Nhịp chuyển của Naga và mùa xuân
VHO - Những ngày cận Tết, khắp phố phường đều tràn ngập không khí rộn ràng. Những linh vật rắn, biểu tượng của năm mới, hiện diện muôn nơi. Từ các xưởng chế tác công phu đến các góc phố nhỏ bé, rắn được khắc họa trong muôn hình vạn trạng.

Có những con rắn mềm mại như dòng nước lặng, những con rắn mạnh mẽ như mãng xà oai phong giữa rừng sâu, và cả những chú rắn cách điệu ngộ nghĩnh, mang lại tiếng cười nhẹ nhàng giữa nhịp sống tất bật. Người ta ngắm nhìn, bình phẩm đẹp-xấu lưu lại vài tấm ảnh kỷ niệm bên những linh vật ấy.
Thế nhưng, Tết đến rồi đi. Những linh vật kia, sau vài ngày tô điểm không gian xuân, sẽ được tháo dỡ, trả lại sự bình lặng quen thuộc của phố phường. Chúng như cơn gió thoảng qua, để lại chút dư âm trong ký ức.
Nhưng trong khoảnh khắc thoáng qua đó, tôi nghĩ đến Naga - hình tượng rắn thần trong nghệ thuật Chăm. Không giống như những linh vật tạm thời, Naga vượt qua giới hạn của thời gian.
Nó không chỉ trường tồn trong gạch đá, mà còn sống mãi trong tâm trí con người, như mùa xuân mỗi năm ghé qua, để lại dấu ấn đẹp đẽ và nạp đầy cho chúng ta một nguồn năng lượng sống mới.
Dòng chảy bất tận của Naga
Naga trong nghệ thuật Chăm không chỉ là một biểu tượng tín ngưỡng mà còn mang theo hơi thở sống động của tự nhiên.
Đứng trước Naga, ta như nghe được tiếng róc rách của nước chảy, cảm nhận làn gió lùa qua những cánh đồng, và thấy dòng thời gian lặng lẽ trôi. Thân rắn được khắc họa uốn lượn mềm mại, các đầu rắn tỏa ra như những nhánh sông cuộn tràn, vừa uyển chuyển vừa mạnh mẽ.
Từng chi tiết vảy rắn xếp đều đặn, từng đường nét cong tròn gợi lên nhịp điệu bất tận của đất trời. Naga không phải chỉ là một tác phẩm điêu khắc, mà còn là biểu tượng của sự luân chuyển - một dòng chảy không ngừng của vũ trụ.
Nó nhắc nhở chúng ta rằng, dù cuộc sống luôn thay đổi, cốt lõi bền vững bên trong chính là điều giúp ta đi qua mọi thử thách.
Mùa xuân - một Naga trong tâm trí
Những ngày cuối năm, nhịp sống quanh ta như bước vào giai đoạn tăng tốc. Dòng người hối hả trên phố, những phiên chợ đông đúc, và cả những cành đào, nhành mai rung rinh trong gió… Tất cả như một điệu múa của thời gian.
Trong khoảnh khắc ấy, tôi nhìn thấy bóng dáng của Naga - một sự chuyển động nhịp nhàng giữa quá khứ, hiện tại và tương lai.
Đầu rắn hướng về quá khứ, nơi những ký ức được lưu giữ. Một đầu khác vươn tới tương lai, nơi hy vọng đang chờ đợi. Và giữa hai đầu ấy, thân rắn trườn qua hiện tại, nhắc nhở chúng ta rằng sống trọn vẹn trong khoảnh khắc này chính là cách để kết nối với dòng chảy bất tận của thời gian.
Mùa xuân cũng mang trong mình tính chất ấy. Nó không chỉ là khởi đầu của một năm mới, mà còn là nhịp điệu của sự tái sinh. Như Naga mang theo dòng nước mát lành tưới vào những cánh đồng khô hạn, mùa xuân cũng mang lại sự sống, năng lượng và niềm hy vọng tràn đầy.
Bài học từ Naga
Nhìn vào Naga, tôi nhận ra một bài học sâu sắc về sự uyển chuyển. Rắn, trong tự nhiên, không bao giờ ngừng di chuyển. Nó biết cách vượt qua chướng ngại, mềm mại khi cần, nhưng cũng không ngại thể hiện sức mạnh khi đối diện thử thách.
Naga, trong triết lý của người Chăm, không chỉ là biểu tượng của nước, mà còn là sự hòa hợp giữa tĩnh và động, giữa sự thay đổi và sự vững bền.
Mùa xuân cũng dạy chúng ta điều tương tự. Giữa nhịp điệu hối hả của ngày cuối năm, đôi khi ta cần biết chậm lại, như Naga khẽ lượn mình dưới dòng nước, để cảm nhận sự thay đổi, để tìm thấy ý nghĩa trong từng nhịp thở của cuộc sống.
Tết không chỉ là sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, mà còn là dịp để chúng ta tái sinh - trở thành một phiên bản linh hoạt, mạnh mẽ hơn.
Cái đẹp đi qua, năng lượng ở lại
Những linh vật rắn của ngày Tết, dù được chăm chút kỳ công, cũng chỉ tồn tại trong một khoảnh khắc ngắn ngủi. Nhưng Naga thì khác. Nó trường tồn trong văn hóa, trong nghệ thuật và trong tâm thức của những ai từng ngắm nhìn.
Giống như mùa xuân - đi qua nhưng để lại những dấu ấn khó phai, nạp đầy năng lượng cho tâm hồn chúng ta.
Naga không chỉ là một biểu tượng, mà còn là một bài học về cách sống: biết mềm mại để thích nghi, biết mạnh mẽ để vượt qua, và biết trân trọng từng khoảnh khắc trong dòng chảy bất tận của thời gian.
Giữa những ngày xuân, khi ngắm nhìn những linh vật rắn trên phố, tôi chợt nhận ra rằng mỗi chúng ta đều mang một Naga trong tâm trí - một dòng chảy của sự sống, một nhịp điệu của hy vọng và tái sinh.
Và như Naga, chúng ta không ngừng chuyển động, không ngừng tìm kiếm, không ngừng vươn mình về phía ánh sáng của những mùa xuân mới.