Danh thắng Đầm Lập An đang bị “bức tử”

VHO- Đầm Lập An là điểm du lịch nổi tiếng nằm ven Quốc lộ 1A qua thị trấn Lăng Cô (huyện Phú Lộc, Thừa Thiên Huế). Tuy nhiên, cảnh quan và môi trường ở đây đang bị “bức tử”: Nhiều công trình xây dựng dang dở, lấn chiếm làm mất mỹ quan; tình trạng nuôi hàu quy mô lớn bằng vỏ lốp xe trên đầm đã ảnh hưởng đến môi trường.

 Cảnh nhếch nhác, ô nhiễm ven đầm Lập An do người dân đổ thải vỏ hàu, lốp cao su

Đầm Lập An là một trong 12 đầm phá lớn và tiêu biểu của miền Trung, có diện tích mặt nước hơn 1.600 ha (diện tích lưu vực khoảng 7.100 ha). Đầm nằm cạnh đèo Phú Gia, được bao bọc xung quanh bởi dãy Bạch Mã hùng vĩ, cạnh vịnh biển Lăng Cô trong xanh, tạo cảnh quan thiên nhiên độc đáo và thu hút đông đảo cộng đồng du khách. Trong đó, vịnh Lăng Cô đã được WorldBay bình chọn là vịnh đẹp thế giới từ năm 2009.

Tuy nhiên, nhiều năm qua, tình trạng nuôi thủy, hải sản trên đầm Lập An chưa được sắp xếp, quy hoạch bài bản dẫn đến ô nhiễm môi trường sinh thái trên đầm cũng như gây nhếch nhác, mất mỹ quan ở khu vực ven đầm.

Tại tuyến đường Nguyễn Văn ven đầm Lập An, nhiều công trình xây dựng dang dở khiến cho cảnh quan của đầm trở nên lộn xộn. Thêm vào đó, nhiều hộ dân đổ vỏ hàu, các vật liệu xây dựng dọc theo tuyến đường này càng “góp phần” làm ô nhiễm, bức tử môi trường điểm đến du lịch nổi tiếng. Ven đầm có một số điểm tập kết, đổ vỏ hàu chất thành đống cao; cạnh đó là hàng trăm cọc hàu, cọc bê-tông cốt thép đã hoen gỉ được thi công nhiều năm trước nhưng bỏ hoang đã làm cho không gian trở nên nhếch nhác, ảnh hưởng đến giao thông thủy ở đầm Lập An.

Đáng báo động là tình trạng nuôi hàu bằng vỏ lốp cao su diễn ra nhiều năm qua trên đầm Lập An. Theo quan sát qua hình ảnh chụp được trên không, hàng vạn lốp cao su được giăng đầy giữa đầm để nuôi hàu. Sau khi thu hoạch, nhiều vỏ lốp cao su bị hư hỏng lại tiếp tục bị người dân vứt lại cùng với vỏ hàu ven đầm.

Theo ông Hoàng Trọng Huy, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Lăng Cô, huyện Phú Lộc, hiện nay rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn được Hợp tác xã điện nước Lăng Cô thực hiện thu gom và chở đến nơi xử lý theo quy định. Tuy nhiên, lượng rác thải rắn như vỏ hàu, vỏ ốc, sò… được thải ra khá nhiều mỗi ngày nhưng chưa được thu gom bởi lý do máy nghiền rác thải không xử lý được. Chính vì thế, người dân lén lút đổ rác thải vỏ hàu xuống đầm, tập trung nhiều ở ven tuyến đường Nguyễn Văn.

 Người dân bóc tách hàu đưa vào bờ, còn vỏ hàu đổ lại ven đầm Lập An

Hiện nay tuyến đường Nguyễn Văn do Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực (thuộc Ban Quản lý Khu Kinh tế, công nghiệp tỉnh Thừa Thiên Huế) quản lý. UBND thị trấn Lăng Cô sẽ phối hợp với đơn vị này để xử lý khối lượng vỏ hàu, đảm bảo vệ sinh môi trường và cảnh quan khu vực đầm Lập An. Đồng thời, tiếp tục tuyên truyền để người dân không đổ, vứt rác thải, vỏ hàu xuống đầm cũng như thường xuyên kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp lấn chiếm, đổ rác thải trên đầm Lập An nhằm đảm bảo môi trường, cảnh quan trong khu vực.

“Vì chưa có bãi thải xử lý loại rác thải rắn này nên đây là vấn đề nan giải của địa phương nhiều năm qua. Địa phương đang họp bàn về phương án chọn địa điểm và xin phép các cấp thẩm quyền, cơ quan chức năng liên quan để tìm bãi thải đổ và xử lý chất thải rắn về lâu dài”, ông Hoàng Trọng Huy thông tin.

Nhằm quản lý và phát triển sản xuất thủy sản gắn với du lịch sinh thái, bảo tồn mặt nước đầm Lập An hài hòa, bền vững và đảm bảo sinh kế lâu dài cho ngư dân, UBND huyện Phú Lộc đã có quyết định phê duyệt Đề án khai thác mặt nước đầm Lập An qua 2 giai đoạn: Từ năm 2020-2025; và từ 2026-2030, với tổng kinh phí khoảng 70 tỉ đồng. Trong đó, tập trung quy hoạch, sắp xếp lại nghề nuôi hàu và nuôi nhốt thủy sản trên đầm; hỗ trợ sinh kế cho ngư dân và chuyển đổi theo lộ trình từ nuôi hàu “truyền thống” sang nuôi hàu treo giá thể trong lồng bè di động, đảm bảo môi trường và phù hợp với quy hoạch phát triển du lịch… Tuy nhiên, đến nay đề án chưa thể triển khai dù đã được phê duyệt ba năm, nguyên nhân là do nguồn kinh phí quá lớn vượt ra khỏi khả năng tài chính của địa phương.

Liên quan đến nhiều cọc bê tông cốt thép xây dựng dang dở trên đầm Lập An, ông Hoàng Trọng Huy cho biết, đây là công trình thi công nhà nổi trước đây phục vụ du lịch của Công ty CP Du lịch Đảo Ngọc thuê đất để thực hiện dự án Khu du lịch - Bến thuyền - Thể thao dưới nước Lăng Cô. Dự án ngừng thi công và bỏ hoang công trình từ nhiều năm nay, cuối năm 2020, Ban quản lý Khu Kinh tế, công nghiệp tỉnh đã có quyết định thu hồi đất thực hiện dự án. Đối với những cọc bê tông này hiện nay địa phương vẫn chưa có phương án xử lý.

 THÙY AN