Điều đáng mừng nhất là đời sống của đồng bào được nâng cao

VHO - Ngày 23.12 tại tỉnh Bình Phước, Ban Chỉ đạo (BCĐ) Trung ương các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 – 2025 đã tổ chức Hội nghị Đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I (2021 – 2025) và đề xuất nội dung Chương trình giai đoạn II (2026 – 2030) khu vực phía Nam.

Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh, Phó Trưởng BCĐ Trung ương các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 – 2025, Tổ trưởng Tổ công tác về Chương trình mục tiêu quốc gia DTTS&MN chủ trì Hội nghị. Cùng chủ trì có Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Vinh Tơr, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước Trần Tuyết Minh.

Tham dự Hội nghị có đại diện các Ban, Bộ, ngành Trung ương và đại biểu của 13 tỉnh, thành khu vực phía Nam.

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Vinh Tơr cho biết, khu vực phía Nam là địa bàn có số lượng các xã, thôn thấp hơn nhiều so với địa bàn các tỉnh miền núi phía Bắc và các tỉnh khu vực miền Trung và Tây Nguyên. 

Cụ thể, toàn vùng có 312 xã (bằng 9,1% tổng số xã vùng DTTS&MN), trong đó 55 xã khu vực III (chiếm 3,5% số xã khu vực III của cả nước), 7 xã khu vực II và 250 xã khu vực I với 356 thôn đặc biệt khó khăn (bằng 2,7% số thôn đặc biệt khó khăn toàn quốc).

Đây là Chương trình mục tiêu quốc gia đầu tiên giành riêng cho địa bàn vùng DTTS&MN, được thiết kế với nhiều chính sách đa ngành, đa lĩnh vực, địa bàn bao phủ rộng, trải dài trên toàn quốc với 10 dự án, 14 tiểu dự án và 36 nội dung chính sách thành phần.

Sau gần 4 năm thực hiện, đa số các địa phương đã xây dựng được khung chính sách đảm bảo phù hợp với đặc điểm của từng huyện, xã nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân của Chương trình. Trong số 10 dự án của Chương trình, có 4 dự án đạt tỷ lệ giải ngân cao trên 75%.

Trong số 7 nhóm mục tiêu, chỉ tiêu hằng năm đã và đang được rà soát, kết quả bước đầu cho thấy việc hoàn thành phần lớn các chỉ tiêu trong các nhóm mục tiêu này vào cuối năm 2025 là khả quan. 

Cụ thể, có 5/7 nhóm mục tiêu cơ bản đã đạt. Bên cạnh đó, các tỉnh khu vực phía Nam đã đạt được 1/2 mục tiêu quan trọng của Chương trình là nâng cao thu nhập của đồng bào DTTS.

Đối với nhóm mục tiêu về bảo tồn và phát triển các giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc. Đến nay các địa phương trong vùng đã đạt chỉ tiêu này. 

Cụ thể, tỉ lệ thôn có nhà sinh hoạt cộng đồng đến nay đạt trung bình 85,3%, dự kiến đến cuối giai đoạn đạt 92,9% (vượt so với mục tiêu kế hoạch 80% giao). Tỉ lệ thôn có đội văn hóa, văn nghệ (CLB) truyền thống hoạt động thường xuyên, có chất lượng đến nay đạt trung bình 67,1%, dự kiến đến cuối giai đoạn đạt 74,4% (vượt so với mục tiêu kế hoạch 50% giao).

Bên cạnh nhóm các chỉ tiêu đã hoàn thành sớm, một số nhóm các chỉ tiêu đã đạt tỷ lệ cao, dự báo sẽ sớm về đích mục tiêu kế hoạch được cấp có thẩm quyền giao. 

Định hướng nội dung trọng tâm năm 2025, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Vinh Tơr đề nghị các địa phương cần chủ động và kịp thời rà soát, xác định mục tiêu, đối tượng, nội dung, danh mục đầu tư thực hiện các dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình phù hợp với từng nhóm đối tượng, địa bàn và nhu cầu thực tế của địa phương. 

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh nhấn mạnh, điều cốt lõi, đáng mừng nhất sau gần 4 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN ở giai đoạn I là đời sống của bà con được nâng lên, truyền thống văn hóa truyền thống của đồng bào được bảo tồn và phát huy…

Nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chương trình trong năm 2025 cũng như giai đoạn tiếp theo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh đề nghị các Bộ, cơ quan Trung ương, các địa phương phải chú trọng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ trực tiếp triển khai Chương trình. 

Đồng thời linh hoạt trong triển khai các dự án, chính sách phù hợp với tình hình thực tế của địua phương; đặc biệt là tại các khu vực có đặc thù về địa lý, kinh tế và văn hóa khác nhau. Tăng cường vai trò của đồng bào DTTS trong việc tham gia giám sát các hoạt động của Chương trình.

Đề xuất định hướng nội dung giai đoạn II (2026-2030), Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Hầu A Lềnh yên cầu bên cạnh đánh giá toàn diện các dự án của Chương trình đã triển khai ở giai đoạn I; việc đề xuất các dự án thành phần cho giai đoạn II phải đảm bảo đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, mang lại lợi ích thiết thực cho đồng bào. Tăng cường phân cấp, phân quyền cho các địa phương trong việc quản lý, triển khai các dự án; đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù… trong triển khai Chương trình.

Cùng ngày, đoàn công tác của Ủy ban Dân tộc do Bộ trưởng Hầu A Lềnh dẫn đầu đã có buổi làm việc với Tỉnh ủy Bình Phước về tình hình triển khai thực Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN trên địa bàn tỉnh.

Định hướng nội dung công tác năm 2025, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh lưu ý Bình Phước rà soát lại toàn bộ hai Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN để tránh trùng lắp về đội tượng, chính sách. Đồng thời chuẩn bị thật kỹ các nội dung liên quan đến Tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW và phương án nhập Ban Tôn giáo vào Ban Dân tộc.