Khai thác thị trường Trung Quốc trở lại một cách bền vững

VHO- Ngày 9.1, tại Móng Cái (Quảng Ninh), ngay sau ngày Trung Quốc mở cửa du lịch quốc tế, Bộ VHTTDL phối hợp với Hiệp hội Du lịch Việt Nam, UBND tỉnh Quảng Ninh tổ chức Hội nghị "Giải pháp thu hút khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam".

Hội nghị thu hút sự tham dự của hơn 200 đại biểu đến từ các doanh nghiệp du lịch, hàng không trên toàn quốc 

Tham dự Hội nghị có Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Trùng Khánh, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Quảng Ninh Phạm Ngọc Thủy, Bí thư Thành ủy Móng Cái Hoàng Bá Nam, Chủ tịch UBND thành phố Hạ Long Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình. Hội nghị có sự tham dự của 200 đại biểu là lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Tổng cục Du lịch, Hiệp hội Du lịch Việt Nam; đại diện các sở quản lý du lịch, hiệp hội du lịch địa phương, các hãng hàng không, các doanh nghiệp du lịch trên cả nước; đại diện các cơ quan báo chí.

Cần các giải pháp cấp bách để sớm thu hút được khách du lịch Trung Quốc

Thế giới vừa trải qua đại dịch Covid-19, một sự kiện kinh hoàng gây thiệt hại to lớn chưa từng có cho cả thế giới. Nhiều ngành kinh tế trong đó có du lịch đã bị khủng hoảng nghiêm trọng, bị kéo lùi hàng chục năm. Nhưng thế giới cũng đang chứng kiến sự phục hồi nhanh và kéo theo nhiều ngành kinh tế khác phục hồi theo. Ở Việt Nam chúng ta đã thấy rõ những điều đó. Với sự quan tâm, chỉ đạo mạnh mẽ của Chính phủ, Du lịch Việt Nam đã nhanh chóng phục hồi. Năm 2022, Du lịch Nội địa Việt Nam đã đạt kết quả kỷ lục, 101.5 triệu lượt, tăng 19% so với lượng khách nội địa năm 2019. Tuy nhiên, khách quốc tế chúng ta mới đón được 3,5 triệu lượt, đạt 70% kế hoạch.

Trong giai đoạn trước Covid-19, Trung Quốc là thị trường du lịch outbound (khách đi du lịch nước ngoài) lớn nhất thế giới, mang lại nguồn thu chiếm tới 20% doanh thu du lịch toàn cầu. Tuy nhiên với chính sách “zero Covid”, trong 3 năm qua (2020 - 2022) Trung Quốc đã đóng cửa và vì vậy thế giới đã không đón được khách du lịch Trung Quốc. Nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam trước đây khách du lịch Trung Quốc là nguồn khách lớn nhất thì nay gặp khó khăn.

Khi Chính phủ Trung Quốc tuyên bố sẽ mở cửa du lịch quốc tế từ 8.1.2023 đã tạo ra hiệu ứng tích cực cho du lịch toàn cầu. Hầu hết các quốc gia dự kiến đón khách Trung Quốc đều đã đưa ra các chính sách thu hút nhanh lượng khách quan trọng này. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, nhiều nước đã có các quy định kiểm soát việc phòng chống Covid với khách Trung Quốc.

Đối với Việt Nam, Trung Quốc là thị trường du lịch quốc tế lớn nhất, cả về inbound (đón khách quốc tế vào) và outbound (đưa khách ra nước ngoài). Năm 2019, Việt Nam đón 5,8 triệu lượt khách Trung Quốc (chiếm gần 1/3 lượng khách quốc tế đến Việt Nam) và số người dân Việt Nam đi du lịch Trung Quốc (đạt khoảng 4,5 triệu lượt) cũng đứng đầu danh sách khách outbound của Việt Nam.

Các đại biểu tham dự Hội nghị, trong đó có nhiều doanh nghiệp hàng đầu đón khách Trung Quốc tới Việt Nam

Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình cho rằng, trong quá trình đón và phục vụ khách Trung Quốc thời gian qua, bên cạnh các kết quả đạt được cũng vẫn còn nhiều vấn đề chưa giải quyết được mà chúng ta cần phải nhìn nhận một cách thẳng thắn. Tình trạng xuất hiện tour giá rẻ (thường gọi là tour 0 đồng), kinh doanh “núp bóng”, xuất hiện các công ty “núp bóng”, hướng dẫn viên là người nước ngoài, lừa đảo trong mua bán hàng hóa. Nhiều cửa hàng, khách sạn, công ty lữ hành “chui” đã làm cho việc đón và phục vụ khách Trung Quốc ở nhiều nơi trở nên lộn xộn, không quản lý được, khiến khách Trung Quốc không hài lòng, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam bị hiểu sai. Những việc làm trên đã gây bức xúc cho xã hội, làm ảnh hưởng đến thương hiệu Du lịch Việt Nam, gây thiệt hại cho ngành Du lịch. Mặc dù nhiều cơ quan truyền thông báo chí đã vào cuộc, nhiều cơ quan quản lý du lịch ở trung ương và địa phương đã vào cuộc nhưng cơ bản tình trạng nói trên chưa giải quyết được.

