Bắc Giang bảo tồn, phát huy giá trị di sản thực hành Then

VHO- Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Giang lần thứ I, năm 2023 sẽ được tổ chức vào tháng 11 nhằm góp phần bảo tồn, phát triển loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc đã gắn bó lâu bền trong đời sống văn hóa tinh thần của các dân tộc Tày, Nùng tại Bắc Giang.

 Bắc Giang là địa phương tích cực bảo tồn, phát huy giá trị di sản thực hành Then Ảnh: T.L

Liên hoan hát Then, đàn Tính lần thứ I năm 2023 gồm nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật phong phú và đặc sắc nhằm triển khai hiệu quả việc thực hiện Dự án số 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu sốgắn với phát triển du lịch” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế, xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn Bắc Giang. Đây cũng là hoạt động nhằm cụ thể hóa các nội dung trong Chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại năm 2019; thiết thực chào mừng kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23.11

Liên hoan sẽ diễn ra tại Nhà Văn hóa Lao động tỉnh Bắc Giang với sự tham gia của các nghệ nhân tiêu biểu, diễn viên hát Then thuộc nhiều câu lạc bộ, đội văn nghệ quần chúng dân tộc Tày, Nùng đang sinh sống, làm việc, học tập tại 5 huyện Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế, Lạng Giang, là các địa phương đang lưu giữ, thực hành nghệ thuật hát Then, đàn Tính tại Bắc Giang. Đến với Liên hoan, người dân, du khách sẽ được thưởng thức các làn điệu Then với nội dung ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương đất nước, con người Bắc Giang, biểu dương gương người tốt việc tốt; phản ánh cuộc sống sinh hoạt, lao động sản xuất; các tiết mục mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, truyền thống lịch sử cách mạng... thông qua các làn điệu hát Then mượt mà, sâu lắng, cùng âm sắc độc đáo của tiếng đàn Tính chắc chắn sẽ để lại ấn tượng với người dân và du khách.

Then là một hình thức sinh hoạt văn hóa truyền thống, lâu đời, có vị trí quan trọng trong kho tàng dân ca, dân vũ của người Tày, Nùng sinh sống trên địa bàn các huyện Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế, Lạng Giang, được chia thành 2 loại Then trong các nghi lễ và Then trong sinh hoạt văn hóa, văn nghệ thường ngày. Nội dung các khúc hát Then toát lên tư tưởng nhân văn sâu sắc về tình yêu thiên nhiên, tình yêu đôi lứa, nghĩa vợ chồng, răn dạy đạo lý làm người... Giai điệu Then sâu lắng, có sức truyền cảm, lay động lòng người qua âm thanh của đàn Tính, loại nhạc cụ chính được sử dụng trong hát Then, tạo nên vẻ đặc sắc của Then.

Là một trong số 11 tỉnh của cả nước sở hữu di sản thực hành Then, chính quyền, các ngành chức năng, người dân ở Bắc Giang đã và đang tích cực bảo tồn, phát huy giá trị di sản này. Việc tổ chức Liên hoan là dịp các nghệ nhân, diễn viên quần chúng gặp gỡ, giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm; nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và cộng đồng trong việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể nói chung, di sản văn hóa hát Then, đàn Tính của dân tộc Tày, Nùng nói riêng. Đồng thời, góp phần quan trọng bảo tồn, phát triển loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc đã gắn bólâu bền trong đời sống của các dân tộc Tày, Nùng; đáp ứng nhu cầu hưởng thụ đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân các vùng có nghệ thuật hát Then, đàn Tính ở Bắc Giang. Quảng bá rộng rãi các giá trị đặc sắc của nghệ thuật hát Then, đàn Tính đến với đông đảo du khách trong và ngoài nước về hình ảnh vùng đất con người Bắc Giang thân thiện, mến khách.

NGUYỄN NAM