Bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc Bố Y và Cờ Lao

VHO - Bộ VHTTDL vừa ban hành Quyết định số 2921 /QĐ-BVHTTDL về việc phê duyệt Kế hoạch “Khôi phục, bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số có dân số ít người thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024” của Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam.

Đây là hoạt động góp phần triển khai hiệu quả các nội dung Dự án 6 về "Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch" năm 2024. Thực hiện đồng bộ giữa nghiên cứu, bảo tồn văn hóa nghệ thuật với tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước trong công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một.

Theo đó, trong Quý IV năm 2024, giao Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam phối hợp Sở VHTTDL Hà Giang, Sở Văn hóa, thể Thao tỉnh Lào Cai và các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức khôi phục, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của cộng đồng dân tộc thiểu số có dân số ít người Bố Y sinh sống trên địa bàn huyện Quản Bạ,(tỉnh Hà Giang); huyện Mường Khương ( tỉnh Lào Cai) và dân tộc Cờ Lao sinh sống trên địa bàn huyện Yên Minh( tỉnh Hà Giang) nhằm cải thiện mức hưởng thụ văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Chú trọng, tổ chức khôi phục, bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Bố Y, dân tộc Cờ Lao phù hợp với điều kiện kinh tế và phong tục, tập quán của đồng bào. Lựa chọn hỗ trợ bảo tồn, phát huy các loại hình di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của cộng đồng dân tộc thiểu số có dân số ít người Bố Y, dân tộc Cờ Lao góp phần thúc đẩy phát triển du lịch tại địa phương, nâng cao mức thu nhập cho đồng bào và phong trào văn hóa cơ sở.

Tổ chức khôi phục, bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc có dân số ít người Bố Y, Cờ Lao nhằm duy trì các loại hình văn hóa phi vật thể, phong tục, tập quán xã hội tốt đẹp của đồng bào; tăng cường và thúc đẩy sự đa dạng văn hóa, khơi dậy niềm tự hào, củng cố tinh thần đoàn kết xã hội; tạo cơ hội cho sự phát triển văn hóa - du lịch, ngăn chặn sự mất mát của những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào.

Bộ VHTTDL yêu cầu triển khai Kế hoạch cần bám sát mục tiêu, nhiệm vụ của Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, phát huy nội lực, tinh thần tự lực và khơi dậy lòng tự hào đối với các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc thiểu số có dân số ít người.

Chủ động, linh hoạt trong triển khai thực hiện Kế hoạch bảo tồn, phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số có dân số ít người; động viên, khích lệ đồng bào dân tộc thiểu số có dân số ít người tích cực tham gia vào hoạt động bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống; phát huy vai trò chủ thể của đồng bào trong việc xây dựng và nhân rộng mô hình bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Các hoạt động nhằm gìn giữ lâu dài những giá trị văn hoá tiêu biểu trong không gian văn hoá - xã hội truyền thống tiêu biểu của đồng bào dân tộc thiểu số; qua đó bảo tồn, phát huy và tôn vinh bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch. Phát huy những giá trị văn hoá tiêu biểu của đồng bào dân tộc thiểu số trong đời sống hàng ngày để góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào. Tăng cường sự hiểu biết, đoàn kết trong cộng đồng dân cư và giữa các dân tộc. Tạo mô hình và rút ra kinh nghiệm trong việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện bảo tồn, phát huy văn hoá truyền thống ở cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Trong đó, bảo tồn những giá trị làm nên nét đặc trưng, tiêu biểu của dân tộc Bố Y, Cờ Lao một cách chọn lọc, bảo tồn cái tốt đẹp, cái tích cực, xoá bỏ cái lạc hậu. Đổi mới, cải tiến và bổ sung những yếu tố cần thiết phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh hiện nay, trên cơ sở được cộng đồng chấp nhận, phù hợp với chủ trương và quy hoạch chung.

Khảo sát, điều tra, thu thập thông tin về thực trạng hoạt động bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa truyền thống của dân tộc Bố Y trên địa bàn Lào Cai và Hà Giang. Tập trung nghiên cứu đánh giá tổng thể công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực hoạt động khôi phục, bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số tại địa phương, thực trạng bảo tồn và phát huy kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc Bố Y. Nghiên cứu làm rõ các yếu tố tác động và xu hướng biến đổi văn hóa truyền thống của dân tộc Bố Y, nhu cầu của cộng đồng dân tộc Bố Y với tư cách chủ thể văn hóa tham gia vào hoạt động bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa truyền thống.

Tổng hợp thông tin tư liệu, dữ liệu nhằm phục vụ công tác bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa truyền thống của dân tộc Cờ Lao. Khảo sát, điều tra, thu thập thông tin về thực trạng hoạt động bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa truyền thống của dân tộc Cờ Lao trên địa bàn huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang, từ đó đánh giá tổng thể công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực hoạt động khôi phục bảo tồn và phát huy kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc Cờ Lao. Nghiên cứu làm rõ các yếu tố tác động và xu hướng biến đổi văn hóa truyền thống của dân tộc Cờ Lao, nhu cầu của cộng đồng dân tộc Cờ Lao với tư cách chủ thể văn hóa tham gia vào hoạt động bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa truyền thống.