Cơ hội và thách thức của một “siêu điểm đến” châu Á

VHO - Với 21,5 triệu lượt khách quốc tế trong 6 tháng đầu năm, Nhật Bản một lần nữa khẳng định sức hút mạnh mẽ của mình trên bản đồ du lịch toàn cầu.

Du lịch Nhật Bản tiếp tục “bùng nổ” trong nửa đầu năm 2025

Đây không chỉ là con số kỷ lục, vượt xa mốc 17,78 triệu lượt cùng kỳ năm ngoái, mà còn là minh chứng rõ ràng cho sức bật hậu đại dịch của ngành Du lịch “xứ sở Phù Tang”, một điểm đến luôn nằm trong danh sách mơ ước của hàng triệu du khách khắp thế giới.

Đáng chú ý, tháng 6, vốn không phải mùa cao điểm nhưng Nhật Bản vẫn ghi nhận con số cao nhất từ trước đến nay cho cùng kỳ, với 3,38 triệu lượt khách, tăng 7,6% so với năm 2024.

Điều này cho thấy sức hút của Nhật Bản đang có xu hướng trải đều cả năm, thay vì phụ thuộc vào mùa hoa anh đào hay mùa thu lá đỏ như trước kia.

Xét về thị trường, Hàn Quốc giữ vị trí dẫn đầu với 4,8 triệu lượt khách tới Nhật Bản, tiếp theo là Trung Quốc với 4,7 triệu và Đài Loan (Trung Quốc) với 3,3 triệu.

Đáng chú ý là mức tăng trưởng “bùng nổ” 53,5% từ thị trường Trung Quốc, một tín hiệu cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ sau giai đoạn đóng băng vì chính sách hạn chế du lịch nước ngoài kéo dài.

Sự trở lại của khách Trung Quốc, cộng hưởng với dòng khách ổn định từ các thị trường gần như: Hàn Quốc, Đài Loan là yếu tố then chốt giúp Nhật Bản nhanh chóng lập kỷ lục mới.

Đồng thời, điều này cũng đặt ra bài toán chiến lược cho các quốc gia khác tại châu Á, trong đó có Việt Nam, về việc làm sao để giữ chân và chia sẻ dòng khách này một cách hiệu quả.

Du khách đến Nhật đã đông còn “chịu chi”

Bên cạnh số lượng, mức chi tiêu của du khách quốc tế tại Nhật Bản cũng đạt kỷ lục 2,5 nghìn tỉ yên (tương đương 16,8 tỉ USD) chỉ trong quý II.2025 đã tăng 18% so với cùng kỳ năm ngoái.

Du khách Trung Quốc dẫn đầu về chi tiêu với 516 tỉ yên, chiếm 20,4% tổng chi, tiếp theo là Mỹ (357 tỉ yên) và Đài Loan (292 tỉ yên).

Mức chi tiêu trung bình của khách quốc tế đạt 239.000 yên/người. Đáng chú ý, khách đến từ châu Âu, đặc biệt là Anh (444.000 yên), Ý (398.000 yên) và Đức (396.000 yên), có xu hướng chi tiêu cao hơn, phản ánh nhu cầu trải nghiệm du lịch cao cấp, lưu trú dài ngày và sẵn sàng khám phá văn hóa bản địa sâu sắc.

Đây là nhóm khách hàng tiềm năng mà Việt Nam cũng đang nhắm tới trong chiến lược phát triển thị trường xa.

Tuy nhiên, để đạt được mức chi tiêu tương đương, Việt Nam cần có sự cải thiện đồng bộ về chất lượng dịch vụ, hạ tầng du lịch, sản phẩm trải nghiệm và năng lực đón tiếp.

Bài toán du lịch quá tải: Nhật Bản và “mặt trái” của thành công

Dù đạt được những cột mốc ấn tượng, Nhật Bản cũng đang đối diện với nhiều thách thức đáng lo ngại. “Overtourism”, du lịch quá tải trở thành cụm từ được nhắc đến ngày càng nhiều khi các điểm đến như: Kyoto, Tokyo, hoặc Fujikawaguchiko…

Các điểm đến nổi tiếng này đang chịu áp lực lớn từ lượng khách khổng lồ, gây ra tình trạng chen chúc, ô nhiễm tiếng ồn và ảnh hưởng đến chất lượng sống của cư dân địa phương.

