Công trình cấp nước ở đảo Lý Sơn chỉ đáp ứng khoảng 30% nhu cầu sử dụng nước của người dân

VHO – Trước thực trạng thiếu nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt, nguồn nước bị nhiễm mặn, huyện Lý Sơn (Quảng Ngãi) tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức cho người dân trong việc sử dụng nước tiết kiệm với phương châm “mỗi giọt nước là mỗi giọt vàng đối với người dân huyện đảo”.

Vài năm trở lại đây, kinh doanh dịch vụ, du lịch ở huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) phát triển khá mạnh nên nhu cầu nguồn nước ngọt ngày càng cao. Chính vì vậy, thiếu nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt, nguồn nước bị nhiễm mặn là nỗi lo thường trực của người dân ở đây mỗi khi vào mùa nắng nóng.

Theo Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi, trên địa bàn huyện Lý Sơn hiện có 1 hồ chứa nước (hồ Thới Lới), 2 công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn tập trung và 2.149 giếng. Trong đó, hồ chứa nước Thới Lới được xây dựng, khai thác vận hành từ năm 2012, dung tích toàn bộ hồ chứa nước là 271.480 m3.

Theo nhiệm vụ công trình, cấp nước tưới cho 60 ha tỏi vụ Đông Xuân, cấp nước sinh hoạt cho 1.000 người và 300 tàu thuyền đánh bắt hải sản; thực tế tưới cho 120 ha đất sản xuất nông nghiệp và bổ sung nguồn nước ngầm phục vụ dân sinh.

Qua nhiều năm khai thác sử dụng, hồ chứa nước Thới Lới phát huy tốt hiệu quả công trình, đáp ứng được một phần nhu cầu dùng nước trên địa bàn huyện.

Công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn tập trung có hệ thống cấp nước Trung tâm huyện được đầu tư xây dựng năm 2016, theo thiết kế công suất 1.000 m3/ngày đêm, cấp nước cho 1.700 hộ dân; thực tế công suất 147 m3/ngày đêm, cấp nước cho 600 hộ dân.

Nhà máy lọc nước biển thành nước ngọt tại đảo bé An Bình đầu tư xây dựng năm 2012, công suất theo thiết kế 200 m3/ngày đêm; thực tế hoạt động đạt 47% công suất thiết kế, cấp nước cho 98 hộ dân.

Tổng số giếng hiện có 2.149 giếng (939 giếng đào, 1.088 giếng khoan thủ công và 122 giếng khoan máy) với tổng lượng nước khai thác, sử dụng khoảng 21.779 m3/ngày đêm.

Như vậy, các công trình cấp nước trên đảo chỉ đáp ứng khoảng 30% so với nhu cầu sử dụng nước của người dân của huyện Lý Sơn.

Ông Hồ Trọng Phương, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi cho biết, trong các giải pháp đảm bảo cấp nước, giải pháp trước mắt tổ chức xây dựng và triển khai kế hoạch sử dụng nước hết sức tiết kiệm, tránh lãng phí nước do công tác quản lý, vận hành gây nên. Trong đó, đặc biệt lưu ý việc quản lý tưới cho sản xuất nông nghiệp từ công trình hồ chứa nước Thới Lới phải hết sức tiết kiệm thông qua hình thức tưới phun mưa, nhỏ giọt... (tránh sử dụng hình thức tưới ống chảy tràn trên mặt) để dành nguồn nước phục vụ cho sinh hoạt.

Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, đề nghị các Hội đoàn thể, các Tổ chức chính trị của huyện tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức cho người dân trong việc sử dụng nước tiết kiệm với phương châm “mỗi giọt nước là mỗi giọt vàng đối với người dân huyện đảo”.

Đồng thời, khuyến khích các nhóm hộ dân có điều kiện về kinh tế nên liên kết lại để đầu tư thêm các bể trữ nước mưa (dạng bạt không thấm, có quy mô chứa từ 10 m3 đến 50 m3) để dùng cho sinh hoạt, góp phần hạn chế tình trạng khai thác nước ngầm trong quá trình sử dụng nước.

Đẩy nhanh tiến độ thi công dự án Hệ thống trữ nước sinh hoạt, kết hợp tưới tiết kiệm cho nông nghiệp đảo Lý Sơn (do UBND huyện làm chủ đầu tư), sớm đưa vào khai thác sử dụng trong năm 2025 để bổ sung nguồn nước cấp nước cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp cho người dân.

Theo ông Phương, về lâu dài qua tính toán sơ bộ cân bằng nước mặt của huyện Lý Sơn, với hơn 10km2 diện tích lưu vực thì trữ lượng nước mặt (từ nước mưa tự nhiên) vào khoảng 9,0 triệu m3, sau khi trừ đi lượng bốc hơi, thấm..., lượng nước chảy tràn trên bề mặt đảo còn lại vào khoảng 3,0 triệu m3.

Trong khi đó, nhu cầu sử dụng nước cho khoảng 70% hộ gia đình và phần diện tích sản xuất nông nghiệp còn lại (200ha) cần khoảng hơn 1,0 triệu m3. Do đó, Sở NN&PTNT đã chủ động đề xuất vào kế hoạch đầu tư công trung hạn của tỉnh giai đoạn 2026-2030 dự án “Hệ thống thu gôm nước mặt và bể trữ nước tập trung, huyện đảo Lý Sơn”, quy mô trữ 1,0 triệu m3, với kinh phí 250 tỷ đồng, phục vụ cấp nước lâu dài, ổn định cho huyện Lý Sơn.

Đối với công trình hồ chứa nước Thới Lới, huyện Lý Sơn đã có trong danh mục công trình cần nâng cấp, sửa chữa đến năm 2030 của Phương án phát triển kết cấu hạ tầng thủy lợi gắn với phòng chống thiên tai tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 thuộc Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1456/QĐ-TTg ngày 22.11.2023.

“UBND tỉnh Quảng Ngãi giao cho UBND huyện Lý Sơn lập báo cáo đề xuất dự án Sửa chữa, nâng cấp hồ chứa nước Thới Lới gửi Sở NN&PTNT xem xét, tham mưu UBND tỉnh. Sau khi có đề xuất của UBND huyện Lý Sơn, Sở NN&PTNT sẽ chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành có liên quan và UBND huyện Lý Sơn, tổ chức  kiểm tra, đánh giá kỹ hiện trạng chất lượng công trình, tham vấn ý kiến của chuyên gia địa chất về hệ địa chất hồ Thới Lới huyện Lý Sơn, để thống nhất trình cấp thẩm quyền xem xét, cho chủ trương đầu tư sửa chữa, nâng cấp công trình”, ông Phương thông tin.