Phục dựng điện Kính Thiên, đưa Hoàng thành Thăng Long thành Công viên di sản

VHO- Đây là nội dung được nhấn mạnh tại buổi làm việc ngày 23.2 giữa Thường trực Thành ủy Hà Nội với Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội và các Sở, ngành liên quan về tiến độ triển khai các dự án do Trung tâm thực hiện. Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ chủ trì buổi làm việc.

Tham dự  có Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương, Trưởng Văn phòng đại diện UNESCO tại Việt Nam Michael Croft,  các hội đồng tư vấn khoa học, chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực văn hóa, lịch sử...

Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt năm 2009 và được UNESCO công nhận Di sản thế giới vào tháng 8.2010, với tổng diện tích 18,35 ha. Khu di tích Cổ Loa được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt năm 2012 với diện tích 860,4 ha. Từ khi Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long được vinh danh là Di sản văn hóa thế giới đến nay, thành phố đã thực hiện 7/8 cam kết với UNESCO; còn một nội dung là nhất thể hóa quản lý đang tiếp tục thực hiện.

Từ trước năm 2020, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long – Hà Nội đã thực hiện các dự án cải tạo, sửa chữa xuống cấp bằng nguồn kinh phí thường xuyên để phục vụ khách tham quan tại Hoàng thành Thăng Long và Khu di tích Cổ Loa; tổ chức thi tuyển phương án thiết kế kiến trúc Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long tại số 18 Hoàng Diệu theo quy hoạch tổng thể mặt bằng đã được phê duyệt. Trung tâm đã và đang thực hiện đầu tư và chuẩn bị đầu tư 5 dự án. Trong đó có Dự án bảo tồn, tôn tạo tường thành cung phía Tây; khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long (hoàn thành năm 2017); Dự án bảo tồn nhà Cục Tác chiến và từng bước hoàn trả không gian điện Kính Thiên; Dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội (dự án tổng thể); Dự án lập quy hoạch chi tiết 1/500 Khu di tích Thành Cổ Loa…

Theo Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ, trong nhiệm kỳ 2015-2020, có 14 dự án liên quan 2 di tích trên, nhưng mới hoàn thành được 2 dự án; hạ tầng cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu về bảo tồn, tôn tạo, phát triển văn hóa du lịch. Dự án phục dựng điện Kính Thiên có ý nghĩa rất quan trọng. Bí thư Vương Đình Huệ đề nghị các đại biểu tập trung bàn về Khu di tích Hoàng thành Thăng Long, hướng đến tầm nhìn là phát triển Khu di tích  trở thành công viên di sản đẹp nhất của Hà Nội.

Các đại biểu đã trao đổi, thảo luận làm rõ và đề xuất những phương án, giải pháp giải quyết  khó khăn, vướng mắc trong triển khai, thực hiện các dự án bảo tồn hai di sản quan trọng trên.

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương nhấn mạnh, việc phục dựng điện Kính Thiên rất quan trọng, nhưng thành phố nên chia ra một dự án nghiên cứu trước. Sau khi kết quả nghiên cứu được phê duyệt mới thực hiện dự án phục dựng.

Theo GS.TSKH Lưu Trần Tiêu, Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, đối với Khu khảo cổ 18 Hoàng Diệu, trước đây đã có 25 phương án thiết kế, trong đó có 2 phương án được trao giải Nhì, Hà Nội nên chọn một phương án và bổ sung thêm một số chi tiết để xây dựng bảo tàng ngoài trời tại 18 Hoàng Diệu, xứng tầm với các công trình kiến trúc xung quanh và thu hút khách du lịch.

Nhà sử học Lê Văn Lan nhìn nhận, các dự án phục dựng khu vực Hoàng thành Thăng Long thời gian qua còn tản mạn và chậm tiến độ. Ông đề nghị Thường trực Thành ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo vào hai dự án là Nhà trưng bày, bảo quản hiện vật 18 Hoàng Diệu và phục dựng điện Kính Thiên.

