Thắp sáng hệ giá trị Việt trong từng mái ấm

VHO - Từ tháng 5.2001, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định chọn ngày 28.6 hằng năm là Ngày Gia đình Việt Nam, cột mốc quan trọng nhằm lan tỏa những giá trị thiêng liêng của tổ ấm và khơi nguồn trách nhiệm vun đắp hạnh phúc, xây dựng nếp sống văn minh trong mỗi mái nhà. Sau 24 năm triển khai, vị trí trung tâm của gia đình với tư cách là tế bào xã hội ngày càng được khẳng định vững chắc. Gia đình không chỉ là chốn yêu thương mà còn là nền tảng thiết yếu cho sự ổn định và phát triển bền vững của cộng đồng, đất nước.

Nhân ngày 28.6 năm nay, Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện Khuất Văn Quý đã có cuộc trao đổi với Văn Hóa về những vấn đề nổi bật trong công tác gia đình hiện nay.

• P.V: Trải qua 24 lần tổ chức, “Ngày Gia đình Việt Nam” đã trở thành biểu tượng ý nghĩa trong đời sống tinh thần của nhân dân. Với tư cách là cơ quan quản lý nhà nước về công tác gia đình, ông đánh giá như thế nào về sức lan tỏa và tầm ảnh hưởng của ngày kỷ niệm này đối với cộng đồng và xã hội hiện nay?

- Phó Cục trưởng Khuất Văn Quý: Ngày Gia đình Việt Nam mang ý nghĩa đặc biệt, là dịp tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống, tình cảm thiêng liêng và cốt lõi của mỗi người dân đất Việt: Yêu quê hương, yêu con người, biết sẻ chia, che chở… Đây cũng là ngày để mỗi người hướng về cội nguồn, nhắc nhớ công ơn cha mẹ, tổ tiên và khơi dậy tinh thần gìn giữ gia phong, nền nếp…

Có thể những năm đầu tiên, Ngày Gia đình Việt Nam còn mới, ít hoạt động nên chưa có nhiều sự lan tỏa, nhưng cho tới những năm trở lại đây thì nó đã có sức ảnh hưởng trên diện rộng, được mọi tầng lớp nhân dân, cộng đồng và toàn xã hội ủng hộ.

Trải qua 24 năm tổ chức, 28.6 đã trở thành một ngày truyền thống giàu ý nghĩa, khắc sâu trong tâm khảm mỗi người dân Việt Nam. Đây là dịp khơi dậy tinh thần hướng về mái ấm, về nguồn cội, như thông điệp “Bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương” từng được Bộ VHTTDL lựa chọn, để từ đó bồi đắp những tình cảm đẹp đẽ, lan tỏa các giá trị nhân văn cao quý của dân tộc. Cùng với sự phát triển của đất nước, Ngày Gia đình Việt Nam đã và đang trở thành một ngày hội văn hóa đặc sắc trên khắp mọi miền, nơi yêu thương được tôn vinh và sẻ chia được lan tỏa. Các hoạt động kỷ niệm ngày càng phong phú về nội dung, đa dạng về hình thức, thu hút sự tham gia nhiệt tình của đông đảo người dân.

Vào dịp này, từ Trung ương tới địa phương, các cấp, ngành, đoàn thể đều tổ chức nhiều hoạt động thiết thực nhằm tôn vinh gia đình Việt, đồng thời thúc đẩy công tác chăm lo gia đình ngày một tốt hơn. Hơn cả một ngày kỷ niệm, đó là lời nhắc nhở mỗi người sống chậm lại để suy ngẫm, hành động vì sự vững bền của tổ ấm - tế bào nền tảng của xã hội, cũng là điểm tựa cho tương lai của đất nước.

• Ngày hội gia đình Việt Nam luôn được Bộ VHTTDL tổ chức thường niên, đã trở thành sự kiện trọng điểm, thu hút sự quan tâm của người dân cả nước. Xin ông vui lòng chia sẻ cụ thể hơn về kế hoạch tổ chức Ngày hội Gia đình Việt Nam năm 2025 mà Bộ VHTTDL đang triển khai?

- Hướng tới Ngày Gia đình Việt Nam 28.6, Bộ VHTTDL đã ban hành hai văn bản quan trọng nhằm tổ chức triển khai sự kiện ý nghĩa này: Quyết định số 1445/QĐ-BVHTTDL ngày 20.5.2025 về kế hoạch tuyên truyền cổ động trực quan tại Bộ và trên các phương tiện truyền thông đại chúng; Quyết định số 1609/QĐ-BVHTTDL về việc tổ chức “Ngày hội Gia đình Việt Nam năm 2025”.

Các hoạt động tuyên truyền cổ động trực quan tại Bộ đã được Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện thực hiện bằng hình thức treo tấm pa-no xung quanh Bộ với nội dung: Kỷ niệm Ngày Gia đình Việt Nam (28.6); Gia đình hạnh phúc - Quốc gia thịnh vượng; Hệ giá trị gia đình là nền tảng xây dựng hệ giá trị quốc gia. Cùng với việc tuyên truyền cổ động trực quan, Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện còn phối hợp với Báo Văn Hóa tuyên truyền trên phương tiện truyền thông đại chúng nhiều nội dung về lịch sử, ý nghĩa Ngày Gia đình Việt Nam…

Ngày hội năm nay mang chủ đề Gia đình hạnh phúc - Quốc gia thịnh vượng nhằm nâng cao nhận thức của các ngành, các cấp và toàn xã hội về vị trí, vai trò gia đình Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Qua đó, nhằm tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam; tạo sự lan tỏa về các chuẩn mực, giá trị đạo đức, truyền thống tốt đẹp, góp phần nâng cao, làm chuyển biến trong nhận thức của các cấp, các ngành và toàn xã hội giá trị của gia đình, từ đó có hành động thiết thực xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc.