Theo ông Bình, để đón tiếp hiệu quả, an toàn khách du lịch Trung Quốc, thị trường lớn nhất của Du lịch Việt Nam, cần có sự chuẩn bị chu đáo. Việc đầu tiên ngành Du lịch phải triển khai là đưa ra các giải pháp cấp bách để sớm thu hút được khách du lịch Trung Quốc. Đồng thời phải ban hành các quy chế chặt chẽ về quản lý hoạt động này, đảm bảo kết quả kinh doanh tốt nhất, chấn chỉnh các hành động sai pháp luật trong phục vụ khách Trung Quốc, tạo ấn tượng tốt nhất đối với khách Trung Quốc để đảm bảo phát triển bền vững thị trường quan trọng này. Đó cũng chính là mục tiêu của Hội nghị hôm nay.

Lãnh đạo Hiệp hội Du lịch Việt Nam cũng kêu gọi các doanh nghiệp du lịch, các Hiệp hội Du lịch, cơ quan quản lý các cấp sẽ trao đổi thẳng thắn, đề xuất các giải pháp thiết thực để thúc đẩy việc thu hút khách Trung Quốc, đồng thời khai thác có hiệu quả cao nhất đối với thị trường quan trọng này. Việc đón khách Trung Quốc nói riêng, khách quốc tế nói chung phải đặt lợi ích quốc gia lên trên hết, quảng bá hình ảnh đất nước và đảm bảo quyền lợi của du khách.

Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Trùng Khánh phát biểu tại Hội nghị

Đánh giá và xây dựng sản phẩm, dịch vụ du lịch phù hợp với nhu cầu thị trường

Đánh giá cao Hiệp hội Du lịch Việt Nam, cùng với tỉnh Quảng Ninh, các doanh nghiệp và đối tác liên quan đã chủ trì, phối hợp tổ chức Hội nghị với chủ đề “Giải pháp thu hút khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam”, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Trùng Khánh cho rằng nội dung này rất phù hợp với bối cảnh từ ngày 8.1, Trung Quốc cho phép mở lại các hoạt động du lịch quốc tế.

Với gần 155 triệu lượt khách đi du lịch nước ngoài năm 2019, mức chi tiêu 255 tỉ USD, Trung Quốc là một trong những thị trường nguồn khách quốc tế lớn và quan trọng nhất thế giới. Các nước trong và ngoài khu vực đều có những đầu tư, biện pháp cạnh tranh, đẩy mạnh khai thác thị trường này.

Việt Nam và Trung Quốc có chung đường biên giới đường bộ, đường biển. Quan hệ hai nước về chính trị, ngoại giao, kinh tế, văn hóa... được chú trọng, củng cố; kết nối hàng không, đường bộ, đường biển thuận lợi là những điều kiện cho hợp tác phát triển du lịch trao đổi khách giữa hai nước.

Dưới tác động của đại dịch Covid-19, Trung Quốc đã áp dụng chính sách “Zero Covid”, đóng cửa gần như hoàn toàn với thế giới. Điều này đã để lại khoảng trống khó lấp cho thị trường du lịch quốc tế đến Việt Nam. Kể từ khi mở lại hoạt động du lịch từ tháng 3.2022, du lịch Việt Nam đã và đang hoạt động nhộn nhịp trên cả nước. Những cố gắng và nỗ lực phục hồi, phát triển du lịch của các cơ quan quản lý từ cấp trung ương tới địa phương, chung tay đồng lòng của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân đã giúp ngành du lịch đạt được những kết quả đáng khích lệ.

Năm 2022, khách du lịch nội địa đạt trên 101 triệu lượt, tăng 68% so với kế hoạch năm và tăng 19% so năm 2019. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt 495 nghìn tỉ đồng, vượt hơn 23% so với kế hoạch năm 2022. Tuy nhiên, lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam vẫn chưa phục hồi. Khách du lịch quốc tế đến Việt Nam đạt hơn 3,6 triệu lượt, đạt 70% kế hoạch năm, nhiều doanh nghiệp, cơ sở dịch vụ vẫn còn hoạt động khó khăn. Bên cạnh nguyên nhân do tình hình kinh tế thế giới còn khó khăn, xung đột Nga - Ukraine... thì việc thị trường du lịch Trung Quốc “đóng băng” cũng là nguyên nhân dẫn đến lượng khách quốc tế đến Việt Nam còn chưa đạt như kỳ vọng, kế hoạch. 

