Tổng kết 20 năm thực hiện Chỉ thị số 42 “Về nâng cao chất lượng toàn diện của hoạt động xuất bản”

VHO - Chiều 26.8 tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp với Bộ VHTTDL, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết 20 năm thực hiện Chỉ thị số 42 của Ban Bí thư “về nâng cao chất lượng toàn diện của hoạt đọng xuất bản”. Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa chủ trì Hội nghị.

Đồng chủ trì Hội nghị có Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Phan Xuân Thuỷ; Thứ trưởng Bộ VHTTDL Phan Tâm;  Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản Phạm Minh Tuấn, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam.

Cùng dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo một số Ban, Bộ, ngành Trung ướng, cơ sở đào tạo, tổ chức Hội nghị; đại diện lãnh đạo các cơ quan chủ quản nhà xuất bản, các nhà xuất bản, đơn vị in, phát hành sách; các chuyên gia, nhà khoa học lĩnh vực xuất bản.

Báo cáo tại Hội nghị,  ông Tống Văn Thanh, Vụ trưởng Vụ Báo chí – Xuất bản, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cho biết, sau 20 năm thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW, hoạt động xuất bản đã đạt những thành tựu quan trọng, toàn diện: Chất lượng nội dung xuất bản phẩm được nâng lên, phong phú, hấp dẫn, đa dạng, phục vụ kịp thời các nhiệm vụ chính trị, đáp ứng nhu cầu của bạn đọc.

Lĩnh vực in có được nhiều kết quả khả quan, nhất là về hiệu quả sản xuất, chất lượng sản phẩm và khả năng cạnh tranh. Hoạt động phát hành phát triển mạnh mẽ cả về số lượng cơ sở phát hành và khả năng tiếp cận công chúng.

Nhiệm vụ phát triển văn hoá đọc được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện, bước đầu hình thành thói quen đọc sách, nhu cầu đọc sách trong một bộ phận người dân.

Công tác đào tạo, bồi dưỡng và phát triển lực lượng, đội ngũ của ngành xuất bản không ngừng đổi mới, đáp ứng cơ bản yêu cầu và nhiệm vụ hoạt động xuất bản. Các hoạt động hợp tác quốc tế về xuất bản được triển khai mạnh mẽ, bắt đầu tạo được vị thế, uy tín của ngành xuất bản Việt Nam trong khu vực và trên thế giới…

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa đánh giá cao công tác tổ chức Hội nghị nhằm tổng kết 20 năm thực hiện Chỉ thị 42 của Ban Bí thư về nâng cao chất lượng toàn diện hoạt động xuất bản.

Theo Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, trong suốt quá trình xây dựng và phát triển Đảng ta đã xác định vị trí, vai trò đặc biệt của hoạt động xuất bản, là một trong những vũ khí tư tưởng, một bộ phận rất quan trọng trong công tác tuyên giáo nói chung và đặc biệt là công tác tư tưởng, văn hóa nói riêng.

Đảng ta luôn quan tâm, đặt với sự lãnh đạo của Đảng, ban hành nhiều chỉ thị, chỉ đạo dành cho xuất bản, trong đó có Chỉ thị 42-CT/TW năm 2024.

Sau 20 năm triển khai, Chỉ thị đã được các cơ quan Trung ương, Ban, bộ, ngành, các tỉnh, thành đã và toàn ngành xuất bản của chúng ta đã nghiêm túc quán triệt, triển khai đạt nhiều thành tựu quan trọng. Đó là năng lực, là tiềm lực và vị thế xuất bản được nâng lên, phát triển cả về quy mô công nghệ, trình độ ở cả trong nước và ngang tầm khu vực.

Nhiều nhà xuất bản đã tạo dựng được những thương hiệu, chỗ đứng trên thị trường và trong lòng bạn đọc. Hiệu quả kinh tế xuất bản có nhiều thay đổi trong những năm qua và có thể nói rằng là những cái thay đổi, có khó khăn và có những cái mặt là hiệu quả.

Ngoài sự phát triển đa dạng, phong phú về sách thì sự tham gia tích cực của xuất bản những năm gần đây về các lĩnh vực như trao đổi rồi hợp tác bản quyền với các nước, các tổ chức quốc tế đã khẳng định tiềm lực to lớn của xuất bản, góp phần tạo nên sức mạnh mềm của quốc gia.