Diễn ra từ ngày 25-30.6 tại TP Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk), sự kiện sẽ có nhiều hoạt động hấp dẫn như: Triển lãm ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí Lãnh đạo Đảng nhà nước quan tâm chăm lo, xây dựng và phát triển gia đình Việt Nam; Triển lãm chuyên đề Văn hóa gia đình trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam, Văn hóa gia đình của cộng đồng các dân tộc vùng Tây Nguyên; Triển lãm tranh cổ động Tuyên truyền thực hiện nếp sống văn minh; Góc đọc sách cùng con chủ đề Gia đình đọc sách - gắn kết yêu thương; Liên hoan nghệ thuật quần chúng Niềm vui gia đình; Chương trình giao lưu gặp gỡ các gương mặt tiêu biểu Giữ lửa hạnh phúc…

Bộ VHTTDL giao Trung tâm Triển lãm văn hóa nghệ thuật Việt Nam chủ trì, phối hợp với Sở VHTTDL tỉnh Đắk Lắk và các đơn vị có liên quan tổ chức Ngày hội Gia đình Việt Nam năm 2025. Cùng với đó, các tỉnh, thành phố cũng đồng loạt triển khai với nhiều hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng nhằm hướng đến những mục tiêu cao cả vì lợi ích của từng gia đình gắn với lợi ích xã hội, tôn vinh giá trị nhân văn sâu sắc của mỗi gia đình Việt…

• Trong bối cảnh đất nước bước vào thời kỳ phát triển mới, việc xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người gắn liền với gìn giữ, phát huy các giá trị tốt đẹp của gia đình Việt Nam đang trở thành nhiệm vụ trọng tâm, mang tính chiến lược lâu dài. Ông có thể chia sẻ rõ hơn về những nỗ lực, định hướng và giải pháp mà cơ quan quản lý nhà nước đang triển khai để xây dựng và lan tỏa hệ giá trị gia đình trong giai đoạn phát triển mới của đất nước?

- Thời gian qua, với sự đồng hành tích cực từ toàn xã hội và sự chỉ đạo sát sao của Bộ VHTTDL, công tác gia đình đã ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực, trở thành trụ cột quan trọng trong tổng thể thành tựu của ngành. Việc phát triển bền vững hệ giá trị gia đình Việt Nam không chỉ góp phần ngăn chặn tình trạng xuống cấp đạo đức trong xã hội, mà còn là nền tảng vững chắc để xây dựng hệ giá trị quốc gia giàu bản sắc và hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường. 

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt và nhất quán, công tác gia đình đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận: Tham mưu Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 24.6.2021 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác xây dựng gia đình trong tình hình mới; tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Phòng, chống bạo lực gia đình tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội Khóa XV (Luật số 13/2022/QH15 ngày 14.11.2022); trình Chính phủ ban hành Nghị định số 76/2023/NĐ-CP và Nghị định số 110/2025/NĐ-CP hướng dẫn thi hành và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình. 

Đặc biệt, Hội thảo khoa học “Hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới” có ý nghĩa quan trọng để triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đề ra về “Tập trung nghiên cứu, xác định và triển khai xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người gắn với giữ gìn, phát triển hệ gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới”, và ý kiến kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng ngày 24.11.2021. Trong đó, Hệ giá trị gia đình được xác lập rất rõ với giá trị cốt lõi: “Ấm no, hạnh phúc, tiến bộ, văn minh”.

Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam đến năm 2030 đặt mục tiêu xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc - tế bào lành mạnh của xã hội, nơi nuôi dưỡng nhân cách, đạo lý và lối sống Việt Nam. Các sự kiện thường niên như Ngày Gia đình Việt Nam (28.6) hay Ngày Quốc tế Hạnh phúc (20.3) được tổ chức rộng khắp, tạo hiệu ứng lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng, góp phần khơi dậy sức mạnh nội sinh và nâng cao nhận thức xã hội về vai trò của gia đình trong sự phát triển bền vững đất nước.

Để đưa chủ trương của Đảng về công tác gia đình thực sự đi vào cuộc sống, đòi hỏi các cấp, các ngành và địa phương phải có hành động cụ thể, kiên quyết và đồng bộ hơn nữa. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và sự chuyển dịch mạnh mẽ của đời sống xã hội, khát vọng xây dựng một đất nước hùng cường, đậm đà bản sắc văn hóa không thể thiếu đi nền tảng gia đình - nơi khởi đầu cho sự hình thành những con người Việt Nam mới: Khỏe về thể chất, giàu về trí tuệ, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức. Đó chính là sứ mệnh cốt lõi, là mục tiêu hàng đầu trong hành trình xây dựng hệ giá trị gia đình Việt Nam thời đại mới.

 (Cục Văn hoá cơ sở, Gia đình và Thư viện, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch thực hiện)