Việc Trung Quốc điều chỉnh chính sách phòng, chống dịch và xuất nhập cảnh từ ngày 8.1 là tín hiệu tích cực đối với ngành Du lịch Việt Nam ngay trong những ngày đầu năm 2023. Khi các cửa khẩu đường bộ, đường biển được mở, đường bay thương mại giữa hai nước được nối lại, sẽ được kỳ vọng mang lại cơ hội lớn cho các hoạt động du lịch quốc tế của toàn ngành, cũng như các địa phương, các doanh nghiệp đã và sẽ tham gia vào quá trình cung cấp dịch vụ du lịch cho thị trường này.

Bên cạnh những cơ hội lớn luôn tồn tại song song là những thách thức không nhỏ, bởi 3 năm đại dịch Covid-19 đã mang đến rất nhiều thay đổi từ nội tại ngành Du lịch như: sản phẩm, dịch vụ du lịch, cơ sở vật chất, nguồn nhân lực... cho đến đối tượng khách hàng, thói quen, nhu cầu, sở thích, cũng như phương thức tiếp cận...

Để chuẩn bị những gì tốt nhất nhằm đón đầu việc Trung Quốc mở cửa trở lại, góp phần tăng trưởng khách quốc tế đến Việt Nam, Tổng cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh đề nghị các địa phương, doanh nghiệp lưu ý một số nội dung sau: Trong bối cảnh có thể có nhiều biến chủng Covid mới, chúng ta cần có những biện pháp vừa đón, phục vụ khách du lịch được chu đáo, cung cấp dịch vụ đa dạng, chất lượng, vừa phải đảm bảo an toàn, phòng chống dịch bệnh. Tạo điều kiện thuận lợi về các thủ tục nhập cảnh, đi du lịch Việt Nam bằng đường bộ, đường không và đường thủy một cách thuận tiện nhất có thể, đặc biệt là đối với các địa phương có biên giới tiếp giáp Trung Quốc và giàu tiềm năng du lịch như tỉnh Quảng Ninh. Kết nối, mở lại các đường bay thương mại tới các thành phố lớn, đặc biệt là những sân bay, thành phố trước đây là những trạm trung chuyển khách Trung Quốc đến Việt Nam sôi động nhất.

Các doanh nghiệp đặc biệt quan tâm đến nội dung trao đổi tại Hội nghị

Bên cạnh đó, đánh giá và xây dựng sản phẩm, dịch vụ du lịch phù hợp với nhu cầu và tính chất đặc thù riêng của du khách Trung Quốc sau đại dịch. Trên thực tế, sau đại dịch Covid-19, nhiều thói quen và nhu cầu đi du lịch của du khách trên toàn thế giới đã thay đổi. Trong đó khách Trung Quốc cũng không nằm ngoài sự ảnh hưởng này. Việt Nam rất cần những sản phẩm mới với chất lượng cao và sức cạnh tranh tốt nhằm đáp ứng khách hàng. Đây có thể là thời điểm thích hợp để chúng ta thay đổi lại phân khúc thị trường khách hướng tới chất lượng hơn, hiệu quả hơn.

Việc đầu tư chỉnh trang, hoàn thiện và nâng cấp cơ sở vật chất như: cầu cảng, cửa khẩu, sân bay, khách sạn, nhà hàng, các điểm tham quan du lịch... cần được quan tâm, nhất là những cơ sở vật chất xuống cấp do điều kiện khí hậu không tốt và tần suất sử dụng thấp trong thời gian diễn ra đại dịch.

Kết nối thị trường, xúc tiến, quảng bá, các địa phương, doanh nghiệp có kế hoạch, đầu tư, kết nối lại thị trường, kết nối với các địa phương, doanh nghiệp, đối tác Trung Quốc trong việc giới thiệu, tổ chức cho khách Trung Quốc đi du lịch Việt Nam; tổ chức các chương trình gặp gỡ, khảo sát, giới thiệu sản phẩm, du lịch, đón các đoàn famtrip, KOL (người có ảnh hưởng xã hội) từ thị trường Trung Quốc... Bên cạnh đó, cần ứng dụng công nghệ thông tin chủ động tiếp cận thị trường Trung Quốc trên các nền tảng mạng xã hội phổ biến ở Trung Quốc như weibo, douyin, xigua... Phát triển trang web giới thiệu điểm đến, sản phẩm dịch vụ của địa phương, doanh nghiệp với phiên bản tiếng Trung để tiếp thị tới thị trường này.

Nguồn nhân lực du lịch cũng phải được quan tâm nhiều hơn sau thời gian dài bị tác động của dịch Covid-19. Lực lượng lao động trong ngành Du lịch đã có sự dịch chuyển rất lớn, nhiều nhân lực trong ngành đã chuyển sang làm công việc khác do lượng khách trong nước và quốc tế sụt giảm mạnh, nhiều doanh nghiệp du lịch giải thể, hoạt động cầm chừng... Vì thế, cần sớm lên phương án, kế hoạch để đào tạo, bồi dưỡng nhân lực mới có thông tin, hiểu biết về đặc thù của thị trường, khách hàng; xây dựng phương án tuyển dụng, đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ khách du lịch Trung Quốc.

THÚY HÀ; ảnh: BÌNH THUẬN