Cô bé Ronia và lựa chọn không làm tướng cướp
VHO - “Ronia, con gái của tướng cướp” – tác phẩm nổi tiếng của nữ văn sĩ Thụy Điển Astrid Lindgren, đã được dịch ra ít nhất 39 ngôn ngữ trên thế giới, nay chính thức ra mắt độc giả Việt Nam qua bản dịch tiếng Việt.

Cuốn truyện vừa được Nhà Xuất bản Phụ nữ Việt Nam giới thiệu, trở thành một phần trong Tủ sách Thiếu nhi kinh điển mà đơn vị này đang xây dựng.
Ngay lập tức, cuốn sách thu hút được sự chú ý của những người yêu quý nhà văn Astrid Lindgren và dịch giả Nguyễn Bích Lan. Sau khi được phát hành, Nhà Xuất bản Phụ nữ Việt Nam đã quyết định in nối bản để phục vụ nhu cầu của độc giả.
Ronia, con gái của tướng cướp được xuất bản lần đầu vào năm 1981. Tính đến thời điểm hiện tại, tác phẩm văn học thiếu nhi này đã được dịch sang ít nhất 39 ngôn ngữ.
Tác phẩm còn được chính tác giả và đạo diễn Tage Danielsson dựng thành phim vào năm 1984, đạt doanh thu cao nhất tại quê nhà và giành giải Gấu bạc ở Liên hoan phim quốc tế Berlin trong năm 1985. Theo thống kê, có đến 1,5 triệu người đã dự các buổi trình chiếu ở Thụy Điển.
Bên cạnh đó, các đạo diễn Nhật Bản cũng từng lấy cuốn sách làm cảm hứng sản xuất loạt phim hoạt hình máy tính, được ra mắt vào năm 2014.
Vào tháng 3.2024, một phiên bản truyền hình (do người đóng) của cuốn sách Ronia, con gái của tướng cướp đã ra mắt cũng tại Thụy Điển.
Ngoài ra, có nhiều vở kịch, nhạc kịch của Thụy Điển, Đan Mạch và Đức bắt nguồn từ truyện thiếu nhi kinh điển này.
Ở công viên Thế giới Astrid Lindgren nổi tiếng, nằm ở thành phố Vimmerby, các bạn nhỏ muôn nơi đều muốn qua thăm Pháo đài Matt trứ danh từng được mô tả nhiều lần trong truyện kể.
Sinh ra vào đêm tăm tối, Con gái tướng cướp có “cha truyền con nối”? Câu hỏi ấy dường như chính là điều mà tác giả Astrid Lindgren gửi gắm trong Ronia, Con gái của tướng cướp, để rồi các độc giả, đặc biệt là các em nhỏ, sẽ cùng khám phá và tìm lời giải qua từng trang sách.
Đó là đêm giông khi cô bé Ronia chào đời cũng là mở đầu truyện, một không gian tăm tối, dữ dội chưa từng thấy: “Vào cái đêm Ronia chào đời, một cơn bão sấm sét kéo tới vần vũ phía trên những ngọn núi, một cơn giông khiến tất cả đám yêu ma quỷ quái trong rừng của Matt đều rút vào trong hang và nơi ẩn nấp vì khiếp sợ...”.
Trước hết, có lẽ bối cảnh sấm sét đã phần nào dự đoán cá tính của nhân vật chính, một cô bé bạo dạn, thích phá cách, đúng như khi cô vào thẳng khu rừng hoang dã nhất để khám phá, dẫu cho ông bố tướng cướp đã dặn “không được đi xa nhường ấy”.
Hoặc như khi cô bé “học cách không sợ hãi” chính bằng hoạt động “nhảy lò cò, nhảy chân sáo, nhảy lên nhảy xuống các tảng đá trơn dọc bờ sông, nơi nước chảy xiết nhất”.
Hay đỉnh điểm là khi cô bé nảy ra ý định trèo lên nóc pháo đài mà tìm hố Địa Ngục, chỗ nếu ném một hòn đá xuống ta chỉ nghe thấy thứ âm thanh” mơ hồ, từ đáy sâu”, để bật nhảy qua.
Song với nét tính cách nghịch ngợm, thậm chí ngang tàng như thế, bạn đọc bắt đầu e ngại Ronia sẽ trở thành một nữ tướng cướp giống ông bố đầu đảng trong tương lai.
Hết trang sách này đến trang sách khác, bạn đọc hồi hộp dõi theo từng tình tiết để xem Matt, tên thủ lĩnh nóng nảy, ưa dùng nắm đấm, có ảnh hưởng tới cô con gái bé bỏng ra sao.
Quả thực cô bé đã bộc lộ thái độ “hăng máu và hậm hực” khi liều lĩnh thi bật nhảy qua hố Địa Ngục với Birk – con trai nhà Borka, một gã tướng cướp đối địch.
Dù tính cách bướng bỉnh và có lúc “hăng máu” như bố, nhưng Ronia vẫn giữ được tâm hồn trong sáng, nhân hậu và dũng cảm.
Tình bạn của cô với Birk – con trai kẻ thù của cha mình đã giúp cô nhận ra thế giới không chỉ có những hận thù cha truyền con nối.
Dù rất yêu bố Matt, dù được thừa hưởng dòng máu ưa phiêu lưu, mạo hiểm nhưng cô bé vẫn là một cá thể khác biệt: hồn nhiên, trong sáng và nhân hậu.
Khi được khám phá, vui chơi giữa thiên nhiên bạt ngàn, Ronia chợt nhận ra: “Pháo đài đồ sộ của bố Matt cũng chẳng phải là cả thế giới”.
Sông suối, núi rừng, cây cỏ... đã dạy Ronia về lòng can đảm, sự phóng khoáng, vị tha: lòng can đảm để chống lại lũ điểu nhân, để sinh tồn trong hang Gấu; sự phóng khoáng, vị tha nhằm vượt qua mối thù giữa hai băng cướp; đặc biệt nhất là để từ chối việc làm cướp theo “truyền thống cha truyền con nối”.
Tác giả Astrid Lindgren (1907 - 2002) là một cây bút lừng danh người Thụy Điển. Trong cuộc đời mình bà đã viết hơn 40 cuốn sách cho thiếu nhi và đã bán được hơn 170 triệu bản sách tính tới thời điểm hiện tại trên khắp thế giới.
Bà từng chia sẻ rằng: “Tôi viết để làm vui đứa trẻ trong tôi, và tôi chỉ có thể hy vọng rằng những đứa trẻ khác cũng cảm thấy vui theo cách đó”.