Cồng chiêng Tây Nguyên – Thanh âm huyền thoại làm say lòng du khách

VHO - Trong hành trình khám phá Tây Nguyên hùng vĩ, du khách không chỉ bị cuốn hút bởi những cánh rừng đại ngàn xanh thẳm, thác nước kỳ vĩ hay những mái nhà dài truyền thống, mà còn say mê với thanh âm vang vọng từ những bộ cồng chiêng – di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại được UNESCO công nhận.

Mỗi nhịp cồng, tiếng chiêng không chỉ là âm thanh, mà còn là linh hồn, là nhịp sống của cộng đồng các dân tộc Tây Nguyên.

Chính sự thiêng liêng, mê hoặc ấy đã khiến du khách trong và ngoài nước không khỏi thích thú, xúc động khi được trải nghiệm trực tiếp.

Âm thanh của núi rừng – “Ngôn ngữ” của tâm linh

Với người dân Tây Nguyên, cồng chiêng không chỉ là nhạc cụ đơn thuần mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Mỗi chiếc cồng, chiếc chiêng được xem như một thực thể sống, là cầu nối giữa con người với thần linh, tổ tiên.

Cồng chiêng hiện diện trong mọi nghi lễ quan trọng như lễ mừng lúa mới, lễ cúng bến nước, lễ cưới, lễ bỏ mả...

Khi tiếng cồng chiêng vang lên, cả buôn làng cùng hòa vào vũ điệu xoang uyển chuyển quanh bếp lửa bập bùng, trong không gian tràn đầy linh khí đại ngàn.

Du khách khi đến với các buôn làng ở Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum hay Đắk Nông đều có cơ hội được nghe và cảm nhận trực tiếp tiếng cồng chiêng vang vọng giữa đại ngàn.

Không ít người lần đầu tiên được nghe đã xúc động chia sẻ rằng, âm thanh của cồng chiêng như đánh thức điều gì đó rất nguyên sơ, bản thể trong tâm hồn con người.

Trải nghiệm có một không hai trong du lịch cộng đồng

Ngày nay, cồng chiêng Tây Nguyên đã trở thành điểm nhấn văn hóa không thể thiếu trong các chương trình du lịch cộng đồng.

Tại buôn Kuốp (huyện Krông Ana, Đắk Lắk), nơi mới được công nhận là buôn du lịch cộng đồng, cồng chiêng là một phần quan trọng trong hành trình trải nghiệm dành cho du khách.

Buổi tối, dưới ánh lửa trại giữa không gian làng quê thanh bình, du khách được thưởng thức những tiết mục cồng chiêng đặc sắc do chính các nghệ nhân bản địa trình diễn. Âm thanh vang lên khi trầm hùng, khi réo rắt, tạo nên một không gian huyền hoặc đầy xúc cảm.

Những điệu múa xoang mềm mại, dẻo dai của các cô gái Êđê càng làm cho màn trình diễn trở nên sống động và giàu tính nghệ thuật.

Không chỉ xem, nhiều du khách còn được mời trực tiếp tham gia đánh chiêng, múa xoang, uống rượu cần và nghe các già làng kể chuyện về cội nguồn văn hóa.

Đây là những trải nghiệm khó quên, giúp du khách hiểu sâu hơn về đời sống tinh thần phong phú của người Tây Nguyên.

Gìn giữ và lan tỏa di sản quý báu

Trong thời đại hiện đại hóa và đô thị hóa nhanh chóng, cồng chiêng từng có thời gian bị mai một do lớp trẻ ít mặn mà với nghệ thuật truyền thống.

Tuy nhiên, với sự vào cuộc của các cấp chính quyền, tổ chức văn hóa và đặc biệt là chính cộng đồng người dân bản địa, nghệ thuật cồng chiêng đã và đang được gìn giữ, phục hồi mạnh mẽ.

Tại các buôn làng, nhiều đội chiêng trẻ đã được thành lập, các lớp học cồng chiêng dành cho thanh thiếu niên được mở ra với sự hướng dẫn của các nghệ nhân cao tuổi.

Những chiếc chiêng cổ, những bài chiêng lâu đời được phục dựng, bảo tồn như một phần không thể thiếu của bản sắc dân tộc.

Du lịch cộng đồng cũng chính là “sân khấu” tuyệt vời để cồng chiêng tỏa sáng. Nhờ việc gắn kết với hoạt động du lịch, nhiều buôn làng như buôn Ako Dhong, buôn Lê, buôn Kuốp… đã tạo ra những chương trình biểu diễn cồng chiêng bài bản, góp phần quảng bá văn hóa Tây Nguyên đến gần hơn với du khách trong và ngoài nước.

Cồng chiêng – nhịp nối giữa truyền thống và hiện đại

Không chỉ tồn tại trong các nghi lễ truyền thống, cồng chiêng ngày nay còn hiện diện trên các sân khấu lớn, trong các sự kiện giao lưu văn hóa quốc tế và các chương trình nghệ thuật đương đại.

Nhiều nghệ sĩ trẻ, nhà nghiên cứu âm nhạc đã đưa cồng chiêng vào các bản phối hiện đại, giúp nhạc cụ này trở nên gần gũi hơn với giới trẻ mà vẫn giữ được bản sắc riêng.

Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại trong việc bảo tồn và phát huy giá trị cồng chiêng đã giúp loại hình nghệ thuật này không những sống khỏe mà còn lan tỏa mạnh mẽ.

Tây Nguyên không chỉ là điểm đến thiên nhiên kỳ vĩ, mà còn là “thánh địa” của âm thanh nguyên sơ, bí ẩn và mê hoặc – nơi mà tiếng cồng, tiếng chiêng vẫn vang vọng giữa đại ngàn như những lời thì thầm của đất trời gửi gắm qua bàn tay, trái tim của người dân bản địa.

Cồng chiêng Tây Nguyên không chỉ là di sản văn hóa độc đáo của Việt Nam mà còn là biểu tượng của sự hòa quyện giữa con người và thiên nhiên, giữa tâm linh và nghệ thuật.

Với du khách, đó là thanh âm không thể nào quên – một lần lắng nghe là một lần lưu dấu trong ký ức, để rồi mỗi khi nhắc đến Tây Nguyên, tiếng chiêng trầm hùng như lại vọng về, ngân nga mãi trong tâm hồn.