Lý do hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ bị hủy

NGHIÊM THANH

VHO - Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông đã quyết định hủy cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin, dự kiến diễn ra tại Budapest (Hungary), do cho rằng cuộc đối thoại sẽ không mang lại kết quả như mong đợi.

Lý do hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ bị hủy - ảnh 1
Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) trong cuộc họp với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Căn cứ Elmendorf-Richardson ở Anchorage, bang Alaska (Mỹ) ngày 15.8.2025. Ảnh: THX/TTXVN

Phát biểu trong cuộc họp với Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte tại Nhà Trắng ngày 22.10, ông Trump nói: “Cuộc gặp đó không mang lại cảm giác đúng đắn. Tôi có linh cảm rằng chúng ta sẽ không đạt được điều cần thiết, nên tôi quyết định hủy bỏ nó.”

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Mỹ cũng không loại trừ khả năng nối lại đàm phán với Moskva trong tương lai. “Chúng ta sẽ thực hiện việc đó vào một thời điểm khác,” ông nói thêm, song không tiết lộ thời gian hay địa điểm cụ thể.

Ông Trump thừa nhận rằng các cuộc trao đổi trước đây với ông Putin đều “rất tốt, nhưng chẳng đi đến đâu cả”. Theo các nguồn tin ngoại giao, nguyên nhân chính khiến tiến trình đàm phán đình trệ là do khác biệt sâu sắc trong lập trường hai bên.

Phía Moskva yêu cầu Ukraine giải giáp và chấp thuận để Nga duy trì quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ đã chiếm được trong “chiến dịch quân sự đặc biệt”. Trong khi đó, Kiev kiên quyết bác bỏ mọi đề xuất liên quan đến nhượng bộ lãnh thổ.

Trước tình hình bế tắc, tối 19.10, Tổng thống Trump đã đề xuất một phương án trung gian, theo đó hai bên ngừng giao tranh tại các tuyến kiểm soát hiện tại, đồng thời để ngỏ khả năng tiếp tục đàm phán về vấn đề lãnh thổ trong tương lai.

Ông Trump cũng nhấn mạnh rằng Nga hiện đang kiểm soát khoảng 78% khu vực Donbass, nơi tập trung phần lớn các cuộc giao tranh kể từ khi xung đột bùng phát. “Hãy giữ nguyên hiện trạng. Hai bên có thể đàm phán sau này,” ông Trump nói thêm.

Đề xuất này nhận được sự ủng hộ của Ukraine và một số đồng minh châu Âu. Trong tuyên bố chung ngày 21.10, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng các nhà lãnh đạo khu vực bày tỏ ủng hộ mạnh mẽ lệnh ngừng bắn ngay lập tức, cho rằng “tuyến tiếp xúc hiện tại nên là điểm khởi đầu cho các cuộc đàm phán hòa bình”.

Tuy nhiên, phía Nga bác bỏ hoàn toàn đề xuất này. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định Moskva không đồng ý với việc “đóng băng” xung đột tại chiến tuyến hiện tại, nhấn mạnh lập trường của Nga là Ukraine phải rút toàn bộ lực lượng khỏi các khu vực phía Đông mà Nga tuyên bố chủ quyền.

Phát biểu mới nhất của ông Trump được đưa ra vài giờ sau khi Bộ Tài chính Mỹ công bố gói trừng phạt mới nhằm vào Nga, với cáo buộc Moskva thiếu thiện chí trong tiến trình hòa bình Ukraine.

Các biện pháp này nhắm vào hai tập đoàn dầu khí lớn của Nga. Tuy nhiên, ông Trump thừa nhận chưa chắc các biện pháp đó có thể buộc Nga thay đổi lập trường. “Hy vọng họ sẽ hành xử hợp lý hơn, và cả Ukraine cũng vậy. Muốn có hòa bình, cần thiện chí từ cả hai phía,” Tổng thống Mỹ cho biết.

Phía Nga hiện chưa đưa ra phản hồi chính thức, song Điện Kremlin khẳng định thời điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh Nga – Mỹ vẫn chưa được ấn định và cả hai nhà lãnh đạo đều không muốn lãng phí thời gian cho một cuộc gặp không mang lại kết quả thực chất.