Lớn mạnh của công nghệ
VHO - Thông tin mới đây từ nhà lãnh đạo mạng xã hội Facebook cảnh báo, trí tuệ nhân tạo (AI) hiện nay đã đủ sức thay thế những kỹ sư phần mềm tầm trung, giúp các doanh nghiệp công nghệ tiết kiệm hàng tỉ đồng tiền lương mỗi năm, đang khiến dư luận công nghệ xôn xao.
Nhiều người bày tỏ không ngờ tốc độ trưởng thành của mảng công nghệ số, nhất là ở khía cạnh ứng dụng AI. Nếu so một năm trước, hiện tại năng lực AI thế giới đã vượt gấp nhiều lần; đặc biệt tại các mảng công nghệ chuyên dụng, như sản xuất sản phẩm, quản lý công nghệ số…
Không ít nhân sự giỏi ở các mảng thiết kế, lập trình hướng đối tượng, kiểm tra sản phẩm… phải tái đào tạo để hòa nhập năng lực công nghệ AI, thậm chí tự đào thải khỏi mảng chuyên môn đã làm việc nhiều năm.
Tất cả đang đặt dấu hỏi thách thức lớn của một nền kinh tế số, với tốc độ hội nhập quốc tế ngày một sâu rộng và đa dạng hơn. Cả thế giới đang phải thay đổi để bắt kịp nhịp tiến bộ của thời đại. Với giới công nghệ trong nước, những yêu cầu chuyển biến theo kịp thay đổi thế giới, thực chất đã đặt ra từ lâu, và qua từng giai đoạn phát triển, phải nhìn thấy những mục tiêu mới. Trong đó, các tổ chức doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài được xem là tiên tiến hơn năng lực công nghệ nội địa.
Song, phát biểu mới đây từ Tổng Bí thư Tô Lâm, một cách rạch ròi chính xác, về nhìn nhận năng lực công nghệ nước nhà, đã đặt lại câu hỏi cho tất cả thành viên công nghệ Việt Nam, và các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài. Rằng tỷ lệ tiến bộ công nghệ, thực chất năng lực ứng dụng công nghệ, số hóa của kinh tế Việt Nam, so với khu vực và thế giới là bao nhiêu phần trăm? Phát biểu của người lãnh đạo đất nước nghe qua đơn giản, nhưng khác hoàn toàn những báo cáo, thống kê đầy lạc quan tròn trịa lâu nay. Giới công nghệ nước nhà đã quen với những thống kê tiến bộ, những chỉ số tăng trưởng, giữa cũ và mới, phải “giật mình” để xét lại, tỷ lệ cân đôi của chúng ta là bao nhiêu. Công nghệ nội địa hóa được xem là yếu thế hơn, nhưng thời gian qua đã tiến bộ đến mức nào? Công nghệ ứng dụng tiến bộ thế giới, ở những doanh nghiệp FDI đầu tư, đang ở mức độ nào so với công nghệ thế giới?
Xem ra, trong lúc cả thế giới đổi thay, giá trị và hàm lượng chất xám ở những sản phẩm, lĩnh vực công nghệ số hóa được gia tăng hằng ngày, thì thực trạng nền công nghệ trong nước, dựa vào những đơn vị có yếu tố nước ngoài làm căn bản, vẫn chỉ ở mức thấp, ở khu vực gia công lấy lao động thủ công làm chính, đóng gói làm nền… Trí tuệ Việt Nam gắn kết vào các sản phẩm được đánh dấu “made in Vietnam”, xét cho rõ ràng, đang là gì, thật sự đã đến lúc phải có câu trả lời xác tín.
Không ít thành viên các diễn đàn công nghệ Việt Nam, sau lời phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm đã bày tỏ thái độ hưởng ứng nhiệt liệt, mong mỏi giới đầu tư hãy lập tức hành động, lập tức thay đổi, như lời kêu gọi của người đang chèo lái con thuyền Việt Nam.
Có người nêu rõ trên mạng xã hội: “Cá nhân mình và các công ty mình có đầu tư, mình đều yêu cầu không tuyển các nhân viên DEV, CODER không có khả năng sử dụng AI khi làm sản phẩm, vì các nhân viên đó sẽ làm chậm hơn, có khi chỉ bằng 1/10 các nhân viên có kỹ năng xài AI”. Theo góc nhìn này, đã đến lúc phải biết thay đổi năng lực công nghệ như vậy, giới tinh hoa sáng tạo Việt mới không hoang mang trước các bản tin kiểu “Meta sẽ sa thải 2.000 nhân viên không còn phù hợp công nghệ”…
Chúng ta phải giật mình vì sự lớn mạnh của công nghệ, nhưng phải giật mình hơn khi nhìn lại năng lực công nghệ nước nhà, gạt qua những trang báo cáo đầy phấn khởi lâu nay, thẳng thắn như nhận xét của Tổng Bí thư Tô Lâm, rằng tất cả phải biết thay đổi, đồng bộ, và chính trực!