua thêm. Vì nhà trong ngõ sát nhau nên tôi vẫn cởi trần cho tiện. Bất ngờ khi tôi vừa bước khỏi cửa thì con gái từ trong chạy ra chỉ tay nói rất dõng dạc: “Bố là con nhà mất dạy”.

Đám khách cười vang, còn tôi ngớ ra và chợt hiểu. Con gái tôi đã mặc định việc cởi trần ra đường đúng như điều tôi đã nói. Một câu chuyện nhỏ nhưng tôi nhận về được bài học lớn về giáo dục con cái. Kể chuyện này vì trong Bí quyết dạy Teen tự tin có rất nhiều dẫn chứng, thí dụ minh họa lý thú và chính xác ở những tình huống mang tính giáo dục cao. Sau vố đó, tôi định hướng lại những gì cần và hết sức cẩn trọng trong ngôn ngữ hành xử với con. Trẻ có những nhập tâm chi tiết và cột lại luôn trong bộ nhớ của chúng để trở thành hành trang của nhận thức, cấu thành tính cách ứng xử sau này.

 Cuộc hành trình qua nhiều thế hệ - ảnh 2

 Tác giả Coach Nancy Quyên chia sẻ về cuốn sách

Cuốn sách cần phải có trong tủ sách gia đình

Bí quyết giúp Teen tự tin được chia làm hai phần tách bạch. Phần 1 có tựa đề: Dành cho các bậc cha mẹ, gồm 6 chương. Đây là phần quan trọng được tác giả trình bày kỹ lưỡng, thấu đáo cùng dẫn chứng sinh động và những diễn giải tâm lý sâu sắc ở cả bề dày kiến thức, học vấn và thực tế trải nghiệm. Trong 6 chương thì có đến 4 chương Nancy Quyên đặt đề mục bằng những câu hỏi. Chủ ý này tôi hiểu là Nancy Quyên muốn độc giả cùng đồng hành với người viết, và mỗi người có những liên hệ riêng biệt đến hoàn cảnh của mình, như tôi đã làm ở trên, để tìm ra phương cách đúng nhất, chuẩn nhất, hợp lý nhất với từng hoàn cảnh và cả trạng thái tình cảm. Chẳng hạn như chương 2: Đằng sau tình yêu thương vô điều kiện là nỗi sợ hãi nào của cha mẹ?; hay chương 3: Tại sao cha mẹ cần rèn luyện kỹ năng lắng nghe thấu cảm? Đây nữa, chương 4: Thiết lập ranh giới hay là duy trì sự kỷ luật sẽ tốt cho con cái? Những câu hỏi mang sự khơi gợi và hầu như không mang tính nghi vấn mà lại như là khẳng định khi tác giả và độc giả chấp nhận, thuyết phục. Cái hay của Nancy Quyên tôi cho là nằm ở chỗ này, rất biệt tài tâm lý, mở, khơi gợi và đóng lại vấn đề cần truyền tải một cách hấp dẫn, hài hòa. Hoàn toàn không có sự khoe khoang kiến thức hay giảng dạy, chỉ bảo, khiến một độc giả đã nhiều tuổi và là nhà văn có kinh nghiệm như tôi cũng phải đồng cảm chia sẻ.

