Hơi thở mới cho văn hóa đọc giữa lòng đô thị

VHO - Sau những thay đổi về hành chính, TP.HCM không chỉ đối mặt với bài toán phát triển hạ tầng mà còn với câu hỏi lớn: “Làm sao gìn giữ và khẳng định bản sắc văn hóa đô thị?”. Giữa những trăn trở ấy, một sự kiện văn hóa - nghệ thuật mang hơi thở cộng đồng đã kịp xuất hiện, mở ra không gian gắn kết và lan tỏa tri thức: “Hội sách phường Sài Gòn”.

 Hội sách đã đem sách về tận từng khu phố, gieo vào lòng người dân niềm tin về sức sống bền vững của văn hóa đọc - một giá trị tinh thần không thể thiếu trong hành trình xây dựng diện mạo văn hóa của Thành phố mang tên Bác.

“Làn gió” mới cho văn hóa đọc

Giữa nhịp chuyển mình hợp nhất, Hội sách phường Sài Gòn đã trở thành cây cầu kết nối bạn đọc với tri thức và tình yêu văn hóa, thắp lên ngọn lửa gắn kết bền chặt giữa con người với cộng đồng trong diện mạo đô thị mới.

Chỉ sau một tuần diễn ra (từ 5-14.9), sự kiện đã thu hút đông đảo bạn đọc đến tham quan và trải nghiệm tại số 16 Alexandre de Rhodes (phường Sài Gòn, TP.HCM), với chuỗi hoạt động phong phú và sôi nổi. Đây là thành quả của sự phối hợp giữa Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường Sài Gòn, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam (Chi nhánh TP.HCM).

Một trong những điểm nhấn đặc biệt là hoạt động “Ngồi xuống cùng đọc”. Không chỉ đơn thuần là không gian đọc sách, nơi đây còn mở ra một khoảng lặng tĩnh tại, mỗi người có thể chọn cho mình một cuốn sách, ngồi xuống cùng bạn bè hay những người bạn “trước lạ sau quen”, để cùng nhau nghiền ngẫm từng con chữ.

Đặc biệt, BTC đã triển khai một cách làm độc đáo: Cứ 10 người hoàn thành việc đọc trong ít nhất 15 phút, sẽ có một cuốn sách được gửi tặng trẻ em thiệt thòi, nạn nhân bạo lực hoặc phạm nhân đang cần cơ hội tái hòa nhập. Nhờ vậy, mỗi phút giây đọc sách vừa là hành động nuôi dưỡng tri thức, vừa trở thành một nghĩa cử nhân văn, lan tỏa tình thương đến cộng đồng.

Bên cạnh đó, Hội sách còn giới thiệu hoạt động “Ôm sách về nhà”, cùng chuỗi talkshow văn hóa - tri thức với sự góp mặt của nhiều chuyên gia, tác giả, nhà báo. Các chủ đề được chọn đều gần gũi và thiết thực như: Tư duy phản biện và mạng xã hội; Nam giới và sức khỏe tinh thần hay Bạo lực mạng, thu hút sự quan tâm từ nhiều tầng lớp bạn đọc.

Không dừng lại ở tri thức, Hội sách đã mở ra một không gian văn hóa - nghệ thuật đa sắc màu. Khách tham quan có dịp thưởng lãm và lắng nghe những thanh âm trong trẻo của đàn tranh, đàn bầu, đàn tỳ bà, đàn nhị, sáo trúc… Những giai điệu truyền thống góp phần khơi dậy tình yêu âm nhạc dân tộc, hòa quyện cùng niềm đam mê đọc sách và bồi dưỡng thêm chiều sâu văn hóa cho cộng đồng.

Trong bối cảnh các phường được sáp nhập, ranh giới hành chính cũ đã xóa nhòa, Hội sách phường Sài Gòn đã khẳng định vai trò như một “cầu nối” văn hóa - đưa con người đến gần nhau hơn, gắn kết những cư dân từ nhiều khu vực khác biệt để cùng nhau kiến tạo một cộng đồng văn minh, nhân văn và giàu bản sắc.

Hơn cả một ngày hội

Hội sách phường Sài Gòn lần đầu tiên sau khi sáp nhập chính là minh chứng cho sự linh hoạt và sáng tạo trong việc tổ chức hoạt động cộng đồng. Trong bối cảnh các phường hợp nhất, việc duy trì và phát triển không gian văn hóa là một thách thức lớn. Hội sách đã cho thấy, sự đồng hành của chính quyền, đơn vị xuất bản và người dân, hoàn toàn có thể tạo nên những không gian văn hóa ý nghĩa, gắn kết và làm phong phú thêm đời sống tinh thần của nhân dân.

Chỉ sau hơn một tuần diễn ra, sự kiện đã để lại nhiều ấn tượng đẹp. Đây không đơn thuần là hoạt động mua bán sách, mà là một ngày hội văn hóa, nơi mọi người cùng nhau trải nghiệm, khám phá và chia sẻ niềm đam mê đọc. Chị Lê Giang (phường Sài Gòn) sau hai lần ghé Hội sách cho biết: “Khác với các sự kiện lớn, Hội sách phường mang lại cảm giác thân thương, không quá đông đúc, giúp mình và mọi người dễ dàng tìm và thưởng thức sách trong không gian thoải mái”.

Với Nhật Hạ, sinh viên Đại học Kinh tế TP.HCM, hành trình đến Hội sách là một niềm vui trọn vẹn, chỉ sau một vòng dạo quanh, bạn đã chọn cho mình 4 cuốn với nhiều thể loại. Hạ chia sẻ: “Điều đặc biệt nhất chính là hoạt động quyên tặng sách dựa trên số người tham gia đọc. Chỉ cần cùng nhau ngồi xuống, đọc sách trong ít nhất 15 phút, chúng em đã góp phần đem sách đến với người yếu thế. Điều này khiến em càng muốn rủ bạn bè cùng đến, vừa đọc, vừa làm việc tốt, lại được mua sách với nhiều ưu đãi”.

Song song với thành công, Hội sách cũng đặt ra những câu hỏi cho tương lai: Làm thế nào để mô hình này không chỉ gói gọn trong quy mô phường, mà có thể mở rộng, thu hút nhiều đối tượng hơn? Làm thế nào để các hoạt động văn hóa không chỉ diễn ra trong đôi ba ngày, mà trở thành thường xuyên, tạo thành thói quen và nét đẹp cộng đồng? Đây là thách thức cần sự đồng lòng từ chính quyền, các đơn vị xuất bản cho đến mỗi cá nhân. Bởi lẽ, ai cũng đều có thể trở thành một “đại sứ văn hóa đọc”, lan tỏa tình yêu sách đến bạn bè, người thân.

Hội sách phường lần đầu tiên sau sáp nhập đã khẳng định một điều: Tình yêu sách chưa bao giờ thôi cháy bỏng trong lòng cộng đồng. Nó không chỉ khơi dậy văn hóa đọc, mà còn gieo niềm tin vào sức sống bền bỉ của văn hóa - nghệ thuật trong đời sống đô thị hôm nay. Hy vọng rằng, đây sẽ là tiền lệ đẹp, để rồi mỗi phường đều có cho mình một “ngày hội” riêng, nơi tri thức và nhân văn cùng nhau đâm chồi nảy lộc.