Điện ảnh QĐND- Những dấu ấn chào mừng 64 năm truyền thống

MINH NGỌC

VHO - 64 năm qua, Điện ảnh QĐND đã cho ra đời hơn 1.400 bộ phim các thể loại, hàng chục vạn mét phim tư liệu nhựa và hàng nghìn phút phim tư liệu kỹ thuật số. Tại các kỳ LHP toàn quốc, Giải thưởng của Hội Điện ảnh Việt Nam, Giải Báo chí Quốc gia…, tên tuổi Điện ảnh QĐND ngày càng được khẳng định thông qua các giải thưởng cao quý.

Điện ảnh QĐND- Những dấu ấn chào mừng 64 năm truyền thống - ảnh 1
Hình ảnh sa bàn bối cảnh Thành cổ Quảng Trị (dựng với tỉ lệ 1:72)

Điện ảnh QĐND ra đời ngày 17. 8. 1960, có nhiệm vụ công tác trên mặt trận đặc biệt – mặt trận văn hóa – văn nghệ. Qua cuộc kháng chiến chống Mỹ và các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, Điện ảnh QĐND hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phản ánh tình hình chiến trận, các vấn đề ở hậu phương, khắc họa hình tượng người lính QĐND Việt Nam.

Các bộ phim kịp thời tôn vinh tinh thần dũng cảm và sự hi sinh của người lính trong chiến đấu, hun đúc và bồi đắp lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết của toàn quân, toàn dân trong sự nghiệp giải phóng và thống nhất đất nước.

Chiến tranh kết thúc, Điện ảnh QĐND tiếp tục tỏa sáng hình tượng người lính trong việc tham gia xây dựng đất nước, khắc phục hậu quả chiến tranh.

QĐND Việt Nam bước vào thời kỳ mới với nhiều thuận lợi và thách thức đan xen. Từ năm 1986, đất nước ta thực hiện cuộc chuyển mình mạnh mẽ về kinh tế xã hội, ngày càng hội nhập quốc tế sâu rộng.

Bối cảnh mới đặt ra những yêu cầu mới cho Quân đội trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Điện ảnh QĐND nhận thức sâu sắc về yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thực hiện chức năng nghiên cứu, sáng tác, sản xuất, phổ biến, lưu trữ các tác phẩm điện ảnh, báo chí và truyền hình về đề tài lịch sử quân sự, chiến tranh cách mạng, lực lượng vũ trang và xây dựng nền Quốc phòng toàn dân, bằng các chất liệu phim nhựa, phim kĩ thuật số phục vụ bộ đội, nhân dân và công tác tuyên truyền đối ngoại của Quân đội, Điện ảnh QĐND đã quán triệt đường lối, quan điểm của Đảng, Nhà nước, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Quốc phòng và Tổng cục Chính trị, phát huy truyền thống để tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ phản ánh hình tượng người lính trong tình hình mới.

64 năm qua, Điện ảnh QĐND đã cho ra đời hơn 1.400 bộ phim các thể loại, hàng chục vạn mét phim tư liệu nhựa và hàng nghìn phút phim tư liệu kỹ thuật số. Tại các kỳ LHP toàn quốc, Giải thưởng của Hội Điện ảnh Việt Nam, Giải Báo chí quốc gia…, tên tuổi Điện ảnh QĐND ngày càng được khẳng định thông qua các giải thưởng cao quý.

Các tác phẩm phim truyện, phim tài liệu, phim khoa học quân sự đem đến cái nhìn đa chiều, chân thực về người lính. Các đề tài chính trong sáng tác gồm: lịch sử và chiến tranh cách mạng;  người lính hôm nay; Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; xây dựng Đảng trong cuộc sống; thương binh, liệt sĩ và hậu chiến; chủ quyền biên giới biển đảo…

Ở thể loại phim khoa học, Điện ảnh QĐND tập trung phản ánh những tiến bộ mới mà người lính đạt được trong nghiên cứu, ứng dụng công nghệ có tính lưỡng dụng như cứu hộ cứu nạn, phòng cháy chữa cháy, y sinh học…

Đề tài lịch sử và chiến tranh cách mạng đưa khán giả trở về những năm tháng chiến tranh chống Pháp, chống Mỹ… Những hình ảnh, tư liệu lịch sử được quay trực tiếp trên chiến trường xuất hiện trên màn ảnh gợi nên bao xúc động và tự hào.

Bên cạnh đó là những thước phim mới về những mảnh đất đã chịu đau thương nay dần thay đổi, tái sinh và phát triển. Tất cả được thực hiện qua con mắt của những nhà làm phim trẻ Điện ảnh QĐND, có thể kể đến những bộ phim sản xuất năm 2024 như: Linh ảnh, Tỉnh thức và hóa giải, Hẹn gặp ở Phou Nhoi, Chiến thắng Bình Giã, Vì họ là người lính…

Khán giả cũng sẽ được sống lại không khí oanh liệt hào hùng của quân ta trong 81 ngày đêm tại Thành cổ Quảng Trị qua dự án phim truyện điện ảnh Mưa đỏ.

