Khám phá sự khác biệt Tết Trung Thu Việt Nam và châu Á

VHO - Tết Trung Thu là lễ hội chung của nhiều nước Á Đông, nhưng mỗi nơi lại mang bản sắc riêng: Việt Nam gắn với thiếu nhi, Hàn Quốc tạ ơn mùa gặt, Nhật Bản thi vị ngắm trăng.

Tết Trung Thu, hay Mid-Autumn Festival, là một trong những lễ hội lớn được tổ chức ở nhiều nước châu Á như Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan… Tuy cùng gắn với hình ảnh trăng rằm, mùa màng và gia đình, nhưng mỗi quốc gia lại có cách biến tấu theo bản sắc riêng, tạo nên sự khác biệt thú vị.

Tên gọi, vai trò và đối tượng trung tâm

Ở Việt Nam, Trung Thu được gọi với nhiều tên như Tết Thiếu Nhi, Tết Đoàn Viên, Tết Hoa Đăng. Đây là ngày hội dành riêng cho trẻ nhỏ với các hoạt động rước đèn, phá cỗ, múa lân, làm mặt nạ, tò he… Trẻ em là trung tâm của không khí lễ hội.

Ở Trung Quốc, Trung Thu thiên về sự đoàn viên của người lớn, với các nghi lễ cúng bái, thưởng nguyệt, ăn bánh, sum họp gia đình. Trẻ em tham gia nhưng không phải nhân vật chính.

Tại Hàn Quốc, Trung Thu được gọi là Chuseok, gắn với ý nghĩa tạ ơn mùa màng. Người dân quay về quê hương, tưởng nhớ tổ tiên, làm bánh songpyeon và cùng gia đình thưởng thức nông sản mùa thu.

Ở Nhật Bản, lễ hội mang tên Tsukimi, tập trung vào việc ngắm trăng và chiêm nghiệm. Người dân bày bánh dango, mochi cùng cây lau susuki, không khí nhẹ nhàng và tĩnh lặng, ít có hoạt động náo nhiệt cho trẻ em.

Đài Loan có nhiều nét tương đồng với Trung Quốc nhưng thêm điểm nhấn hiện đại với phong trào nướng BBQ ngoài trời, tạo nên không khí quây quần gia đình và bạn bè rất sôi động.

Hoạt động và nghi lễ đặc trưng

Việt Nam: Rước đèn, múa lân, trống quân, phá cỗ, phố phường rực sáng đèn lồng.

Trung Quốc: Ăn bánh Trung Thu, thưởng trăng, diễu hành đèn lồng, đôi nơi có múa rồng, múa lân.

Hàn Quốc: Lễ cúng tổ tiên (Charye), làm songpyeon, nhảy Ganggangsullae, múa mặt nạ Talchum.

Nhật Bản: Ngắm trăng, dâng dango, thưởng thức củ sắn và sản vật mùa thu, không khí trầm lắng.

Đài Loan: Ăn bánh, thưởng nguyệt, tổ chức BBQ, chợ đêm và lễ hội ánh sáng ngoài trời.

Ẩm thực và món ăn đặc trưng

Việt Nam nổi bật với bánh nướng, bánh dẻo nhân truyền thống, cùng cốm, hoa quả mùa thu trong mâm cỗ.

Trung Quốc đa dạng bánh Trung Thu nhân hạt sen, trứng muối, trà xanh và các sản vật vùng miền.

Người Hàn làm bánh songpyeon – bánh nếp hình bán nguyệt hấp cùng lá thông, ăn kèm hạt dẻ, trái cây.

Nhật Bản chuộng tsukimi dango, bánh mochi, củ sắn, uống trà.

Đài Loan kết hợp bánh Trung Thu, bưởi pomelo và BBQ ngoài trời.

Ý nghĩa văn hóa

Ở Việt Nam, Trung Thu tôn vinh niềm vui tuổi thơ và tình đoàn viên.

Trung Quốc đề cao sự viên mãn, đoàn tụ và các truyền thuyết như Hằng Nga, Hậu Nghệ.

Hàn Quốc coi Chuseok là dịp báo hiếu, tri ân tổ tiên và gắn bó với quê hương.

Nhật Bản chú trọng sự tĩnh tại, thưởng nguyệt và thi vị hóa thiên nhiên.

Đài Loan kết hợp truyền thống gia đình với nét hiện đại, coi đây là dịp gắn kết cộng đồng.

Khác biệt về ngày nghỉ lễ

Hầu hết các nước đều tổ chức vào rằm tháng Tám âm lịch. Ở Hàn Quốc, Chuseok là kỳ nghỉ lớn kéo dài ba ngày, trong khi tại Việt Nam, Tết Trung Thu không phải ngày nghỉ chính thức.

Kết luận

Mỗi quốc gia có cách đón Tết Trung Thu khác nhau: Việt Nam rộn ràng cho thiếu nhi, Trung Quốc hướng về gia đình, Hàn Quốc gắn với mùa gặt và báo hiếu, Nhật Bản thi vị và trầm lắng, Đài Loan náo nhiệt với BBQ. Sự khác biệt ấy cho thấy cùng một ngày trăng rằm tháng Tám nhưng lại mang nhiều sắc màu văn hóa, phản ánh đặc trưng lịch sử và đời sống tinh thần của từng dân tộc.