Kiến nghị thành lập Quỹ Bảo tồn di sản văn hóa Quảng Nam

VHO - UBND tỉnh Quảng Nam vừa có báo cáo số 85 về kết quả kiểm tra tổng thể việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn tỉnh năm 2023.

Thực hiện văn bản của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn thực hiện kiểm tra việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử, văn hóa, UBND tỉnh Quảng Nam đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh kiểm tra 4 di tích quốc gia đặc biệt và một số di tích quốc gia trên địa bàn tỉnh; đoàn kiểm tra của huyện tiến hành kiểm tra đối với các di tích còn lại trên địa bàn huyện.

Theo đó, tổng số thu tiền công đức, tài trợ tại các di tích năm 2023 hơn 4,53 tỉ đồng, không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng và tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo của tổ chức tôn giáo. Tổng số chi hơn 3,43 tỉ đồng, trong đó chi hoạt động quản lý là 702 triệu đồng; chi hoạt động lễ hội hơn 1,41 tỉ đồng; chi tu bổ, tôn tạo di tích là 810 triệu đồng; chi hoạt động từ thiện, nhân đạo là 179 triệu đồng. Các khoản chi khác là 325 triệu đồng.

Về giám sát tiếp nhận, kiểm đếm và quản lý tiền công đức, tài trợ, qua kiểm tra cho thấy, đối với di tích được giao cho đơn vị sự nghiệp công lập quản lý, tại các di tích có phát sinh thu chi tiền công đức và tài trợ năm 2023 nhìn chung các đơn vị thực hiện chế độ kế toán hành chính sự nghiệp theo quy định, có mở tài khoản tiền gửi tại Kho bạc nhà nước, ngân hàng thương mại để phản ánh việc tiếp nhận, quản lý và sử dụng tiền công đức, tài trợ. Các khoản thu có mở sổ sách ghi chép, các khoản chi có hóa đơn, chứng từ; định kỳ lập báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán theo quy định.

Tổng số thu phí tham quan tại các di tích năm 2023 trên địa bàn tỉnh hơn 250 tỉ đồng, trong đó nộp ngân sách nhà nước hơn 164 tỉ đồng, chi phục vụ công tác cung cấp dịch vụ và thu phí hơn 86 tỉ đồng. Theo đánh giá UBND tỉnh Quảng Nam, tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội trên địa bàn tỉnh là nguồn tài chính góp phần cùng với nguồn ngân sách hỗ trợ để thực hiện tu bổ, tôn tạo phát huy giá trị di tích và hoạt động lễ hội. Qua thực tế triển khai, UBND tỉnh Quảng Nam cũng nêu ra một số khó khăn, vướng mắc. Cụ thể Thông tư số 04 của Bộ Tài chính mới ban hành năm 2023 nên trên địa bàn tỉnh vẫn chưa triển khai thực hiện đồng bộ, chưa có Quy chế quản lý chung về việc thu, chi tài chính cho công tác tổ chức, lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội, dẫn đến các địa phương, đơn vị còn lúng túng trong công tác quản lý và triển khai thực hiện.

Chính phủ chưa thống nhất cho phép thành lập Quỹ Bảo tồn di sản văn hóa Quảng Nam nên khó khăn trong việc huy động mọi nguồn lực phục vụ công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích, di sản văn hóa… trên địa bàn tỉnh. Nguồn thu từ tiền công đức, tài trợ tại các di tích trên địa bàn tỉnh còn thấp, chủ yếu phục vụ cho việc chi hoạt động tại di tích trong khi số lượng di tích tương đối nhiều, việc tu bổ, tôn tạo di tích hằng năm cần nhu cầu kinh phí lớn, trong khi nguồn ngân sách còn hạn chế, khó khăn,…

Kiến nghị Chính phủ cho phép thành lập Quỹ Bảo tồn di sản văn hóa Quảng Nam để tạo điều kiện trong việc huy động mọi nguồn lực phục vụ công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích, di sản văn hóa… trên địa bàn tỉnh.