Các cơ quan y tế toàn cầu bác bỏ tuyên bố của ông Trump về thuốc giảm đau

VHO - Hàng loạt cơ quan y tế và quản lý dược phẩm quốc tế đã đồng loạt lên tiếng bác bỏ những phát biểu của Tổng thống Mỹ Donald Trump về mối liên hệ chưa được chứng minh giữa chứng tự kỷ, thuốc giảm đau thông dụng và vaccine.

Các cơ quan y tế toàn cầu bác bỏ tuyên bố của ông Trump

Hôm 22.9, ông Trump khuyên phụ nữ mang thai hạn chế hoặc tránh sử dụng acetaminophen (tại Mỹ được biết đến với tên thương mại Tylenol, trên toàn cầu phổ biến với tên paracetamol), cho rằng loại thuốc này có thể liên quan đến nguy cơ tự kỷ ở trẻ. Ông còn bổ sung rằng những người “không thể chịu đựng” thì cũng nên dùng ở mức hạn chế.

Tổng thống Mỹ cũng đưa ra bình luận có thể khiến nhiều phụ huynh ngần ngại cho con tiêm phòng, khuyên họ trì hoãn hoặc tránh một số loại vaccine.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phản bác ngay sau đó. Phát ngôn viên Tarik Jašarević khẳng định: “Chúng ta biết rằng vaccine không gây ra chứng tự kỷ. Vaccine đã cứu sống vô số người. Đây là sự thật đã được khoa học chứng minh, và chúng ta không nên nghi ngờ điều này.”

Bộ trưởng Y tế Anh Wes Streeting cùng ngày phát biểu trên ITV: “Thành thật mà nói, tôi tin tưởng các bác sĩ hơn Tổng thống Trump. Không có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy phụ nữ mang thai sử dụng paracetamol sẽ làm tăng nguy cơ tự kỷ ở con cái. Không hề có.” Ông kêu gọi người dân “lắng nghe các bác sĩ, các nhà khoa học và cơ quan y tế quốc gia, thay vì những tuyên bố thiếu cơ sở”.

Chỉ vài giờ sau phát biểu của ông Trump, Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Sản phẩm Chăm sóc sức khỏe của Anh (MHRA) ra thông cáo nhấn mạnh: không có bằng chứng nào cho thấy paracetamol trong thai kỳ có liên quan đến tự kỷ.

Tiến sĩ Alison Cave, Giám đốc an toàn của MHRA, cảnh báo: “Cơn đau và sốt không được điều trị có thể gây nguy hiểm cho thai nhi. Việc kiểm soát các triệu chứng này bằng thuốc đã được khuyến nghị là điều vô cùng quan trọng.”

Tại châu Âu, Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA) cũng tái khẳng định hướng dẫn hiện hành. Giám đốc Y tế EMA Steffen Thirstrup cho biết: “Chúng tôi đã tiến hành đánh giá nghiêm ngặt tất cả dữ liệu hiện có và không tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào chứng minh paracetamol gây ra tự kỷ.” Ủy ban châu Âu cũng nhắc lại kết luận tương tự.

Ở Tây Ban Nha, Cơ quan Quản lý thuốc quốc gia ra thông báo an toàn, khẳng định: không có bằng chứng nhân quả giữa paracetamol trong thai kỳ và tự kỷ ở trẻ. Bộ trưởng Y tế Mónica García gọi phát biểu của ông Trump là hành động “phủ nhận khoa học”, tiềm ẩn nguy cơ trực tiếp đến tính mạng con người.

Cơ quan Quản lý Sản phẩm trị liệu của Australia cũng lên tiếng, xác nhận paracetamol an toàn khi sử dụng trong thai kỳ và bác bỏ mọi liên hệ với các rối loạn phát triển thần kinh. Cơ quan này cam kết “phối hợp với các cơ quan quản lý toàn cầu, bác sĩ lâm sàng và nhà khoa học để phản bác các cáo buộc sai lệch”.

Tranh cãi quanh các nghiên cứu

Phát biểu của ông Trump còn gây chú ý vì được đưa ra cùng với Bộ trưởng Y tế Mỹ Robert F. Kennedy Jr., người từ lâu nổi tiếng với các tuyên bố chưa được chứng minh về tự kỷ và vaccine.

Giới chuyên gia cho rằng việc xác định nguyên nhân duy nhất cho một hội chứng phức tạp như tự kỷ là điều không thực tế.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), năm 2022, cứ 31 trẻ 8 tuổi thì có một em được chẩn đoán mắc rối loạn phổ tự kỷ, tăng mạnh so với tỷ lệ khoảng 1/150 vào năm 2000.

Các bác sĩ lý giải, có hai nguyên nhân chính dẫn đến sự gia tăng này, và cả hai đều không liên quan đến thuốc hay vaccine. Thứ nhất, định nghĩa về rối loạn phổ tự kỷ đã được mở rộng. Thứ hai, nhận thức xã hội ngày càng cao khiến nhiều phụ huynh chủ động tìm kiếm chẩn đoán cho con mình.

Trong báo cáo đánh giá gần đây, Nhà Trắng dường như dựa vào một phân tích tổng hợp công bố năm 2025, xem xét 46 nghiên cứu trước đó. Kết quả chỉ ra có sự liên hệ nhất định giữa việc tiếp xúc paracetamol trước sinh và nguy cơ rối loạn phát triển thần kinh.

Tuy nhiên, nhóm tác giả nhấn mạnh, nghiên cứu không chứng minh được paracetamol là nguyên nhân trực tiếp, đồng thời khuyến cáo phụ nữ mang thai vẫn có thể dùng acetaminophen, nhưng với liều thấp nhất và trong thời gian ngắn nhất.

Ngược lại, một nghiên cứu quy mô lớn tại Thụy Điển công bố năm 2024, theo dõi 2,4 triệu ca sinh lại cho kết quả hoàn toàn khác: không có bằng chứng nào cho thấy việc dùng paracetamol khi mang thai làm tăng nguy cơ tự kỷ ở trẻ.

Các chuyên gia khẳng định: vaccine đã cứu sống hàng triệu người, trong khi paracetamol vẫn là loại thuốc giảm đau, hạ sốt an toàn cho phụ nữ mang thai.

Theo Guardian