Đây là dự án có quy mô lớn nhất của Điện ảnh QĐND trong 10 năm trở lại đây. Dự án phim hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19.8.1945-19.8.2025), Quốc khánh nước Cộng hòa XHCNVN (2.9.1945 -2.9.2025) và các ngày lễ lớn của Đảng, Nhà nước, Quân đội năm 2025.

Chiến tranh khốc liệt và bao mất mát. Người lính trở về, bước ra khỏi cuộc chiến cũng để lại nhiều trăn trở. Những hình ảnh trong phim Lời nguyện tri ân cho thấy rõ điều ấy hơn cả. Ngoài việc phải bắt nhịp lại với cuộc sống, họ còn phải đối mặt với những tổn thương do chiến tranh để lại.

Điện ảnh QĐND- Những dấu ấn chào mừng 64 năm truyền thống - ảnh 2
Một số hình ảnh trong quá trình quay phim tài liệu Linh ảnh

 Người lính mang “lời nguyện tri ân”, nguyện sẽ đem hết sức mình hóa giải nỗi đau chiến tranh, tri ân các anh hùng liệt sĩ và người có công, đồng thời sống, chiến đấu và lao động xứng đáng với sự hi sinh của họ. Trong hành trình thực hiện lời nguyện ấy, người lính đã phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc và những phẩm chất cao quý “Bộ đội Cụ Hồ”.

Phim Linh ảnh đưa khán giả theo hành trình của đoàn làm phim ĐAQĐ và Team Lee phục chế, trao lại di ảnh của các liệt sĩ cho thân nhân, gia đình. Không đơn thuần là những bức ảnh được phục dựng lại đúng, đẹp mà nó còn là những bức ảnh mang giá trị thiêng liêng, mang thần thái của người liệt sĩ.

Phim còn là hành trình đưa những di ảnh của liệt sĩ về với thân nhân của họ. Hoàn thành ước nguyện của bao gia đình, chờ đợi nhiều năm chỉ để được đón người thân trở về với gia đình. Thông qua bức ảnh là những câu chuyện về sự hi sinh anh dũng của các anh hùng liệt sĩ cũng như thân nhân của họ.

Linh ảnh là lời khẳng định rằng giới trẻ không thờ ơ trước những hi sinh mất mát của cha ông. Thế hệ trẻ lựa chọn những hành động khác nhau để bày tỏ sự tri ân và lan toả điều ấy đến với cộng đồng.

Tỉnh thức và Hóa giải là một phim tài liệu đặc biệt, là hành trình ngược về câu chuyện của những con người đã từng đứng ở hai đầu chiến tuyến. Phim mang góc nhìn mới mẻ, với câu chuyện mang hơi hướng thời đại mới.

Sau hơn 50 năm, những người lính của hai bên chiến tuyến năm xưa đã có dịp gặp gỡ nhau, cùng nhìn lại sự kiện đã làm thay đổi nhận thức và số phận của hàng nghìn con người, khiến một trung đoàn quân Việt Nam Cộng hòa buông súng về với cách mạng.

Những vết thương chiến tranh đã lành trong thân thể và tâm hồn người lính, những nỗi đau đã không còn, chỉ còn lại tình cảm dâng trào, lòng biết ơn cũng như sự vị tha được đẩy lên cao nhất. Tất cả là hành trình chữa lành sau chiến tranh.

Bên cạnh những phim thước phim về đề tài người lính trong chiến tranh và hậu chiến, Điện ảnh QĐND luôn luôn đồng hành với những sự kiện lớn của đất nước. Hùng ca Điện Biên Phủ là bộ phim kể về một mặt trận hết sức đặc biệt- mặt trận văn hoá văn nghệ.

Các trí thức, văn nghệ sĩ là những người đã trực tiếp có mặt tại khắp các chiến trường Điện Biên Phủ để kịp thời động viên tinh thần của người lính vượt qua mọi khó khăn, gian khổ quyết tâm chiến đấu, chiến thắng. Họ chính là một nốt nhạc trong bản hùng ca "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu" mang tên Điện Biên Phủ.

Điện ảnh QĐND- Những dấu ấn chào mừng 64 năm truyền thống - ảnh 3
Hình ảnh trong phim tài liệu Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng – Nhà lãnh đạo kiên trung, trí tuệ và mẫu mực

Giữa những cuối hè đổ lửa, đất nước đón nhận tin buồn về sự ra đi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. 20h ngày 19.7, Điện ảnh QĐND công chiếu bộ phim Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng – Nhà lãnh đạo kiên trung, trí tuệ và mẫu mực trên sóng VTV1.