Đã có những động thái siết chặt, chẳng hạn như hạn chế xe buýt vào trung tâm thành phố, thu phí vào các khu vực di sản, hay đưa công nghệ AI vào kiểm soát dòng người.

Nhưng rõ ràng, để bảo vệ “thương hiệu du lịch Nhật Bản”, quốc gia này buộc phải tái định hình chiến lược phát triển bền vững, bài học quý báu cho các quốc gia đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ về khách quốc tế như Việt Nam.

Thị trường nội địa cũng sôi động chưa từng có

Không chỉ du khách quốc tế, người dân Nhật Bản cũng chi tiêu “mạnh tay” cho kỳ nghỉ hè năm 2025 với mức ngân sách trung bình hơn 104.901 yên, mức cao nhất trong 10 năm qua.

Có tới 18,5% số người được hỏi cho biết họ sẵn sàng tăng ngân sách, trong đó gần 75% nêu lý do là “kế hoạch đi du lịch”.

Trong đó, nhóm có thu nhập cao, đặc biệt là người lao động tại các tập đoàn lớn cho biết họ chi tiêu nhiều hơn nhờ mức lương được cải thiện. Trong khi đó, vẫn có một bộ phận (18,3%) người dân lên kế hoạch chi tiêu ít hơn do tác động của lạm phát và chi phí sinh hoạt leo thang.

Ngân sách trung bình cho kỳ nghỉ nội địa tăng lên 151.938 yên (tăng 10,6%), phản ánh giá phòng và dịch vụ leo thang do cạnh tranh với khách quốc tế.

Ở chiều ngược lại, ngân sách cho du lịch nước ngoài giảm 13,3%, xuống còn 380.051 yên, với gần 40% người Nhật cho biết họ sẽ mang theo đồ ăn, nước uống để tiết kiệm chi phí, minh chứng cho tác động của đồng yên yếu và giá cả tăng cao toàn cầu.

Góc nhìn từ Việt Nam: Bài học về sự chuẩn bị và chọn lọc dòng khách

Nhật Bản cho thấy một mô hình hồi phục và tăng trưởng du lịch gần như hoàn hảo: Từ phục hồi thị trường, kích cầu chi tiêu, đến duy trì sức mua nội địa.

Nhưng đồng thời, quốc gia này cũng đi đầu trong việc đặt lại câu hỏi về giới hạn của tăng trưởng và yêu cầu “lựa khách mà đón” để giữ gìn bản sắc văn hóa, hệ sinh thái, và sự hài lòng của người dân.

Với Việt Nam, trong bối cảnh lượng khách quốc tế đang dần phục hồi, bài học từ Nhật Bản chính là việc xác định rõ chiến lược thu hút phân khúc khách chất lượng. Tránh lệ thuộc vào số lượng thuần túy, đồng thời chủ động tái phân bố dòng khách, phát triển điểm đến vệ tinh, ứng dụng công nghệ để kiểm soát dòng người và nâng cao trải nghiệm.

Thành tích của du lịch Nhật Bản trong nửa đầu năm 2025 không chỉ là niềm tự hào của châu Á mà còn là thước đo tham chiếu cho các quốc gia đang trên đường hồi phục và phát triển ngành Du lịch.

Nhưng sự thành công ấy cũng là lời nhắc nhở: Mọi kỷ lục đều phải được quản trị bằng tầm nhìn dài hạn và sự điều tiết thông minh.

Để trở thành một điểm đến văn minh, bền vững và có bản sắc, Việt Nam cần học từ Nhật Bản ở cách thu hút khách và ở cách giữ gìn những giá trị đã tạo nên sức hút ấy.

Nhật Bản xác định rõ không phải là nơi để khách “đến và chụp ảnh”, mà là nơi để “ở lại trong ký ức”. Đó mới là đích đến thật sự của mọi chiến lược du lịch.