Bảo tồn giá trị văn hóa tín ngưỡng qua Lễ hội Cầu ngư

VHO - Ngày 17.2, tại Công viên biển Hà Khê - phường Xuân Hà, quận Thanh Khê UBND quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng tổ chức khai mạc Lễ hội Cầu ngư truyền thống năm 2025.

Lễ hội Cầu ngư là một trong những lễ hội truyền thống lâu đời, là sản phẩm văn hóa đặc trưng của cộng đồng cư dân vùng biển miền Trung, cư dân ở các làng chài ven biển Đà Nẵng, trong đó có ngư dân làng biển Thanh Khê.

Ông Đỗ Nguyên Ngọc Quy - Phó Chủ tịch quận Thanh Khê, Trưởng Ban tổ chức Lễ hội Cầu ngư quận Thanh Khê năm 2025 khẳng định: “Lễ hội Cầu ngư truyền thống quận Thanh Khê trong những năm qua luôn nhận được sự quan tâm của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Đà Nẵng, các sở, ban, ngành thành phố, các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương.

Việc bảo tồn và phát huy Lễ hội là một trong những nhiệm vụ quan trọng, góp phần bảo tồn các giá trị vốn có, như giá trị tâm linh, tín ngưỡng, lịch sử truyền thống, văn hóa - nghệ thuật, xác lập chủ quyền biển đảo

Mặt khác, Lễ hội cũng đề cao giá trị cố kết cộng đồng trong đời sống hiện đại, hướng đến trở thành điểm hẹn văn hóa đặc sắc cho du khách muốn tìm hiểu, trải nghiệm cuộc sống của người dân”.

Bà Lê Thị Thoa (65 tuổi, phường Thanh Khê Đông) bày tỏ: Qua lễ hội hàng năm, chúng tôi mong muốn sẽ gặp nhiều may mắn. Những chiếc thuyền ra khơi không gặp nguy hiểm, mưa thuận gió hòa, thu được nhiều mẻ cá lớn, đời sống nhân dân ngày càng bình yên, no ấm”

Theo các già làng kể lại, từ xa xưa, tổ tiên chư phái tộc làng Thanh Khê di dân vào Nam, mở đất, lập làng khoảng từ thế kỷ XVII với bước đi “Tiên nhập Phú Lộc, hậu khai Thanh Khê”.

Do địa hình có nhiều dòng khe và đoạn sông khá lớn chảy qua địa phận các làng Phú Lộc, Thanh Khê rồi đổ ra biển, nên người dân nơi đây có điều kiện thuận lợi để mưu sinh nghề đánh bắt cá ven sông, biển và đánh bắt cá xa bờ. Đến cuối thế kỷ thứ XIX, các hội ghe, vạn ghe phát triển nghề cá đã hình thành.

Sự tham gia của dân các làng Thanh Khê, Phú Lộc, Hà Khê vào hoạt động đánh bắt hải sản khá phát triển, đã phản ánh rõ truyền thống nghề cá đã hiện hữu lâu đời ở nơi đây.

Ông Trần Văn Các (70 tuổi, phường Hà Khê) khẳng định: “Đời sống đánh bắt của người dân làng biển Thanh Khê có từ rất lâu đời, gắn liền với thuở khai phá đất đai, lập làng của lớp tiền nhân.

Theo thời gian, rất mừng là nghề đánh bắt cá của ngư dân vẫn được tạo điều kiện và tiếp tục hoạt động, bà con yên tâm bám biển. Tuy có gặp những khó khăn nhất định, nhưng truyền thống hoạt động nghề cá của dân vạn chài và đời sống tinh thần, tín ngưỡng vẫn tồn tại và giữ vững. Đây chính là nền tảng gốc cho Lễ hội Cầu ngư làng biển Thanh Khê được duy trì hằng năm”.

Lễ hội cầu ngư quận Thanh Khê có tính truyền thống, tồn tại lâu dài trong tiềm thức của cư dân vùng biển, được trao truyền qua các thế hệ, tạo thành bản sắc riêng của đời sống tinh thần người dân Thanh Khê.

Lễ hội Cầu ngư năm 2025 diễn ra trong 5 ngày, gồm các nghi lễ truyền thống và nhiều hoạt động hội. Trong đó không thể thiếu Lễ tế cáo trời đất với ước muốn cầu mưa thuận gió hoà cho ngư dân đi biển, tế ngư thần xin được mùa biển bội thu, mong cầu một cuộc sống no ấm, hạnh phúc, bình an và yên vui.

Phần hội đan xen nhiều hoạt động mang đậm tính dân gian của làng chài như: Đan lưới, gánh cá, ngoáy thúng, ẩm thực “hương vị biển”, hát tuồng, hô hội bài chòi…

Những môn thể thao vận động trên biển được tổ chức như biểu diễn thuyền Sup, thuyền Kzal... Ngoài ra, Ban Tổ chức tổ chức các gian trưng bày mô hình, hình ảnh với chủ đề “Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam”, các gian hàng sản phẩm OCOP, đặc trưng của các quận, huyện trên địa bàn thành phố Đà Nẵng và các món ẩm thực đặc trưng trên địa bàn quận Thanh Khê.

Phó Chủ tịch quận Thanh Khê Đỗ Nguyên Ngọc Quy cho rằng, những mong ước và khát vọng mạnh mẽ của ngư dân đã được gửi gắm qua những hoạt động trong lễ hội Cầu ngư hàng năm.

Đó cũng là sự ứng xử với biển đảo của người dân Thanh Khê để vừa bảo tồn giá trị truyền thống, vừa khẳng định chủ quyền quốc gia trên biển. Với tất cả ý nghĩa và giá trị đó, Lễ hội Cầu ngư ngày càng phải được duy trì, bảo vệ và phát huy đậm nét trong đời sống hiện đại.