Tác phẩm là những thước phim giá trị về cuộc đời, sự nghiệp vẻ vang của nhà lãnh đạo mẫu mực. Để có được những thước phim giá trị này, ê-kíp làm phim đã theo đuổi trong nhiều năm, thực hiện nhiều cuộc phỏng vấn lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quân đội, các ban, bộ, ngành, tổ chức, bạn bè quốc tế và đặc biệt, người dân đã gửi gắm những tình cảm, sự tin yêu, kính trọng tới Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Năm 2024, kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập QĐND Việt Nam, 80 năm Ngày truyền thống Tổng cục Chính trị, Điện ảnh QĐND sản xuất 2 tập phim Tiến bước dưới quân kỳ. Bộ phim tài liệu sẽ tái hiện lại quá trình 80 năm chiến đấu và trưởng thành của QĐND Việt Nam, một quân đội từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu.

Song hành là bộ phim tài liệu Vững bước dưới cờ Đảng. Từ những bài học kinh nghiệm của 80 năm qua, Tổng cục Chính trị đã không ngừng phát huy những thành quả các thế hệ đã dày công vun đắp, tiếp tục nêu cao bản lĩnh chính trị, tinh thần đoàn kết, ý chí quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây đắp nên truyền thống vẻ vang, đảm bảo sự lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối của Đảng với quân đội.

Điện ảnh QĐND- Những dấu ấn chào mừng 64 năm truyền thống - ảnh 4
Hình ảnh hậu trường phim tài liệu Vững bước dưới cờ Đảng

Điện ảnh QĐND cũng luôn chú trọng đến sự phát triển của nền văn hóa nước nhà. Văn hóa còn thì dân tộc còn là tên tập 1 trong bộ Mặt trận đặc biệt, hướng tới Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ ban hành.

Những thành quả đạt được trong thời gian qua là minh chứng cho sự đoàn kết, sáng tạo, tinh thần cống hiến của các nghệ sĩ - chiến sĩ Điện ảnh QĐND. Đơn vị luôn đảm bảo hoàn thành các nhiệm vụ được giao với những tác phẩm chất lượng cao về nội dung và nghệ thuật.

Thời gian tới, những nhiệm vụ mới, thách thức mới yêu cầu Điện ảnh QĐND phát huy truyền thống 64 năm, đồng thời có những hướng đi phù hợp với thời kỳ mới.

Xác định và giữ vững tôn chỉ, mục đích, quan điểm sáng tác của đơn vị, Điện ảnh QĐND tiếp tục xây dựng  các bộ phim trên cơ sở đường lối, quan điểm về văn hóa nghệ thuật của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; làm phim phục vụ lợi ích của Tổ quốc, của Đảng, của Quân đội, để đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.

Tiếp tục làm rõ nét hơn nữa những giá trị gắn với tôn chỉ hoạt động và sứ mệnh của Điện ảnh QĐND trong các bộ phim. Đó là những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, QĐND Việt Nam, sự lớn mạnh của QĐND, tình đoàn kết quân dân, sự gắn bó giữa Quân đội với Nhân dân; là những phẩm chất của người lính “Bộ đội Cụ Hồ” trong tình hình mới.

Đồng thời, nghiên cứu các thủ pháp mới, ứng dụng tiến bộ công nghệ để đổi mới hình thức thể hiện, tăng tính hấp dẫn của tác phẩm.

Xây dựng tốt ngân hàng kịch bản, đảm bảo đề tài phong phú và chất lượng. Sản xuất ngày một nhiều hơn những bộ phim thuộc các thể loại phim tài liệu, phim khoa học, phim truyện, phim chân dung tướng lĩnh có chất lượng nội dung và nghệ thuật cao.

Hoàn thành nhiệm vụ trong Kế hoạch phát triển văn hóa trong Quân đội đến năm 2030, đẩy mạnh tuyên truyền các tác phẩm của Điện ảnh QĐND. Tiếp tục thực hiện tốt việc sản xuất phim thuộc Đề án phim chân dung tướng lĩnh trong QĐNDVN.

64 năm đánh dấu một chặng đường dài, trưởng thành và phát triển, Điện ảnh QĐND tiếp tục phát huy những thành tựu đã có, đồng thời luôn đổi mới, sáng tạo để tạo nên những thành tựu mới.

Những thành quả đạt được là điểm tựa vững chắc để tập thể nghệ sĩ, đạo diễn, biên kịch, quay phim… có thêm động lực để cho ra đời nhiều tác phẩm mới, vừa đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, vừa tạo nên những tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao phục vụ khán giả.