Vở cải lương về người anh hùng áo vải Quang Trung

VHO - Đoàn Cải lương truyền thống thuộc Nhà hát Cải Lương Việt Nam vừa ra mắt vở Mặt trời đêm thế kỷ, vở diễn ghi thêm một dấu ấn khai thác thành công đề tài lịch sử ca ngợi công lao của Hoàng đế Quang Trung - Nguyễn Huệ, người đã đưa phong trào Tây Sơn từ cuộc khởi nghĩa nông dân trở thành phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc.

Những thông điệp lịch sử từ câu chuyện người anh hùng áo vải

Mặt trời đêm thế kỷ (Tác giả kịch bản: Lê Duy Hạnh, NSƯT Ngọc Chi chuyển thể, NSND Hoàng Quỳnh Mai đạo diễn, NSND Triệu Trung Kiên, Giám đốc - chỉ đạo nghệ thuật).

Đạo diễn, NSND Hoàng Quỳnh Mai cho biết, chị và ê kíp sáng tạo cùng các nghệ sĩ của Đoàn nghệ thuật truyền thống rất hào hứng và tâm huyết với kịch bản này. Tác giả Lê Duy Hạnh có rất nhiều kịch bản thành công với đề tài lịch sử và đây là một trong những kịch bản hay, có đất cho sân khấu cải lương.

“Không phải bỗng dưng nhà viết kịch Lê Duy Hạnh lại đặt tên cho vở là Mặt trời đêm thế kỷ. Mặt trời thường là ban ngày, nhưng ông lại đặt tên mặt trời đêm, không chỉ một đêm mà là… một thế kỷ. Một thế kỷ mới xuất hiện được một mặt trời và mặt trời đó chính là Quang Trung – vị anh hùng của dân tộc Việt Nam", NSND Hoàng Quỳnh Mai chia sẻ.

Xuyên suốt trong vở diễn, nhân vật Quang Trung – Nguyễn Huệ hiện ra không chỉ với hình ảnh một nhà quân sự thiên tài, một nhà chính trị lỗi lạc, một người tướng rất được lòng dân… mà còn là một con người bằng xương bằng thịt với những hỷ nộ ái ố rất đời thường. Phía sau sự oai phong, dũng mãnh, lẫm liệt của một vị võ tướng thì Nguyễn Huệ cũng là người chồng rất yêu thương và thấu cảm với những nỗi lòng của vợ - công chúa Ngọc Hân, một người anh rất mực yêu thương em trai – Nguyễn Lữ.

Vở diễn cũng cho thấy những khó khăn nhất trước khi quyết định đem quân từ Phú Xuân ra Bắc để đại phá quân Thanh làm nên chiến công lừng lẫy thì vị anh hùng "áo vải cờ đào" Quang Trung đã phải trải qua rất nhiều thăng trầm, kể cả những chia ly, mất mát trong đời sống cá nhân. Đây là quãng thời gian anh em nhà Tây Sơn không còn nắm chặt tay nhau nữa nên khi xem vở diễn chúng ta sẽ có cảm giác nuối tiếc. Nhưng cũng chính từ những thử thách đó mà chúng ta có được một vầng mặt trời chói lọi giữa màn đêm của dân tộc.

Những nét đột phá trong tâm hồn, suy tưởng lo âu và day dứt bi thương giữa nghĩa nước tình nhà trong sâu thẳm trái tim của Quang Trung - Nguyễn Huệ được đạo diễn khai thác triệt để và công phu đồng thời được nam diễn viên Văn Thuận thể hiện khá trọn vẹn. Tuy nhiên, cái duyên phụ nữ vẫn được đạo diễn Hoàng Quỳnh Mai thể hiện khi dành khá nhiều "đất" cho nhân vật Ngọc Hân và Thọ Hương. Hai nhân vật nữ cũng làm nổi bật chân dung người anh hùng Nguyễn Huệ khi chính ông giết cháu rể để an dân, nhưng cháu dâu vẫn không thể không khẳng định "điều đó là đúng".

NDND Hoàng Quỳnh Mai chia sẻ: "Tôi cảm thấy tầng tầng lớp những triết lý sâu xa về nhân sinh, về cuộc đời còn nguyên giá trị cho đến ngày hôm nay. Tác giả Lê Duy Hạnh là một kịch tác gia lớn, chúng tôi cố gắng hết sức mình. Kịch bản của ông phải ngẫm và vỡ từng con chữ. Chúng tôi tập luyện trong 4 tháng mới hoàn thành vở diễn".

Vở diễn gửi gắm thông điệp giáo dục lịch sử cho khán giả, đặc biệt là khán giả trẻ để hiểu thêm giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc, nhân vật lịch sử có thật của dân tộc Việt Nam, những chiến công lẫy lừng nhưng ít ai hiểu sau những chiến công ấy là những hy sinh to lớn như thế nào để cống hiến tài năng và cuộc đời mình cho dân tộc.

Bởi vậy, vở diễn được NSND Hoàng Quỳnh Mai cải thiện tiết tấu, nhanh, mạnh, hiện đại, đồng thời cải biến phần ca hát. Bên cạnh đó, vở diễn cũng đưa vào những màn múa, tiếng kèn của Tuồng Bình Định, ru bài chòi Bình Định khiến khán giả như lạc về hơn 200 năm trước với không gian mang âm hưởng hào hùng của đất võ Tây Sơn.

Sân khấu được thiết kế tối giản với duy nhất chiếc ngai vàng bao quanh là vầng mặt trời. Dụng ý của đạo diễn muốn truyền thông điệp về tâm trong sáng của người ngồi ở ngôi vị cao nhất: "Tâm tốt luôn tỏa ánh dương".

Vở cải lương Mặt trời đêm thế kỷ có sự tham gia của nghệ sĩ Văn Thuân (vai Nguyễn Huệ), Văn Tuấn (vai Nguyễn Nhạc), Trung Tuấn (vai Nguyễn Lữ), Tuấn Thanh (vai Vũ Văn Nhậm), NSƯT Hồng Hạnh (vai Ngọc Hân), NSƯT Thiên Hoa (vai Thứ Phi), Nguyễn Thủy (vai Thọ Hương), Văn Cường (vai lái buôn), Hồng Gấm (vai Thị Nữ)...

Một vở cải lương về đề tài lịch sử nhưng dưới bàn tay dàn dựng tài hoa của nữ đạo diễn, NSND Hoàng Quỳnh Mai và ê kíp sáng tạo, Mặt trời đêm thế kỷ thực sự đã tạo ấn tượng tốt với khán giả, đặc biệt là khán giả trẻ.