NSND Lan Hương: 40 năm giữ lửa gia đình bằng sự giản dị và yêu thương chân thành

VHO - Trong mỗi gia đình, người phụ nữ không chỉ là người bà, người vợ, người mẹ chồng… mà còn là ngọn lửa thầm lặng vun đắp tổ ấm giữa những thử thách cuộc đời. Nhân dịp Ngày Gia đình Việt Nam (28.6), Văn Hóa có dịp trò chuyện cùng NSND Lan Hương - người phụ nữ đã cùng NSƯT Đỗ Kỷ xây dựng một mái ấm viên mãn, đồng thời, là nguồn cảm hứng về tình yêu và sự bền bỉ trong hôn nhân.

P.V:Hơn 40 năm chung một mái nhà, bà và NSƯT Đỗ Kỷ vẫn giữ được sự gắn bó mặn nồng, điều rất hiếm hoi trong thời đại “tình yêu chóng chán, hôn nhân dễ đổ vỡ”. Giữa bộn bề đổi thay của thời cuộc và những va đập đời thường, đâu là “kim chỉ nam” để bà gìn giữ một tổ ấm bền chặt?

- NSND Lan Hương: Thật ra, giữ lửa hôn nhân mấy chục năm chẳng cần điều gì cao siêu. Chỉ cần sống giản dị như ông bà xưa, “thuận vợ thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn”. Lấy yêu thương làm gốc, nhường nhịn làm nền, rồi cùng nhau bước qua bao mùa giông bão.

Mẹ tôi thường dặn “dây buộc chặt phải mềm”, phụ nữ trong nhà nên mềm mại như dòng nước, biết lùi một bước để giữ trọn cả cuộc đời.

Với tôi, sự nhường nhịn là thứ keo bền nhất trong hôn nhân. Khi thật lòng yêu thương, người ta tự khắc biết giữ ý, giữ lời, không vì một chút hơn thua mà vô tình đẩy nhau xa mãi.

Có yêu thì mới có tôn trọng, mà đã tôn trọng rồi thì hy sinh đâu còn là gánh nặng. Người ta chỉ thấy mệt khi làm vì bổn phận, còn khi xuất phát từ thương yêu, mọi điều nhỏ nhặt cũng hóa nhẹ tênh.

Thế nên, dẫu ngoài kia có bộn bề đến mấy, về đến nhà tôi vẫn thích xắn tay vào bếp, nấu những món ngon cho người mình yêu thương.

.Người ta vẫn nói, hôn nhân sau tuổi trung niên dễ rơi vào quãng lặng. Là những người nổi tiếng, thế nhưng vợ chồng bà vẫn chọn đồng hành bên nhau bằng sự giản dị nhất: cùng nhau đi sự kiện, đi chợ, vào bếp nấu ăn,… thậm chí, chở nhau trên chiếc xe cub đỏ đã cũ. Phải chăng, chính những điều tưởng như nhỏ bé ấy lại là sợi dây âm thầm gắn kết hai vợ chồng?

- Cả tôi và anh Kỷ đều cảm thấy may mắn khi đến giờ vẫn còn được đồng hành bên nhau. Trong thời đại mà sự bền lâu của hôn nhân ngày càng mong manh, chúng tôi càng trân trọng từng khoảnh khắc giản dị mà mình có được. 

Hạnh phúc chẳng đâu xa xôi, nó nằm ngay trong những điều nhỏ bé: buổi sáng dậy sớm cùng nhau ra chợ, chiều về ríu rít nấu cơm, thỉnh thoảng quay Tiktok...

Vợ chồng sống với nhau quan trọng nhất là biết làm nhau vui. Không cần ồn ào, đôi khi chỉ một ánh nhìn, một lời động viên lúc mệt mỏi cũng đủ làm lòng ấm lại.

Thật ra, ai cũng sẽ có thế giới của riêng mình. Nhưng như cây cần đất lành để bén rễ, tình cảm cũng cần không gian để thở. Chúng tôi học cách tôn trọng sự khác biệt ấy, thậm chí đôi khi cùng bước vào thế giới riêng của nhau để sẻ chia và vun đắp niềm vui chung.

.Trên màn ảnh, bà từng khiến khán giả “sởn gai ốc” khi hóa thân thành bà mẹ chồng cay nghiệt trong“Sống chung với mẹ chồng”. Nhưng ngoài đời, bà lại là người mẹ chồng tâm lý, bao dung, được con dâu yêu thương, tin tưởng.Trong bối cảnh nhiều người vẫn cho rằng “con dâu là người dưng trong nhà”, theo bà, điều gì đã giúp xóa đi ranh giới vô hình ấy?

-Tôi luôn tâm niệm rằng, con dâu khi đã bước chân vào nhà, thì là máu thịt ruột rà, cần được yêu thương, chiều chuộng như con gái mình sinh ra.

Tôi không giữ những quan niệm cũ kỹ rằng con dâu phải dậy sớm nấu cơm hay này kia. Mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh, mỗi người mỗi nết. Con dâu uốn ngủ muộn thì cứ ngủ, thích ăn phở thay cơm cũng chẳng sao. Cái chính là sống với nhau phải nhẹ nhàng, tử tế.

Ngoài xã hội, ta còn có thể tìm được bạn thân để sẻ chia, thì tại sao trong chính nhà mình, người đầu ấp tay gối với con trai mình cả đời, lại không thể trở thành một người bạn thật sự?

