Tỉ lệ huyết áp cao ở trẻ em đã tăng gần gấp đôi trong 20 năm

VHO - Theo hãng CNN, tỷ lệ tăng huyết áp, hay còn gọi là huyết áp cao, ở trẻ em và thanh thiếu niên trên toàn cầu đã tăng gần gấp đôi kể từ năm 2000, gây ra nguy cơ nhiều trẻ em có khả năng mắc bệnh tật sau này.

Huyết áp cao ở trẻ em

Tiến sĩ Peige Song, nhà nghiên cứu tại Khoa Y tế Công cộng thuộc Đại học Y Chiết Giang, Trung Quốc, cho biết năm 2000, khoảng 3,4% bé trai và 3% bé gái bị tăng huyết áp. Đến năm 2020, con số này đã tăng lên lần lượt là 6,5% và 5,8%.

Song hiện là một trong số những tác giả nghiên cứu đã mô tả những phát hiện được công bố trên tạp chí The Lancet Child and Adolescent Health hôm 12.11.

"Sự gia tăng huyết áp ở trẻ em có thể là do nhiều yếu tố, trong đó bệnh béo phì ở trẻ em là một yếu tố nguy cơ đáng kể, vì có liên quan đến các yếu tố như kháng insulin, viêm và chức năng mạch máu", ông Song cho biết.

Trong khi đó, Tiến sĩ Mingyu Zhang, phó Giáo sư y khoa tại Trường Y Harvard và Trung tâm Y tế Beth Israel Deaconess - người không tham gia vào nghiên cứu này cũng đưa ra nhận định trẻ em bị tăng huyết áp có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn sau này, một nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Mỹ.

“Tuy nhiên, nguy cơ có thể thay đổi được. Với việc sàng lọc tốt hơn, phát hiện sớm hơn và tập trung hơn vào việc phòng ngừa, đặc biệt là về cân nặng và dinh dưỡng lành mạnh, chúng ta có thể can thiệp trước khi các biến chứng phát sinh", ông Mingyu Zhang nhấn mạnh.

Theo Tiến sĩ Mingyu Zhang, các yếu tố dinh dưỡng như tiêu thụ nhiều natri và thực phẩm siêu chế biến cũng có thể góp phần gây tăng huyết áp. Bên cạnh đó là chất lượng giấc ngủ kém, căng thẳng và yếu tố di truyền cũng là những nguyên nhân đáng lưu tâm.

"Nhiều trẻ em cũng ít vận động hơn và dành nhiều thời gian hơn sử dụng màn hình. Điều này cũng có thể ảnh hưởng. Chúng tôi nhận thức nhiều yếu tố, trong đó có vấn đề ô nhiễm môi trường cũng góp phần gia tăng nguy cơ", bà Zhang nhấn mạnh.

Bà Zhang cũng là tác giả chính của một nghiên cứu trước đây, từng nhấn mạnh mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với các hóa chất gọi là PFAS trước khi sinh và tăng huyết áp ở trẻ em.

PFAS, viết tắt của các chất perfluoroalkyl và polyfluoroalkyl, đôi khi được gọi là "hóa chất vĩnh viễn" vì chúng không bị phân hủy hoàn toàn trong môi trường.

"Bài học lớn nhất từ nghiên cứu này dành cho các gia đình là đừng mặc định rằng huyết áp cao chỉ là vấn đề của người lớn", Tiến sĩ Peige Song nói thêm.

Ông Jill Castle, một chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa tại Massachusetts cho rằng nếu chúng ta lo lắng về nguy cơ béo phì hoặc tăng huyết áp của con, hãy tập trung vào  tăng cường các hành vi lành mạnh theo hướng tích cực.

Bên cạnh đó, duy trì các loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng  trong chế độ ăn uống  có thể tránh nguy cơ bệnh tật.

Tăng huyết áp "ẩn" ở trẻ em

Không chỉ riêng Mỹ, nghiên cứu này dựa trên phân tích dữ liệu từ 96 nghiên cứu trên 21 quốc gia.

Một cân nhắc quan trọng khác mà nhóm nghiên cứu đưa ra là sự khác biệt về việc đo huyết áp trong và ngoài phòng khám.

Một số trẻ có thể có huyết áp bình thường tại nhà, nhưng lại có chỉ số cao hơn tại phòng khám, trong khi những trẻ khác có thể có huyết áp thấp hơn bình thường tại phòng khám.

"Bằng cách đưa dữ liệu từ cả lần khám tại phòng khám và kết quả đo huyết áp tại nhà, các nhà nghiên cứu cũng nhắc đến tỷ lệ tăng huyết áp "ẩn" hoặc không thể phát hiện được khi khám bác sĩ", Tiến sĩ Zhang nói.

Theo dữ liệu, tăng huyết áp ẩn được phát hiện là loại phổ biến nhất.

"Điều này rất quan trọng vì nhiều trẻ em bị tăng huyết áp nhưng không được phát hiện nếu chỉ dựa vào chỉ số đo huyết áp tại phòng khám", ông nói thêm.

Vì vậy, theo Tiến sĩ Song, nghiên cứu cho rằng kết quả cho thấy một lần đo huyết áp có thể là chưa đủ, và có thể cần có các giải pháp có khả năng mở rộng hơn để theo dõi và chăm sóc tăng huyết áp tốt hơn trên toàn thế giới.