Sau trùng tu lăng Hoàng thái hậu Từ Dụ, bất ngờ có công trình mới “mọc lên”

VHO - Di tích lăng mộ Nghi Thiên Chương Hoàng hậu Từ Dụ (hay Hoàng Thái hậu Từ Dụ) đã được hoàn thành trùng tu vào năm 2024, nhưng bất ngờ gần đây lại xuất hiện một công trình “ngôi nhà rường” mới.

Lăng mộ của bà Từ Dụ (lăng Xương Thọ) nằm trong tổng thể di tích lăng vua Thiệu Trị.

Năm 2023, từ nguồn tài trợ của các tổ chức, cá nhân thông qua Quỹ Bảo tồn Di sản văn hóa Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã triển khai dự án “Bảo tồn, tu bổ lăng mộ Nghi Thiên Chương Hoàng hậu Từ Dụ”.

Dự án có tổng kinh phí hơn 6 tỉ đồng, đã tu bổ các hạng mục gồm: trụ biểu; hồ Tân Nguyệt và hệ thống cống đối lưu; sân nền, bậc cấp trước lăng; sân nền tự nhiên; cổng; vòng tường thành ngoại và tường thành nội…

Năm 2024, dự án đã hoàn thành, góp phần trả lại vẻ đẹp vốn có của công trình lăng mộ Hoàng Thái hậu Từ Dụ, đồng thời bảo tồn không gian cảnh quan văn hóa trong khuôn viên khu vực lăng vua Thiệu Trị.

Tuy nhiên thời gian gần đây, nhiều người dân và du khách phản ánh có công trình mới “mọc lên” ngay trước cổng vào lăng mộ Hoàng thái hậu Từ Dụ.

Theo ghi nhận của phóng viên, công trình được xây dựng theo kiểu nhà rường, với diện tích khoảng 35m2 (chu vi hình vuông, mỗi cạnh dài gần 6m). Công trình được xây dưng cố định với hệ thống 16 cột gỗ, hệ mái gỗ chắc chắn, lợp ngói liệt…

Mới đây, Sở VHTT TP. Huế cũng đã có văn bản yêu cầu Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế báo cáo về vụ việc xuất hiện công trình nhà rường mới này tại khu vực di tích lăng mộ Hoàng thái hậu Từ Dụ.

Theo Sở VHTT TP. Huế, dự án “Bảo tồn tu bổ lăng mộ Nghi Thiên Chương Hoàng hậu Từ Dụ” được Bộ VHTTDL thẩm định và UBND tỉnh Thừa Thiên Huế - nay là TP. Huế - phê duyệt triển khai và hiện đã hoàn thành.

Qua khảo sát thực địa và đối chiếu hồ sơ Báo cáo kinh tế - kỹ thuật của dự án đã được các cấp thẩm quyền thẩm định, phê duyệt, không đề cập đến hạng mục công trình “ngôi nhà rường” nói trên.  

Tìm hiểu của phóng viên cho thấy, công trình này được xây dựng ngay trên nền móng chân táng của nhà Huỳnh ốc, phía trước Bửu thành. Trong lịch sử, nhà Huỳnh ốc thường được dựng tạm trước Bửu thành các lăng vua và hoàng hậu vào dịp lễ để hương khói, tế lễ. Sau khi xong lễ, công trình sẽ được tháo dỡ.

Ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế thừa nhận, công trình “nhà rường” nói trên vừa được xây dựng để phục vụ việc hương khói, tri ân Hoàng Thái hậu Từ Dụ. Kinh phí thực hiện công trình hoàn toàn xã hội hóa, do nhà hảo tâm ở Hà Nội tài trợ.

Lãnh đạo Trung tâm cũng cho biết, công trình này được xây dựng trên nền móng chân táng của nhà Huỳnh ốc và trung tâm cũng có so sánh hình ảnh tư liệu trước khi thực hiện. Nếu chỉ dựng khung gỗ, phủ bạt như thời xưa rồi tháo dỡ thì cũng tốn kém, lãng phí nên nhà hảo tâm mong muốn xây dựng cố định một công trình này để người dân, du khách có thể đến dâng hương và tri ân bà Từ Dụ.

Hoàng Thái hậu Từ Dụ tên húy là Phạm Thị Hằng (1810 - 1901), trưởng nữ của Lễ Bộ Thượng thư Đức Quốc công Phạm Đăng Hưng.

Bà vốn là Quý phi của vua Thiệu Trị, mẹ ruột của vua Tự Đức. Hoàng Thái hậu Từ Dụ đã trải qua 8 đời vua triều Nguyễn gồm: vua Thiệu Trị, Tự Đức, Dục Đức, Hiệp Hòa, Kiến Phúc, Hàm Nghi, Đồng Khánh, Thành Thái.