Gia Lai: Đề xuất xếp hạng Di tích Champa An Phú là di tích cấp tỉnh

VHO - Nhằm hoàn thiện hồ sơ trình cấp có thẩm quyền xem xét, đề nghị xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh cho Di tích Champa An Phú, tại Bảo tàng Pleiku, Sở VHTTDL tỉnh Gia Lai vừa tổ chức Hội thảo khoa học "Di tích Champa An Phú".

Theo kết quả khai quật và hồ sơ khoa học, trong giai đoạn 2020-2024, Di tích Champa An Phú (tổ 11, phường An Phú) được xác định là một ngôi đền thờ Phật giáo của người Champa được xây dựng cách nay khoảng 1.000 năm, tức có niên đại khoảng thế kỷ IX-X.

Qua các đợt khai quật khảo cổ, nhiều dấu tích quan trọng của di tích đã dần được làm rõ, trong đó nổi bật là hệ thống nền móng kiến trúc cùng các tầng văn hoá phân bố tương đối rõ ràng. Song song với đó, nhiều di vật, hiện vật có giá trị lịch sử và khoa học cũng đã được phát hiện.

Đặc biệt sự xuất lộ của dấu tích “hố thiêng” cùng các hiện vật mang ký tự cổ đã cung cấp thêm nhiều tư liệu quý, góp phần quan trọng trong việc xác định niên đại, làm sáng tỏ chức năng, ý nghĩa và giá trị tôn giáo đặc trưng của di tích.

Những phát hiện mới từ công tác khai quật khảo cổ học đã khẳng định rõ nét tính độc đáo cùng giá trị đặc biệt quan trọng của Di tích Champa An Phú, qua đó góp phần làm sáng tỏ tiến trình lịch sử - văn hóa cũng như sự hiện diện và ảnh hưởng của văn hoá Champa tại vùng đất Gia Lai; đồng thời bổ sung thêm những tư liệu có ý nghĩa đối với không gian văn hóa Tây Nguyên.

Để bảo vệ và phát huy giá trị Di tích Champa An Phú, các nhà khoa học cho rằng cần sớm triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ cụ thể. Trước hết là xử lý, hoàn thiện toàn bộ hệ thống tư liệu đã phát hiện, làm cơ sở xây dựng hồ sơ khoa học đầy đủ, chặt chẽ.

Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh công tác phân tích, nghiên cứu chuyên sâu và công bố các kết quả nghiên cứu về di tích An Phú, đặt trong mối liên hệ với các di tích và các nền văn hóa cổ trên địa bàn Tây Nguyên cũng như ở phạm vi rộng hơn.

Trên cơ sở đó, cần xây dựng kế hoạch nghiên cứu các giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di tích trong thời gian tới.

Bên cạnh công tác nghiên cứu, việc sớm lập quy hoạch, khoanh vùng bảo vệ di tích và triển khai kịp thời các biện pháp bảo vệ phù hợp cũng được xác định là yêu cầu cấp thiết; đồng thời thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng theo bản đồ khoanh vùng nhằm bảo đảm điều kiện lâu dài cho công tác bảo tồn di tích.

Kết luận hội thảo, các đại biểu đã đạt được sự thống nhất cao về việc tiếp tục hoàn chỉnh hồ sơ khoa học, trình cấp có thẩm quyền xem xét, công nhận Di tích Champa An Phú là di tích cấp tỉnh.

Theo đánh giá chung, việc sớm xếp hạng di tích không chỉ tạo hành lang pháp lý cho công tác bảo vệ và quản lý lâu dài, mà còn là tiền đề quan trọng để triển khai các hoạt động bảo tồn, nghiên cứu và phát huy giá trị lịch sử - văn hóa của di tích trong thời gian tới.