Quảng Ngãi:

Diêm dân xót xa nhìn muối tan theo… bọt nước

NHƯ ĐỒNG

VHO – Đồng muối Sa Huỳnh, tỉnh Quảng Ngãi là một trong những địa phương sản xuất muối lớn nhất khu vực miền Trung. Sau đợt mưa bão vừa qua, trên cánh đồng muối chỉ còn lại tấm bạt rách tả tơi, những thanh tre từng dùng để kê muối....

Diêm dân xót xa nhìn muối tan theo… bọt nước - ảnh 1
Ông Nguyễn Văn Á lượm lặt đoạn dây nhợ và những thanh tre còn sót lại bên đống muối đã tan chảy

Vợ chồng ông Nguyễn Văn Á ở phường Sa Huỳnh đang cuốn tấm bạt rách tả tơi, lượm đoạn dây nhợ, nhặt những thanh tre từng dùng để kê muối... giọng nặng trĩu cho hay, trước bão vợ chồng ông chủ động phủ thêm ni lông và cột giữ cẩn thận đống muối ước chừng hơn 30 tấn. Sau đêm mưa bão, ông bà sững sờ khi ra đồng muối.

Ông Á rơm rớm nước mắt chia sẻ: "Vợ chồng tôi chết lặng nhìn bao nhiêu công sức đã tan chảy trong nước. Hai vợ chồng vội điện thoại mượn người quen hốt muối vào bao rồi chuyển đến nơi cao hơn. Nhưng chỉ hốt được 95 bao với khối lượng gần 5 tấn, hơn 500 bao (trên 25 tấn muối) tan thành nước".

Vẻ đẹp lao động trên đồng muối Sa Huỳnh

Vẻ đẹp lao động trên đồng muối Sa Huỳnh

VHO - Dưới cái nắng Hè như đổ lửa, trên đồng muối Sa Huỳnh (Quảng Ngãi), diêm dân vẫn gồng mình đội nắng cào, gom những hạt muối đã kết tinh thành những ụ nhỏ. Cảnh sắc thiên nhiên và cuộc sống, con người nơi đây đã tạo nên một sức hấp dẫn kỳ lạ.

Gia đình ông Á làm 10 thửa ruộng muối kết tinh với tổng diện tích khoảng 500 m2. Tính riêng vụ vừa rồi thu được gần 900 bao (mỗi bao 50 kg), bán bớt 200 bao để có tiền trang trải cuộc sống. Số còn lại để dành đợi giá tăng thêm mới bán lấy tiền mua sắm tết.

"Muối tan, bao nhiêu công sức của gia đình cũng “bay hơi” theo. Nước tràn vào ban đêm chứ ban ngày bà con sẽ chạy ra cứu muối. Trước đây từng xảy ra triều cường, mưa lũ nhưng chưa khi nào nước lớn như thế này. Diêm dân chúng tôi luôn đề phòng nhưng không ngờ đến mức ấy", ông Á nói.          

Diêm dân xót xa nhìn muối tan theo… bọt nước - ảnh 3
Ông Lê Lệ với khoảng 80 tấn muối tan thành nước trong nỗi xót xa

Bão số 13 khiến nhiều người dân phường Sa Huỳnh chịu thiệt hại ngoài sức tưởng tượng. Nước từ đầm Nước Mặn rộng trên 210 ha tràn qua đê bao đồng muối Sa Huỳnh nằm bên cạnh. Nước dâng cao tràn cả lên đường bê tông, làm ngập nhiều nhà dân bên đồng muối.

Ông Nguyễn Thành Út cho biết: "Điều mọi người không ngờ là triều cường dâng cao như thế. Hồi giờ chưa có khi nào như vậy cả. Nước tràn qua đê bao gần cả mét, ngập đường bê tông phía bắc đồng muối 5 - 6 tấc. Gia đình tôi bị thiệt hại khoảng 5 tấn muối, mất hơn 10 triệu đồng, chưa kể bạt trải nền ruộng bị nước cuốn rách tả tơi...".

Theo ông Nguyễn Mau, Đội trưởng đội sản xuất số 1 (Hợp tác xã muối 1 Sa Huỳnh), nhiều hộ thiệt hại hàng chục tấn muối thu được sau cả vụ nhọc nhằn. Nhiều nhất là ông Lê Lệ với khoảng 80 tấn muối tan thành nước trong nỗi xót xa.

Vợ chồng ông Lệ canh tác 18 ô ruộng muối kết tinh với tổng diện tích khoảng 900 m2 nên sản lượng khá cao. Khoản tiền ông bà bao năm dành dụm cũng đem ra mua muối tích trữ để chờ giá cao bán "kiếm chút đỉnh tiền lời".

Diêm dân xót xa nhìn muối tan theo… bọt nước - ảnh 4
Bà Trần Thị Thiểu cuộn tấm bạt lót bên dưới đống muối đã tan thành nước

Thời điểm trước bão, giá mỗi cân muối 2.200 đồng nhưng ông Lệ chưa bán. "Vợ chồng tôi dự tính gần tết ngư dân trúng mùa cá cơm muối sẽ lên giá cao hơn. Bởi vì, muối Sa Huỳnh muối mắm cá cơm rất ngon nên nhiều người mua, cả gần lẫn xa, nhiều năm như vậy rồi. Lúc đó, có tiền sắm tết và cho con cháu ở xa về thăm quê...", ông Lệ chia sẻ.

Theo tính toán của bà Trần Thị Thiểu (vợ ông Á), nếu tính giá muối mỗi cân 2.200 đồng thì gia đình bà mất khoảng 60 triệu, ông Lệ mất hơn 170 triệu đồng. Đó là số tiền rất lớn đối với diêm dân nơi đây.

"Nhiều người thắc mắc là giá cao như thế sao chưa bán. Nhưng họ không biết, ở đây chỉ làm muối nên để dành chờ giá tăng thêm và bán in ít chứ không dám bán một lần vì sợ tiêu hết tiền thì lấy gì mà sống. Trước giờ, giá muối thường lên cao vào dịp tết nên chúng tôi đợi đến khi đó mới bán để sắm sửa và lo sửa sang ruộng cho vụ sau...", bà Thiểu bộc bạch.   

Diêm dân xót xa nhìn muối tan theo… bọt nước - ảnh 5
Sau đợt mưa bão vừa qua, trên những cánh đồng của diêm dân đã mất trắng

Chủ tịch UBND phường Sa Huỳnh Nguyễn Viết Thanh cho biết, đợt mưa bão vừa qua khiến hơn 4.000 tấn muối tan thành nước, mất trên 8 tỷ đồng. 405 lồng bè nuôi hải sản bị thiệt hại nặng nề với tổng số tiền ước tính hàng chục tỷ đồng...

"Chúng tôi đang khẩn trương rà soát thiệt hại để báo cáo cấp trên có hướng giúp đỡ khắc phục nhằm sớm ổn định cuộc sống của Nhân dân. Phường sẽ đề nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi hỗ trợ kinh phí để diêm dân trải bạt trên nền ruộng muối nhằm thuận lợi cho việc sản xuất...", ông Thanh cho biết thêm.

Đồng muối Sa Huỳnh có diện tích trên 100 ha với hơn 500 hộ dân tham gia sản xuất. Sản lượng thu hoạch hàng năm 6.000 - 8.000 tấn, có năm trên 10.000 tấn. Sản phẩm muối Sa Huỳnh được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) công nhận thương hiệu tập thể từ năm 2011. Nghề làm muối Sa Huỳnh được Bộ VHTTDL công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào cuối năm 2024.