Tiếp nối mạch nguồn dân ca - bài chòi

VHO - Xuất phát từ niềm đam mê yêu thích dân ca – bài chòi, hơn 40 thành viên ở 4 xã Nam Phước, Duy Nghĩa, Thu Bồn, Duy Xuyên, thành phố Đà Nẵng (thuộc huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam cũ) đã cùng nhau tham gia Câu lạc bộ Dân ca - Bài chòi Sông Thu.

Câu lạc bộ (CLB) dân ca - bài chòi Sông Thu vừa chính thức ra mắt vào ngày 3.10 tại xã Nam Phước, thành phố Đà Nẵng với sự tham gia của hơn 40 thành viên đến từ các xã Nam Phước, Duy Nghĩa, Thu Bồn, Duy Xuyên, thành phố Đà Nẵng.

Đây là một hoạt động văn hóa có ý nghĩa, sau khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, các CLB của các xã trước đây không còn nữa và thành lập lại theo hành chính xã mới. Qua đó, tạo không khí vui tươi, phấn khởi, giúp các thành viên trong CLB khơi gợi lại không khí rộn ràng từ điệu hò, điệu hát lý thú và ý nghĩa, đậm đà bản sắc truyền thống, tiếp tục mạch nguồn dân ca, bài chòi xứ Quảng.

Các thành viên tham gia ở nhiều lứa tuổi, nghề nghiệp khác nhau, nhưng chung một điểm xuất phát là niềm đam mê, yêu thích nghệ thuật dân ca – bài chòi, tổ chức sinh hoạt định kỳ để cùng tập luyện, ca hát, biểu diễn phục vụ nhân dân và tham gia các cuộc thi, hội thi đàn hát dân ca, bài chòi…

Ngay buổi ra mắt, các hội viên CLB đã có những tiết mục biểu diễn với những làn điệu dân ca, bài chòi truyền cảm, ngọt ngào ca ngợi tình yêu quê hương xứ Quảng, đất nước, đạo lý nhân nghĩa và đạo đức tốt đẹp của con người Việt Nam.

Rất đông khán giả, người dân địa phương đã đến tham dự buổi ra mắt, thưởng thức và dành nhiều lời khen ngợi, cổ vũ với những tiết mục bài chòi đặc sắc mang nội dung sâu sắc về tình yêu quê hương đất nước, sự gắn kết cộng đồng, truyền tải những bài học về giá trị đạo đức, nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc…

Ông Lê Trung Thùy – người có nhiều đóng góp cho phong trào văn hóa văn nghệ địa phương, nhất là với loại hình dân ca, bài chòi chia sẻ: CLB dân ca - bài chòi Sông Thu tập hợp nhiều anh chị em là hạt nhân của phong trào hát dân ca, bài chòi. Nhiều người đã từng tham gia tổ chức các chương trình biểu diễn phục vụ nhân dân trong các dịp lễ, tết, các sự kiện chính trị địa phương.

"Tôi mong mọi người hãy phát huy năng khiếu, sở trường hơn nữa về sưu tầm, sáng tác lời mới và biểu diễn, giao lưu, tham gia các hội thi hội diễn, đồng thời tìm kiếm nhân tố mới, nhân tố trẻ để phát triển phong trào ở cơ sở. Đó là cách làm linh hoạt, mới mẻ để quảng bá, bảo tồn và phát huy sức sáng tạo, sức sống mới về giá trị nghệ thuật dân ca, bài chòi trong cuộc sống đương đại hôm nay…", ông Thùy tâm sự.

Tại buổi ra mắt CLB, chị Nguyễn Thị Cẩm Giang, Giáo viên bộ môn Âm nhac trường Tiểu học xã Duy Xuyên đã hát bài dân ca “Quảng Nam nỗi nhớ trong tôi” của tác giả Lê Trung Thùy với một tâm trạng đặc biệt.

Chị kể, với bài dân ca này, chị đã được anh Dương Tấn Sang- hiện là Chủ nhiệm CLB hướng dẫn hát các làn điệu dân ca và dự thi đạt giải nhiều lần tại các kỳ liên hoan, hội diễn và văn nghệ ở địa phương.

