Ủy ban Dân tộc tổng kết công tác dân tộc năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025

VHO - Sáng nay 30.12, Ủy ban Dân tộc tổ chức Hội nghị tổng kết công tác dân tộc năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025. Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình tham dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nêu rõ, những năm qua, công tác dân tộc và chính sách dân tộc luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm.

Công tác giảm nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) có chuyển biến tích cực, tỷ lệ giảm nghèo giảm 3,7%; các giá trị văn hóa truyền thống được phát huy; hệ thống chính trị ở cơ sở ổn định.

Đạt được những điều đó là nhờ những chính sách lớn của Đảng, Nhà nước; nhờ các Chương trình Mục tiêu quốc gia cùng sự vào cuộc của các bộ ngành, địa phương cũng như nỗ lực của chính người dân vùng DTTS&MN.

Ở vùng đồng bào DTTS&MN đã xuất hiện nhiều mô hình tích cực, nhất là lĩnh vực du lịch, đời sống của đồng bào được cải thiện. Nhiều địa phương, nỗ lực vượt khó vươn lên làm giàu từ chính địa phương mình, từ bản sắc văn hóa tốt đẹp và phong phú của đồng bào dân tộc. Bức tranh chung về đời sống của đồng bào dân tộc đã có những đổi thay tích cực.

Tuy nhiên, vùng đồng bào DTTS&MN, cơ sở vật chất còn khó khăn, trình độ nguồn nhân lực còn hạn chế; dịch vụ xã hội còn kém; kinh tế - xã hội phát triển chậm so với các vùng khác; tỷ lệ hộ nghèo còn cao… Chính vì thế,  thời gian tới cần phải có những biện pháp quyết liệt hơn nữa.

Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, trong năm 2024, Ủy ban Dân tộc vẫn còn 7/14 nhiệm vụ chưa hoàn thành. Phó Thủ tướng yêu cầu những nhiệm vụ này phải được hoàn thành trong quý I/2025. Cùng với đó, năm 2025 phải tập trung, huy động mọi nguồn lực hoàn thành chương trình xóa nhà tạm cho người nghèo, nhất là vùng đồng bào DTTS&MN.

“Ủy ban Dân tộc, các Bộ, ban ngành và địa phương cần làm tốt việc giải ngân nguồn vốn đầu tư công cho đồng bào. Cần rà soát các dự án để có sự tập trung nguồn lực, tránh đầu tư dàn trải. Cần xây dựng danh mục dự án theo thứ tự ưu tiên để tập trung nguồn lực để các dự án thực sự là đòn bẩy thúc đẩy, cải thiện tình hình kinh tế  - xã hội. Cùng với đó, từ thực tiễn, nhiều địa phương có những mô hình, điển hình, sáng kiến hay cần phải được nhân rộng, phổ biến với mục tiêu cao nhất là làm những điều, những việc tốt nhất cho đồng bào DTTS&MN”, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình chỉ đạo.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng đề nghị các Bộ, ngành, các địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền, đưa chính sách vào cuộc sống, trong đó nhấn mạnh việc tuyên truyền làm sao để khơi gợi, thúc đẩy động lực để chính người dân vùng DTTS&MN vươn lên thoát nghèo và làm giàu trên mảnh đất quê hương mình.

Tại Hội nghị, theo Ủy ban Dân tộc, thời gian qua, các bộ ngành, địa phương cả nước đã nỗ lực cố gắng thực hiện đồng bộ các chính sách tại vùng đồng bào DTTS&MN.  Đời sống của người dân không ngừng được cải thiện, cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch tích cực, sinh kế của người dân ngày càng đa dạng, phong phú; thu nhập được nâng lên. Số hộ nghèo giảm nhanh; giáo dục, y tế được quan tâm; văn hóa, phong tục tập quán tốt đẹp được bảo tồn và phát huy.

Tình hình an ninh trật tự được giữ vững; khối đại đoàn kết các dân tộc được củng cố và tăng cường. Tốc độ tăng trưởng kinh tế các tỉnh vùng DTTS&MN khá cao, trong đó các tỉnh vùng Tây Bắc tăng bình quân 8,0%/năm, Tây Nguyên tăng bình quân 7,5%/năm, Tây Nam Bộ tăng bình quân 7,0%/năm.

Đến nay, 98,4% xã vùng DTTS&MN có đường ô tô đến trung tâm; 96,7% hộ DTTS được sử dụng điện lưới quốc gia; 100% xã có trường lớp mầm non, trường tiểu học, trung học cơ sở; 99,3% xã có trạm y tế với 83,5% xã có trạm y tế đạt chuẩn, 69,1% số trạm y tế có bác sỹ, y tá khám chữa bệnh cho người dân; trên 90% xã được phủ sóng phát thanh, truyền hình; 100% xã có hạ tầng viễn thông và được phủ sóng di động đáp ứng nhu cầu thông tin liên lạc của người dân; nhiều tỉnh có tỷ lệ giảm nghèo bình quân hằng năm trên 3%, vượt mục tiêu đề ra tại Chương trình hành động thực hiện Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2030, định hướng đến năm 2045...

Về lĩnh vực VHTTDL, theo Ủy ban Dân tộc, thời gian quan, Bộ VHTTDL đã triển khai kịp thời các nội dung tại Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội có liên quan đến công tác dân tộc trong lĩnh vực VHTTDL thông qua việc ban hành các văn bản, chương trình, đề án, dự án. Điều đó góp phần thực hiện có hiệu quả công tác văn hóa vùng đồng bào DTTS nói chung, công tác bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống nói riêng.

Chính sách bảo tồn, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa các DTTS tiếp tục được quan tâm thực hiện. Trong đó có các Lễ, Tết truyền thống; định kỳ tổ chức ngày hội văn hóa, thể thao dân tộc, hội thi, hội diễn của đồng bào các dân tộc. Cùng với đó, hỗ trợ xây dựng các thiết chế văn hóa, đầu tư nâng chất lượng các Đoàn nghệ thuật và thể thao đối với đồng bào DTTS... gắn với du lịch tại địa phương, tranh thủ các nguồn vốn từ các Chương trình Mục tiêu quốc gia, góp phần phát triển kinh tế tại chỗ.

 Các hủ tục lạc hậu từng bước được xóa bỏ, đời sống tinh thần của đồng bào DTTS đã được cải thiện, mức hưởng thụ văn hóa được nâng lên.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, năm 2025, Ủy ban Dân tộc đề ra nhiệm vụ trọng tâm, tiếp tục triển khai thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ.

Triển khai các nội dung, nhiệm vụ được giao về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả tại Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Quyết tâm triển khai, hoàn thành sắp xếp hệ thống tổ chức bộ máy công tác dân tộc tại Trung ương và địa phương để đi vào hoạt động ngay từ đầu năm 2025.

Cùng với đó, tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế, quy chế để phù hợp với với bộ máy tổ chức mới; đồng thời tham mưu tổng kết các chính sách dân tộc giai đoạn 2021 - 2025, tham mưu ban hành sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các chương trình, chính sách dân tộc trong giai đoạn 2026 - 2030 để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của chính sách giai đoạn 2021 - 2030.

Tập trung xây dựng và hoàn thành các Đề án, chính sách dân tộc trong Chương trình công tác của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao năm 2025 theo đúng thời hạn được giao, đảm bảo chất lượng.

Bên cạnh đó, tăng cường kiểm tra giám sát để xử lý, tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong thực hiện các chương trình. Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, đảm bảo hoàn thành kế hoạch giai đoạn 2021 - 2025 và đề xuất thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia DTTS&MN và chương trình giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026 - 2030...