Phát hiện di tích đất son 18.000 năm tuổi tại Tây Nam Trung Quốc

VHO - Các nhà khảo cổ học Trung Quốc vừa khai quật nhiều di tích đất son có niên đại khoảng 18.000 năm tại di chỉ Phật Đông Địa (Fodongdi), thuộc thành phố Lâm Thương, tỉnh Vân Nam, Tây Nam Trung Quốc.

Theo Thời báo Hoàn Cầu, phát hiện tại di chỉ Phật Đông Địa cung cấp thêm bằng chứng khoa học về việc con người thời tiền sử sử dụng linh hoạt các nguồn tài nguyên đá trong giai đoạn cuối thời kỳ băng hà, bao gồm cả những hoạt động mang tính nghi lễ.

Trong đợt khai quật, các nhà nghiên cứu thu thập được số lượng lớn di vật đất son, trong đó có 27 hiện vật mang dấu vết chế tác rõ ràng. Các dấu hiệu như mặt mài, vết đập và bề mặt được đánh bóng cho thấy quá trình gia công có chủ đích của con người cổ đại.

Theo ông Cao Phong, nhà nghiên cứu thuộc Viện Di tích Văn hóa và Khảo cổ học Vân Nam, đất son không chỉ được sử dụng như vật liệu thô mà còn có nhiều công dụng khác nhau. Các vật liệu này có thể liên quan đến nghi lễ, vẽ tranh, trang trí cơ thể hoặc sản xuất đồ da.

Kết quả phân tích cho thấy các di vật đất son tại di chỉ Phật Đông Địa có thể được chia thành ba nhóm chính, gồm loại giàu canxi, loại có hàm lượng sắt và đất sét cao, và loại giàu sắt. Các loại đất son này xuất hiện ở nhiều tầng văn hóa khác nhau của di chỉ.

Theo bà Từ Tĩnh Văn, nhà nghiên cứu thuộc Viện Cổ sinh vật học và Cổ nhân học động vật có xương sống, trong giai đoạn đầu, con người chủ yếu sử dụng loại đất son giàu sắt và đất sét. Ở các giai đoạn sau, tỷ lệ sử dụng các loại giàu canxi và giàu sắt tăng lên.

Các phân tích khoa học cũng cho thấy con người thời tiền sử ưu tiên khai thác các nguồn đất son dễ tiếp cận, hình thành mô hình thu thập phù hợp với điều kiện tự nhiên địa phương. So sánh mẫu đất son với mẫu địa chất khu vực cho thấy sự tương đồng về đặc điểm thạch học.

Những kết quả này củng cố giả thuyết rằng đồng bằng ngập lũ sông Nam Định, một nhánh lớn của sông Nữ Giang, là nguồn cung cấp vật liệu quan trọng cho cư dân tiền sử tại khu vực.

Di chỉ Phật Đông Địa được phát hiện năm 2016 với nhiều lớp tro dày và hiện vật sinh hoạt, bao gồm công cụ đá, vỏ sò, mảnh gốm và di cốt động vật thuộc hơn 40 loài, cho thấy đây từng là một khu định cư quan trọng của con người tiền sử.

Nghiên cứu mới nhất về các di vật đất son tại di chỉ này được công bố trên tạp chí khoa học Journal of Archaeological Science: Reports, với sự tham gia của các nhà khoa học Trung Quốc và Australia, góp phần làm sáng tỏ hành vi và khả năng thích nghi của con người thời tiền sử.