Phân làn xe: Bước tiến trên cao tốc

THÙY CHI

VHO - Hình ảnh những chiếc xe tải, xe container "bò" chậm ở làn đường trong cùng, chặn lối các phương tiện khác đã từng là nỗi ám ảnh với nhiều tài xế mỗi khi lưu thông trên các tuyến cao tốc. Tình trạng này không chỉ gây ùn tắc, bức xúc mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn.

Phân làn xe: Bước tiến trên cao tốc - ảnh 1
Vừa qua, Cục Đường bộ Việt Nam cũng thí điểm phân làn, quy định tốc độ trên hai tuyến cao tốc khu vực phía Nam

Căn cứ vào hệ thống luật pháp hiện hành, Cục Đường bộ Việt Nam đã chính thức ban hành các quyết định điều chỉnh phương án tổ chức giao thông. Theo đó, làn 1 - làn sát dải phân cách giữa trên các tuyến cao tốc này - chính thức cấm các loại xe ô tô tải thông dụng, ô tô tải chuyên dùng, ô tô đầu kéo, xe kéo moóc, xe khách trên 29 chỗ và xe giường nằm.

Đồng thời, tốc độ tối đa và tối thiểu trên từng làn đường cũng được điều chỉnh lại một cách khoa học. Sự thay đổi này không đơn thuần là một mệnh lệnh hành chính, mà dường như đang chạm đến nhận thức của người cầm vô lăng, khởi nguồn cho một thói quen mới: di chuyển có trách nhiệm.

Anh Nguyễn Quang Ninh, một tài xế thường xuyên di chuyển trên tuyến Pháp Vân - Cầu Giẽ, không giấu nổi vui mừng khi chia sẻ về sự thay đổi. Anh từng rất bức xúc mỗi khi bị kẹt sau những chiếc xe tải lớn di chuyển chậm ở làn trong.

"Nhiều lúc chứng kiến cảnh xe tải, container đi song hành ở cả làn 1 và làn 2, chặn hết lối đi của các xe phía sau, thực sự rất nguy hiểm và dễ gây ùn tắc. Giờ đây, với quy định rõ ràng, việc lưu thông trở nên thuận tiện hơn hẳn", anh Ninh nói.

Cùng chung cảm nhận, anh Hoàng Khánh Nội, tài xế chạy tuyến Hà Nội - Hải Phòng, cho biết tình trạng ùn ứ tại các nút giao vào giờ cao điểm đã giảm đáng kể. Hệ thống biển báo rõ ràng, sự phân làn hợp lý giúp tốc độ lưu thông ổn định hơn, từ đó nâng cao hiệu quả công việc và đảm bảo an toàn.

Theo đánh giá của một chuyên gia về quy hoạch giao thông, việc triển khai phân làn theo tốc độ và loại phương tiện trên các tuyến cao tốc là một tín hiệu đáng mừng. Nó đánh dấu sự chuyển dịch trong tư duy, từ chỗ chỉ cần "đi cho được" sang chuẩn mực "đi cho đúng".

Phân làn không chỉ đơn thuần là một giải pháp kỹ thuật nhằm giảm thiểu xung đột giao thông, mà sâu xa hơn, nó chính là công cụ để định hình hành vi cho người lái xe. Khi mỗi phương tiện được hướng dẫn để di chuyển đúng làn, đúng tốc độ quy định, dòng lưu thông sẽ trở nên nhịp nhàng và mượt mà hơn bao giờ hết.

Ở nhiều quốc gia phát triển như Đức, Nhật Bản hay Hàn Quốc, mô hình này đã được áp dụng từ rất lâu và trở thành chuẩn mực. Những quy định tưởng chừng khắt khe ấy thực chất lại góp phần tạo dựng một môi trường giao thông có trật tự, nơi mỗi người đều hiểu rõ vai trò và trách nhiệm của mình.

Đại diện Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, tình trạng các phương tiện cồng kềnh lưu thông chậm, thậm chí đi song song nhau chính là một trong những nguyên nhân chính gây ùn tắc và mất an toàn.

Do đó, việc điều chỉnh phân làn và quy định tốc độ là giải pháp cần thiết. Sau một thời gian áp dụng, kết quả nhận được rất khả quan, với sự ủng hộ đông đảo từ phía người tham gia giao thông.

Tuy vẫn còn một bộ phận nhỏ vi phạm, lấn sang làn 1, nhưng với sự phối hợp tích cực của lực lượng cảnh sát giao thông trong công tác tuyên truyền, tuần tra và xử lý, tình hình đang dần được cải thiện.

Quan trọng hơn, bài học thành công từ hai tuyến cao tốc tiên phong này sẽ là tiền đề để Cục Đường bộ Việt Nam phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, nhân rộng mô hình ra toàn bộ hệ thống cao tốc trên cả nước. Mục tiêu cuối cùng vẫn là hướng đến một tổ chức giao thông khoa học, hợp lý, giúp người dân dễ hiểu, thuận lợi và an toàn trong mỗi hành trình.