Lĩnh vực phát hành có nhiều đổi mới, phát triển, thu hút nhiều nguồn lực đầu tư đổi mới công nghệ, bắt nhịp trình độ phát triển của khu vực và thế giới.

Năng lực sản xuất và chất lượng sản phẩm không ngừng được nâng cao, phục vụ tốt cho các nhiệm vụ chính trị và phát triển kinh tế xã hội, góp phần chăm lo phát triển văn hóa đọc của các tầng lớp nhân dân.

“Đảng đánh giá rất cao đội ngũ những người làm báo, những người làm xuất bản, in ấn, phát hành và đã nhiều lần chúng ta vượt qua khó khăn, bản lĩnh vững vàng và vươn lên hoàn thành tốt sứ mệnh của mình.

Tuy nhiên, ngành xuất bản cũng còn nhiều  thách thức trong tình hình mới, nhất là việc chúng ta phát triển theo kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”, ông Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh.

Để hoạt động xuất bản nâng cao chất lượng toàn diện trong thời gian tới, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đã đặt ra 5 nhiệm vụ: Một là, thống nhất về vị trí và tầm quan trọng của xuất bản trong tình hình mới.

Điều này đã được thể hiện trong dự thảo văn kiện Đại hội lần thứ XIV mới nhất liên quan đến nội dung báo chí, xuất bản. Trong đó tiếp tục khẳng định xây dựng nền báo chí, xuất bản, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại trong tình hình mới.

Hai là, phải xác định mục tiêu để tính toán làm như thế nào. Đầu tiên vẫn phải là đổi mới tư duy, đổi mới cách nghĩ và cách làm, đặc biệt là vai trò, hiệu quả lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, vai trò của Hội xuất bản và tinh thần tự chủ, tự lực vươn lên của các nhà xuất bản và đội ngũ những người làm xuất bản để chúng ta xứng đáng với vị trí, chức năng, nhiệm vụ của mình.

Ba là, đào tạo đội ngũ, nhân lực làm công tác xuất bản. Hội nhập trong tình hình mới đòi hỏi chúng ta cần phải tiếp tục đổi mới sáng tạo, có những mô hình, cách làm hay, có môi trường để thúc đẩy xuất bản.

Bốn là, bên cạnh việc phục vụ xuất bản truyền thống thì tăng cường ứng dụng AI, xuất bản trên không gian mạng, sách điện tử, các sản phẩm văn hóa điện tử, thư viện số… là cũng là một khâu, đột phá.

Năm là, Việt Nam đang trong thời kỳ hội nhập sâu rộng quốc tế kinh tế, cần tiếp tục phát huy các hoạt động liên kết về văn hóa, trong đó là có hoạt động xuất bản với các nhà xuất bản quốc tế...

Trong phần thảo luận, các ý kiến của các nhà khoa học, nhà quản lý tại hội nghị cũng thẳng thắn nhìn nhận một số vấn đề còn hạn chế, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW như: Chất lượng sách chưa đồng đều ở các lĩnh vực, số lượng sách tăng nhưng chất lượng còn hạn chế, chưa thực sự có nhiều bộ sách có giá trị xứng tầm với sự phát triển của đất nước.

Để nâng cao chất lượng toàn diện hoạt động của xuất bản trong kỷ nguyên mới, các đại biểu thống nhất các giải pháp: Tiếp tục quán triệt sâu sắc các quan điểm của Đảng về vai trò của xuất bản trong kỷ nguyên mới.

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý phải góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành xuất bản; kiên quyết loại bỏ cách làm “không quản được thì cấm”; thúc đẩy tư duy Nhà nước giữ vai trò kiến tạo, hỗ trợ cho hoạt động xuất bản, Nhà nước xây dựng khuôn khổ thể chế, tạo hành lang pháp lý, không làm hộ, làm thay; Rà soát, nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, trọng tâm là tham mưu sửa đổi, bổ sung Luật Xuất bản…

Tại hội nghị, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương trao Bằng khen tặng 17 tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác tham mưu, tổ chức thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW của Ban Bí thư.