Chương cuối cùng ở phần 1: Có phải mục tiêu của cha mẹ là phải giúp con trở thành một người hạnh phúc, thành công? Đây chính là chương chốt cho trọng tâm căn bản của cuốn sách là sự tự tin của trẻ. Tôi đặc biệt thích thú chương này. Những diễn giải, nhất là những câu hỏi thẳng thắn về phong cách nuôi dạy giúp trẻ tự tin của cha mẹ sẽ là như thế nào. Hỏi đấy nhưng rồi câu trả lời của Nancy Quyên cũng rất rõ ràng là sự khẳng định: “Phong cách nuôi dạy con bằng trái tim của vị Phật, mở ra một cách tiếp cận nuôi dạy con cái đầy yêu thương và tôn trọng dựa trên những giáo lý sâu sắc của đạo Phật như sự từ bi, lòng từ ái và tinh thần hợp tác…”. Trích dẫn đoạn này là bởi, tôi khi đọc đã ồ lên thích thú vì nó quá đúng với trường hợp của gia đình mình. Hai đứa con gái của tôi ngay từ nhỏ khi đến trường đã được bố mẹ để tiền lẻ ở túi cóc ba lô. Các trường học ở Hà Nội ngày ấy hay có những người ăn xin ngồi dàn thành hàng ở cổng trường. Các con tôi hôm nào cũng đặt vào nón, mũ của họ những tờ tiền giá trị thấp. Cứ thế thành nếp và cả hai con gái tôi khi trưởng thành, không bàn những lĩnh vực khác, chỉ riêng tình thương yêu đồng loại tôi hoàn toàn tin tưởng chúng có thừa. Chương 6 cuốn sách là điểm gặp rõ nhất về phong cách nuôi dạy con cái của tác giả Nancy Quyên với độc giả, và ở chính sự cốt lõi số một: Tình yêu thương con người.

Phần 2 của cuốn sách gồm 9 chương: Dành cho việc đồng hành với Teen. Đúng như tựa đề phần này, tác giả tập trung vào những kỹ năng khám phá về tuổi teen qua từng giai đoạn, khám phá sức mạnh bản thân ngõ hầu xây dựng sự tự tin cho trẻ. Đây là phần sách sử dụng nhiều kiến thức khoa học, xác định tâm sinh lý, động lực, nhân dạng và khám phá tư duy thành công cũng như xây dựng mục tiêu cuộc đời. Những dẫn chứng sinh động, cụ thể, sát với từng mục tiêu đề ra. Đặc biệt ở chương 13: Xây dựng mục tiêu cuộc đời, tác giả Nancy Quyên đã dành nhiều kiến thức khoa học để phân tích, kiến giải, lập ra từng bước để giúp teen đạt được mục tiêu bằng cách lập trình công cụ tìm kiếm trong não bộ.

Còn rất nhiều điều tôi muốn nói, nhưng khuôn khổ bài báo có hạn nên chẳng thể diễn giải hết. Bí quyết giúp Teen tự tin là một cuốn sách mang đến nhiều điều thú vị và bổ ích. Viết về kỹ năng sống, về khoa học con người với những bề sâu tâm lý và phương pháp sư phạm nhưng lại hấp dẫn như một cuốn sách văn học tràn đầy tình thương yêu con người và sự hòa hợp thế hệ. Một cuốn sách tôi nghĩ cần phải có trong tủ sách gia đình và vô cùng cần thiết cho các bậc cha mẹ trong cuộc hành trình thế hệ cùng con cái để nuôi dạy chúng thành người hữu ích.

 Tác giả Coach Nancy Quyên (Ngô Thị Bích Quyên) sinh năm 1974, là một doanh nhân, Phó Chủ tịch BNI Việt Nam (Tổ chức kết nối thương mại), sáng lập thương hiệu Superteen Coach, cử nhân Luật, Kinh tế, thạc sĩ Nhân quyền, chuyên gia huấn luyện lãnh đạo thuộc tổ chức John Maxwell Team (JMT). Chị đã giành được nhiều giải thưởng và danh hiệu cá nhân xuất sắc từ các tổ chức quốc tế.

Nancy Quyên là tác giả cuốn sách “Hành trình cho là nhận” xuất bản năm 2018, viết về chính hành trình của bản thân trong khởi nghiệp, kinh doanh và trưởng thành. Chị có hai người con trai, con thứ hai Nguyễn Như Quang Minh, sinh 2007, học tại Trường Holy Trinitry, Chicago, Hoa Kỳ, đã giành huy chương vàng cuộc thi Tranh biện quốc tế 2023 (có 2.000 thí sinh đến từ gần 100 quốc gia).