 Bí thư Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long và Khu di tích Cổ Loa là những di sản quý của Hà Nội, cần phát huy giá trị kép của các khu di sản, vừa bảo tồn gắn với phát triển du lịch; đặc biệt là thực hiện tầm nhìn để Hoàng thành Thăng Long trở thành Công viên di sản.

Bí thư Vương Đình Huệ nhấn mạnh, Thành ủy Hà Nội mong muốn 5 năm tới phải tạo bước chuyển căn bản, hoàn tất các cam kết với UNESCO và thực hiện các dự án gắn với tầm nhìn đó. Như vậy, 5 năm tới làm gì để đưa Hoàng thành Thăng Long trở thành công viên di sản xứng đáng với giá trị toàn cầu nổi trội?.

Nhiều ý kiến khẳng định việc thống nhất quản lý Khu di sản Hoàng thành Thăng Long là yêu cầu cao nhất của UNESCO. Vì thế, vấn đề quan trọng hiện nay là phải thực hiện bàn giao đất đai của các đơn vị, cá nhân liên quan. Trưởng Văn phòng đại diện UNESCO tại Việt Nam Michael Croft nhìn nhận, Hà Nội là  nơi thực hiện rất nghiêm túc các cam kết với UNESCO trong bảo tồn và phát huy các di sản thế giới. UNESCO sẵn sàng huy động các nguồn lực quốc tế để giúp Hà Nội bảo tồn Hoàng thành Thăng Long. Ông cũng đề nghị Hà Nội nên tham vấn ý kiến của Hội đồng Di sản thế giới để bảo đảm việc phục dựng các di tích như Điện Kính Thiên không ảnh hưởng đến các giá trị toàn cầu của di sản.

 Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ đánh giá, kết quả công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích Hoàng thành Thăng Long và Khu di tích Cổ Loa thời gian qua chưa tương xứng với tiềm năng. Ông đề nghị các cấp, ngành liên quan tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa những chủ trương, quan điểm lớn của Đảng, Nhà nước, Thành ủy về văn hóa, bảo tồn phát huy các di sản thế giới, từ đó xác định quyết tâm, trách nhiệm trong thực hiện các dự án tôn tạo di sản, làm rõ những tồn tại hạn chế, những nguyên nhân khách quan, chủ quan để có giải pháp khắc phục.

Bí thư Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh công tác nhất thể hóa quản lý và bàn giao Khu Hoàng thành Thăng Long cần được đẩy nhanh tiến độ. Về mặt bằng khu di sản đã cơ bản xong, hiện còn khu vực trạm kinh doanh xăng dầu trên đường Nguyễn Tri Phương và Bảo tàng Lịch sử Quân sự. Vì vậy,  đề nghị UBND TP, các sở, ngành phối hợp cùng Bộ Quốc phòng đẩy nhanh thực hiện dự án mới, sớm di dời địa điểm cũ. 

Về việc thực hiện các dự án tại Khu Trung tâm  Hoàng Thành Thăng Long, Bí thư Thành ủy Hà Nội giao Ban Cán sự Đảng UBND TP. Hà Nội khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, đề xuất chủ trương, trình Thường trực Thành ủy phê duyệt; nghiên cứu tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác bảo tồn di sản; ứng dụng công nghệ thông tin; tổ chức các hoạt động, sự kiện văn hóa quy mô quốc gia, khu vực, các sự kiện có sự phối hợp quốc tế để tăng giá trị kinh tế tại các khu di sản.

Bí thư  Vương Đình Huệ cũng yêu cầu thành lập BCĐ các dự án liên quan đến Hoàng thành Thăng Long do Chủ tịch UBND TP. Hà Nội đứng đầu; tiếp tục kiện toàn Hội đồng tư vấn khoa học; tăng cường năng lực cho Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long -Hà Nội; tăng cường quan hệ quốc tế để bảo tồn, phát huy giá trị Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long…

MINH NGỌC