Gia đình là chốn đi về, là bến đỗ của yêu thương. Nếu biết mở lòng, thì tự nhiên sẽ có thêm một người bạn ngay trong chính ngôi nhà của mình, để chuyện trò, sẻ chia, cùng nhau gìn giữ, vun vén hạnh phúc gia đình.

.Từng là nàng dâu, giờ là mẹ chồng, bà nhìn nhận mối quan hệ “mẹ chồng – nàng dâu” hiện đại khác gì xưa? Làm thế nào để duy trì sự ấm áp và gắn kết trong mối quan hệ vốn dễ tổn thương bởi những kỳ vọng và khác biệt?

.Tôi thấy, dù xưa hay nay, mẹ chồng – nàng dâu vẫn vậy thôi. Ngay từ những ngày đầu làm dâu, tôi đã tự nhủ đây là nhà mình. Khi món ăn không hợp khẩu vị, tôi thẳng thắn nói rõ, và khi mẹ chồng góp ý cách nấu, tôi linh hoạt làm thêm món khác. Sự tôn trọng, cởi mở ấy giữ cho gia đình luôn ấm áp, nhẹ nhàng. Sống thật lòng, không toan tính, tự khắc thành gia đình. Nếu mẹ chồng chưa hiểu, không mở lòng, lỗi là do chính người mẹ còn vướng định kiến cũ.

Tôi từng nghe một cô gái kể, mẹ chồng thường coi bạn ý như người ngoài, gọi “chị” xưng “tôi”, khiến bạn ý tổn thương. Nhưng sau khi xem phim Sống chung với mẹ chồng, bà thay đổi cách xưng hô, bắt đầu hỏi han, quan tâm cô nhiều hơn.

Đó là minh chứng rõ ràng cho việc: hạnh phúc gia đình chỉ đến khi mẹ chồng và con dâu cùng biết mở lòng, bỏ qua định kiến, nhìn nhau như người thân ruột thịt.

.Giữa kỷ nguyên công nghệ số, nơi mà kết nối tưởng chừng gần nhưng khoảng cách lại ngày càng lớn, bà có bí quyết gì để “giữ lửa” gia đình, không chỉ gắn kết vợ chồng, mà còn thắt chặt mối dây yêu thương giữa cha mẹ – con cái, ông bà – cháu chắt?

-Ngày nay, không ít gia đình rơi vào cảnh người người ôm điện thoại, nhà nhà thiếu lời trò chuyện. Giao tiếp dần thưa vắng, sợi dây tình cảm cũng theo đó mà nhạt phai. Những bữa cơm có đầy đủ các thành viên dần trở nên hiếm hoi, nhường chỗ cho sự im lặng và tách biệt trong chính ngôi nhà.

Thế nhưng, bữa cơm gia đình vẫn là nơi giữ lửa yêu thương, nơi tình thân được nuôi dưỡng qua những điều giản dị nhất. Từ mâm cơm, ta dễ nhận ra người thân đang vui hay buồn, khỏe mạnh hay mỏi mệt, chỉ qua một ánh mắt, một phần ăn vơi đi, một cái thở dài. Những chi tiết nhỏ ấy chính là lời nhắc nhở yêu thương, để ta dừng lại, lắng nghe và quan tâm nhau nhiều hơn.

Gần đây, Bộ VHTTDL đã chọn chủ đề “Bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương” cho Ngày Gia đình Việt Nam (28.6), như một lời nhắn nhủ nhẹ nhàng mà sâu sắc: hãy quay về với tổ ấm, trân trọng từng phút giây quây quần bên mâm cơm đầm ấm.

Bởi đôi khi, một bữa cơm chan chứa yêu thương có thể vá lành những khoảng cách, hâm nóng lại yêu thương đã nguội lạnh giữa những bộn bề đời thường.

.Vài năm trở lại đây, dù không còn xuất hiện nhiều trên màn ảnh, nhưng chị và NSƯT Đỗ Kỷ lại “gây bão” trên TikTok với những video ghi lại khoảnh khắc đời thường, mộc mạc, giản dị nhưng thấm đẫm yêu thương. Có phải, đó là cách để nghệ sĩ lan toả thông điệp: hạnh phúc không ồn ào nhưng luôn hiện hữu, nếu ta biết trân trọng và vun đắp mỗi ngày?

- Hiện nay, không ít bạn trẻ dần mất niềm tin vào hôn nhân, nhất là khi chứng kiến những cuộc chia ly đầy tiếc nuối của người nổi tiếng, những cặp đôi từng là hình mẫu họ ngưỡng mộ.

Thế nhưng, những câu chuyện buồn đó không phản ánh hết thực tế. Ngoài kia vẫn còn rất nhiều gia đình bình dị, nơi vợ chồng cùng nhau nắm tay qua giông bão, sống hạnh phúc từng ngày.

Yêu nhau đã không dễ, nên duyên vợ chồng lại càng khó hơn, và giữ được hạnh phúc bền lâu là thử thách lớn nhất cuộc đời. Hôn nhân không phải đích đến mà là hành trình dài, đòi hỏi sự kiên nhẫn, bao dung và nỗ lực gìn giữ mỗi ngày.

Hôn nhân không tìm sự hoàn hảo, mà là cùng nhau cố gắng, trưởng thành và hoàn thiện bản thân. Có người thành công trong sự nghiệp, nhà cao cửa rộng, tiền bạc dư dả, nhưng thiếu một mái ấm hạnh phúc để trở về, thiếu người đồng hành sẻ chia, thì thành công ấy vẫn chưa trọn vẹn.

Cảm ơn nghệ sĩ!

(Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện)