Vì sao Budapest được chọn là địa điểm hội nghị thượng đỉnh Nga – Mỹ?

KHÁNH MY

VHO - Thủ đô Budapest của Hungary, nơi được đánh giá có lập trường trung lập trong cuộc xung đột Nga – Ukraine, đang được cân nhắc làm địa điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh tiếp theo giữa hai nhà lãnh đạo Nga và Mỹ.

Vì sao Budapest được chọn là địa điểm hội nghị thượng đỉnh Nga – Mỹ? - ảnh 1
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: RIA Novosti

Theo thông tin từ cả Điện Kremlin và Nhà Trắng, Budapest đang được xem xét là địa điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Trump. Các cuộc tham vấn cấp cao giữa hai nước dự kiến sẽ diễn ra trong tuần tới để thống nhất các chi tiết về thành phần và địa điểm cụ thể.

Tổng thống Trump cho biết phái đoàn Mỹ sẽ do Ngoại trưởng Marco Rubio dẫn đầu, trong khi phía Nga cử Ngoại trưởng Sergei Lavrov. Sau vòng tham vấn này, hai nhà lãnh đạo có thể trực tiếp gặp nhau tại Budapest.

Ý tưởng về địa điểm này do chính ông Trump đề xuất và được ông Putin ủng hộ. Nhà lãnh đạo Mỹ tiết lộ hội nghị “có thể diễn ra trong vòng hai tuần tới”.

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán đã xác nhận sẵn sàng đăng cai hội nghị, gọi đây là “tin vui cho những người yêu chuộng hòa bình trên khắp thế giới”. “Chúng tôi đã sẵn sàng,” ông viết trên mạng xã hội X.

Từ lâu, ông Orbán được xem là một trong số ít lãnh đạo châu Âu duy trì lập trường trung dung về cuộc xung đột Nga – Ukraine.

Chính phủ Hungary không cung cấp vũ khí cho Kiev và thường xuyên phản đối các gói trừng phạt mới của Liên minh châu Âu (EU) đối với Moskva. Thay vào đó, Budapest nhiều lần kêu gọi đối thoại và giải pháp hòa bình, coi việc đàm phán là “con đường duy nhất chấm dứt chiến sự”.

Lập trường này khiến Hungary trở thành một trong những địa điểm hiếm hoi ở châu Âu mà cả Nga và Mỹ đều có thể chấp nhận, đặc biệt trong bối cảnh hầu hết các nước EU hiện đang duy trì chính sách cứng rắn với Moskva.

Trước đây, Nga từng bác bỏ khả năng tổ chức đàm phán về Ukraine tại các thủ đô châu Âu, với lí do phần lớn quốc gia EU đều trực tiếp tham gia viện trợ vũ khí cho Kiev.

Tuy nhiên, theo PoliticoReuters, Budapest đã nhiều lần được đưa vào danh sách địa điểm khả thi cho các cuộc tiếp xúc ba bên giữa Nga, Mỹ và Ukraine, và ý tưởng này được Tổng thống Trump thúc đẩy từ tháng 8.

Về mặt an ninh và ngoại giao, Budapest được đánh giá là một địa điểm “an toàn và linh hoạt”, có đủ năng lực tổ chức các sự kiện cấp cao, đồng thời nằm trong Liên minh châu Âu nhưng vẫn giữ được mức độ độc lập nhất định trong chính sách đối ngoại.

Một yếu tố quan trọng khác khiến Budapest được xem là lựa chọn khả thi là việc Hungary đã rút khỏi Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) vào mùa xuân năm nay. Điều này đồng nghĩa quốc gia này không bị ràng buộc bởi lệnh bắt giữ Tổng thống Vladimir Putin do ICC ban hành vào tháng 3.2023.

Chính phủ Hungary cho rằng điều khoản cho phép ICC ban hành lệnh bắt giữ nguyên thủ quốc gia là “vi phạm hiến pháp” và tuyên bố không công nhận hiệu lực của Quy chế Rome. Trước đó, ngay cả khi chưa rút khỏi ICC, Hungary vẫn từng đón tiếp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, người cũng bị ICC ban hành lệnh bắt giữ, mà không gặp trở ngại ngoại giao nào.

Việc không chịu ràng buộc bởi ICC giúp Budapest trở thành địa điểm “trung lập về pháp lý”, tạo điều kiện cho sự xuất hiện của nhà lãnh đạo Nga mà không gây tranh cãi hay vi phạm quy định quốc tế.