Đồng bào Chứt tự tin trở thành “người giữ lửa” văn hoá bản làng
VHO - Đối với người dân tộc Chứt ở khu vực xã Tuyên Lâm (tỉnh Quảng Trị), những lớp tập huấn, truyền dạy văn hoá phi vật thể không chỉ mang lại kỹ năng mà còn khơi dậy niềm tự hào, tình yêu và ý thức giữ gìn bản sắc văn hoá của mình…
Lớp tập huấn được tổ chức trong khuôn khổ Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, do Trung tâm Văn hoá và Điện ảnh tỉnh Quảng Trị chủ trì. Tại đây, học viên là người dân tộc Chứt đến từ các bản làng ở xã Tuyên Lâm được trang bị thêm kiến thức và kỹ năng về sưu tầm, phục dựng, bảo tồn và lan toả giá trị văn hoá phi vật thể của dân tộc mình.

Không chỉ học cách ghi chép, thực hành dân ca, dân vũ hay tìm hiểu ý nghĩa của từng nhạc cụ, những buổi thảo luận và sinh hoạt nhóm còn giúp học viên tự tin thể hiện trước cộng đồng. Mỗi điệu múa, câu hát, nhịp chiêng được cất lên đều là một mạch nguồn ký ức được khơi dậy, để người Chứt hôm nay thấy mình trong dòng chảy văn hoá truyền đời.
Chị Linh, học viên đến từ bản Cà Xen, xúc động chia sẻ: “Từ nhỏ tôi chỉ nghe ông bà hát dân ca bằng tiếng bản địa mà không hiểu hết ý nghĩa. Nay nhờ lớp học, tôi biết cách ghi chép, phục dựng và dạy lại cho con cháu. Mong rằng sẽ có thêm nhiều lớp tập huấn như thế để văn hoá của dân tộc mình không bị mai một.”
Theo ông Võ Thanh Nhân – Phó Giám đốc Trung tâm Văn hoá và Điện ảnh Quảng Trị, điều đáng quý nhất sau khoá học không chỉ là tấm giấy chứng nhận mà là sự chuyển biến trong nhận thức của người học.

“Khi mỗi học viên trở thành hạt nhân lan tỏa, họ hiểu rằng việc bảo tồn văn hoá không chỉ là lưu giữ quá khứ mà còn mở ra cơ hội phát triển du lịch, tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng.”… ông Võ Thanh Nhân khẳng định.
Từ lớp học nhỏ ở Tuyên Lâm, nhiều học viên đã mạnh dạn đứng ra tổ chức các buổi sinh hoạt văn nghệ, phục dựng lại những làn điệu xưa, tiếng chiêng, tiếng khèn của bản mình. Trong ngày bế giảng, những tiết mục do chính học viên thể hiện khiến người xem xúc động – đó không chỉ là màn biểu diễn mà là tiếng lòng của một cộng đồng đang hồi sinh niềm tự hào văn hoá.
Lớp tập huấn này còn được xem như bước khởi đầu để hình thành đội ngũ nòng cốt trong việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Khi đồng bào Chứt hiểu và tự tin lan tỏa bản sắc của mình, đó cũng là lúc văn hoá trở thành động lực phát triển, là sức mạnh nội sinh của vùng đất miền Tây Quảng Trị.
Những lớp tập huấn như thế này không chỉ giúp đồng bào Chứt hiểu và yêu hơn văn hoá của mình, mà còn tạo nền tảng để họ trở thành những ‘người giữ lửa’ – đưa bản sắc dân tộc lan toả trong đời sống hôm nay.