Nghiên cứu: Mỗi máy bay tư nhân phát thải tương đương 177 chiếc ô tô

VHO - Theo nghiên cứu mới của Hội đồng Quốc tế về Giao thông Sạch (ICCT), một chiếc máy bay phản lực cá nhân trung bình thải ra lượng khí nhà kính (GHG) tương đương 177 chiếc ô tô hoặc 8 xe tải hạng nặng mỗi năm - trong khi chở rất ít người hoặc hàng hóa. Nghiên cứu vừa được công bố vào thứ Sáu này cũng chỉ ra lượng khí thải từ máy bay phản lực tư nhân trong năm 2023 tương đương với tất cả các chuyến bay khởi hành từ Sân bay Heathrow - sân bay "bận rộn" nhất châu Âu.

Nghiên cứu vừa được công bố vào thứ Sáu này cũng chỉ ra lượng khí thải từ máy bay phản lực tư nhân trong năm 2023 tương đương với tất cả các chuyến bay khởi hành từ Sân bay Heathrow - sân bay "bận rộn" nhất châu Âu.

3,57 triệu chuyến bay tư nhân vào năm 2023

Máy bay phản lực tư nhân là một ví dụ điển hình cho một phương tiện giao thông gây ô nhiễm cao nhất nhưng ngày càng phổ biến. Các nhà nghiên cứu cũng ước tính, chỉ riêng 95 máy bay đến dự đám cưới của Jeff Bezos và Lauren Sánchez vừa rồi tại Venice đã thải ra tới 5.000 tấn khí nhà kính.

Trong năm 2023, các nhà nghiên cứu thống kê được 3,57 triệu chuyến bay tư nhân trên toàn cầu. Trung bình, mỗi máy bay thải ra 810 tấn GHG mỗi năm.

Hàng không tư nhân tăng trưởng mạnh trong giai đoạn 2021–2022, đó cũng là thời điểm hàng không thương mại suy giảm do COVID-19. Năm 2022, các chuyến bay tư nhân thải ra khoảng 23,74 triệu tấn CO₂ – chiếm gần 4% tổng lượng khí thải hàng không dân dụng.

Năm 2023, con số giảm xuống 19,5 triệu tấn – vẫn cao hơn 25% so với một thập kỷ trước. Dù vậy, tỷ trọng khí thải của hàng không tư nhân đã giảm xuống còn hơn 2% do hàng không thương mại phục hồi.

Không bị đánh thuế nhưng gây hại toàn cầu

“Máy bay phản lực tư nhân là nguồn gây ô nhiễm đáng kể và phần lớn chưa bị đánh thuế”, nhà nghiên cứu Dan Rutherford cho biết. Ông kêu gọi các chính phủ đánh thuế khí thải từ loại phương tiện này để có nguồn tài chính hỗ trợ việc khử carbon trong hàng không và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Theo ICCT, năm 2023, gần 2/3 số chuyến bay phản lực tư nhân toàn cầu xuất phát từ các sân bay ở Hoa Kỳ, đóng góp hơn một nửa (55%) tổng lượng khí thải từ phương tiện này. Pháp và Anh lần lượt xếp sau với 2,2% và 2,1%.

Các nhà nghiên cứu lưu ý phần lớn các chuyến bay tư nhân có hành trình ngắn: 50% dưới 900 km và 75% dưới 1.500 km. Chỉ 5% dài hơn 3.000 km, với thời gian bay trung bình là 85 phút.

Vì lý do này, ICCT đề xuất thay thế các chuyến bay tư nhân ngắn bằng tàu cao tốc, vốn có khả năng cạnh tranh về thời gian ở khoảng cách ngắn và trung bình.

Tại châu Âu, xăng xe bị đánh thuế, nhưng nhiên liệu cho máy bay, dù là thương mại hay tư nhân, thì không. Do đó, ICCT đề xuất đánh thuế máy bay phản lực tư nhân để tạo doanh thu khí hậu bằng cách đánh vào nhóm hành khách cực kỳ giàu và ít nhạy cảm với giá cả.

Mức thuế này có thể giúp thu hẹp khoảng cách chi phí gấp 2–5 lần giữa nhiên liệu phản lực thông thường và nhiên liệu hàng không tái tạo SAF, mà không gây tác động lớn đến hàng không đại chúng.