“Từ đó, tôi càng yêu thích dân ca, bài chòi và luôn hướng dẫn các em học sinh học hát dân ca, bài chòi với những giai điệu về tình yêu quê hương, đất nước. các em rất thích thú những tiết học hát như vậy…”, chị Giang chia sẻ. 

Trước thời điểm sáp nhập, trên địa bàn tỉnh Quảng Nam cũ có 78 Câu lạc bộ/Đội/Nhóm bài chòi được Trung tâm Văn hóa các huyện, thị xã, thành phố, UBND các xã, phường, thị trấn, Hiệu trưởng các Trường Tiểu học, Trung học cơ sở ra quyết định thành lập.

Đây là một con số còn khá khiêm tốn so với tiềm năng và nhu cầu của đời sống xã hội; các nghệ nhân nòng cốt đang sinh hoạt tại các Câu lạc bộ/đội/nhóm Bài chòi hầu hết đã lớn tuổi và nguy cơ mai một rất cao nếu những kinh nghiệm, kỹ năng thực hành di sản không được trao truyền.

Mô hình CLB dân ca- bài chòi như trên góp phần rất lớn vào việc bảo vệ và phát huy di sản nghệ thuật bài chòi trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong bối cảnh mới và cần có sự quan tâm, định hướng để bảo tồn và phát huy giá trị di sản bài chòi một cách bền vững, đáp ứng nhu cầu thưởng thức, sinh hoạt, vui chơi của xã hội, thúc đẩy du lịch địa phương phát triển.

Ông Nguyễn Tấn Sanh, Chủ nhiệm CLB dân ca - bài chòi  Sông Thu cho biết: CLB được thành lập không chỉ góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, mà qua đó còn tiếp thêm động lực để bảo tồn và phát huy các giá trị nghệ thuật của dân ca và bài chòi.

Các hội viên cũng mong muốn và hy vọng CLB sẽ ngày càng phát triển, tập hợp những người yêu thích dân ca, bài chòi, nhất là việc truyền lửa cho thế hệ trẻ nhằm tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích, góp phần thúc đẩy và lan tỏa bộ môn nghệ thuật bài chòi đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể, đồng thời góp phần đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, văn nghệ cho nhân dân.

Địa phương đầu tiên triển khai kế hoạch hỗ trợ Bài chòi

VHO - Là tỉnh đầu tiên có nghị quyết tạo cơ chế hỗ trợ, phát triển di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại nghệ thuật Bài chòi, Quảng Nam đã có những kế hoạch cụ thể, trong đó đặc biệt chú trọng việc truyền dạy di sản này trong trường học, tạo động lực để bảo tồn, lan tỏa niềm tự hào về giá trị di sản bài chòi trong đời sống cộng đồng.

Được biết, đầu năm 2024, HĐND tỉnh Quảng Nam cũ đã thông qua đề án quy định mức hỗ trợ bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể nghệ thuật Bài chòi trên địa bàn tỉnh Quảng Nam, giai đoạn 2024 – 2030, triển khai tại 18 huyện, thị xã, thành phố trên toàn địa bàn tỉnh Quảng Nam cũ. 

Đối tượng áp dụng là các Câu lạc bộ/Đội/Nhóm bài chòi được cấp có thẩm quyền ban hành quyết định thành lập, có quy chế, điều lệ, tổ chức các hoạt động và duy trì sinh hoạt thường xuyên. Các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân liên quan đến mức hỗ trợ bảo tồn, phát huy giá trị DSVH phi vật thể nghệ thuật bài chòi trên địa bàn tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2024 - 2030.

Đề án nhằm tiếp tục bảo tồn, phát huy giá trị của bài chòi – DSVH phi vật thể của nhân loại. Từ nâng cao quy mô, số lượng, chất lượng các CLB/đội bài chòi; góp phần quảng bá, tôn vinh những giá trị đặc sắc của nghệ thuật bài chòi trên địa bàn tỉnh đến trợ lực cho việc tiếp tục gìn giữ, lưu truyền, phổ biến, phát huy cho các thế hệ mai sau,...