Báo Văn Hoá nhận tặng thưởng của Hội đồng Lý luận Trung ương

VHO - Tối 29.12, tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hội đồng Lý luận Trung ương đã tổ chức Lễ trao Tặng thưởng các tác phẩm lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật xuất bản năm 2024; đồng thời khen thưởng các cơ quan báo chí, xuất bản có thành tích nổi bật trong công tác tuyên truyền, quảng bá hoạt động lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật năm 2025. Báo Văn Hoá vinh dự là một trong những cơ quan báo chí được khen tặng nhờ những đóng góp nổi bật trong lĩnh vực này.

Tham dự buổi lễ có Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng; lãnh đạo, đại diện lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và TP. Hà Nội.

Sự kiện năm nay diễn ra trong không khí đặc biệt, khi toàn Đảng, toàn dân hướng tới chào mừng năm mới 2026 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng - dấu mốc quan trọng mở ra giai đoạn phát triển mới, với khát vọng tự tin bước vào “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Trong bối cảnh đó, công tác lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật tiếp tục được khẳng định là một trong những trụ cột quan trọng của đời sống tinh thần, góp phần củng cố nền tảng tư tưởng của Đảng, lan tỏa các giá trị nhân văn, tiến bộ trong xã hội.

Đây là năm thứ 11 liên tiếp Ban Bí thư Trung ương Đảng dành sự quan tâm đặc biệt cho lĩnh vực lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật, giao Hội đồng Lý luận Trung ương tổ chức xét chọn và trao thưởng hằng năm.

Thực tiễn hơn một thập niên triển khai cho thấy, hoạt động này không chỉ là sự tôn vinh mang tính danh dự, mà còn là nguồn động viên, khích lệ mạnh mẽ đối với đội ngũ các nhà nghiên cứu, phê bình trong việc theo đuổi những công trình có chiều sâu học thuật, bám sát thực tiễn đời sống văn nghệ.

Theo Báo cáo của PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương kiêm Trưởng ban Lý luận phê bình văn học nghệ thuật cho biết: Buổi lễ nhằm đánh giá, tôn vinh và khích lệ các tác giả có tác phẩm lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật chất lượng cao; đồng thời ghi nhận những đóng góp tích cực của các cơ quan báo chí, xuất bản trong việc tuyên truyền, phổ biến và nâng cao chất lượng hoạt động lý luận, phê bình.

Nhiều năm qua, các tác phẩm được trao Tặng thưởng đã tạo được sức lan tỏa sâu rộng, trở thành tài liệu tham khảo có giá trị đối với giới nghiên cứu, giảng dạy, sáng tác và quản lý văn học, nghệ thuật.

Các tác phẩm tham gia xét Tặng thưởng phải được xuất bản trong năm trước, tập trung nghiên cứu những vấn đề cấp thiết của đời sống văn học, nghệ thuật; có giá trị khoa học, nghệ thuật và nhân văn; có điểm mới, cách tiếp cận phù hợp; được giới chuyên môn và dư luận đánh giá tích cực; đồng thời kế thừa và vận dụng sáng tạo đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về văn hóa, văn nghệ.

Quy trình xét Tặng thưởng được tổ chức chặt chẽ, nghiêm túc, khách quan qua nhiều cấp, từ sơ khảo đến chung khảo, với sự tham gia của các nhà khoa học, chuyên gia uy tín. Các tác phẩm được thẩm định toàn diện về chất lượng học thuật, giá trị lý luận và tác động xã hội trước khi Ban Chỉ đạo Tặng thưởng xem xét, quyết định mức trao thưởng.

Qua 11 kỳ xét Tặng thưởng, Hội đồng đã nhận được 973 tác phẩm gửi tham dự và lựa chọn vinh danh 241 tác phẩm xuất sắc nhất, với tỷ lệ trao thưởng khoảng 25-30%, bảo đảm yêu cầu cao về chất lượng khoa học, tính tư tưởng và hiệu quả thực tiễn.

Riêng đợt xét Tặng thưởng năm 2025 (đối với các tác phẩm xuất bản năm 2024), Hội đồng nhận được 76 tác phẩm, gồm 31 cuốn sách và 45 bài viết, trong bối cảnh hoạt động xuất bản và nghiên cứu còn gặp nhiều khó khăn.

Đáng chú ý, bên cạnh các công trình nghiên cứu chuyên sâu về văn học, số lượng và chất lượng các công trình về âm nhạc, điện ảnh, sân khấu, múa, cũng như các vấn đề thời sự như công nghiệp văn hóa, di sản văn hóa ngày càng gia tăng, cho thấy sự mở rộng và bao quát đa chiều của hoạt động lý luận, phê bình trước đời sống văn nghệ phong phú của đất nước.

Trên cơ sở đó, Ban Chỉ đạo Tặng thưởng thống nhất đề nghị Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương quyết định trao Tặng thưởng cho 23 tác phẩm, gồm 14 công trình sách và 9 bài viết/cụm bài viết, với 2 công trình đạt mức A, 4 công trình mức B, 8 công trình mức C và 9 công trình Khuyến khích.

Đồng thời, Hội đồng đã quyết định khen thưởng 16 tập thể là các cơ quan báo chí, tạp chí và nhà xuất bản có nhiều đóng góp tích cực trong công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao chất lượng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật năm 2024. Trong đó, Báo Văn Hoá vinh dự là một trong những cơ quan báo chí được khen tặng nhờ những đóng góp nổi bật trong lĩnh vực này.

Phát biểu chỉ đạo tại Lễ trao Tặng thưởng, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho biết, trên tinh thần công tâm, khách quan và trách nhiệm cao, từ 76 tác phẩm gửi về, Hội đồng đã lựa chọn 11 cuốn sách và 3 bài viết, chùm bài viết chất lượng để trao các mức A, B, C; đồng thời tặng thưởng khuyến khích cho 3 cuốn sách và 6 bài viết, chùm bài viết.

Đáng chú ý, sau hai năm không có giải mức A, năm nay Hội đồng đã chọn được hai tác phẩm xuất sắc đạt mức cao nhất là Ả đào - một khảo cứu về lịch sử và hệ âm luật của nhà nghiên cứu Bùi Trọng Hiền và Văn học như một diễn ngôn (Lí thuyết diễn ngôn của Mi-sen Phu-cô và văn học sử Việt Nam) của PGS.TS Trần Văn Toàn - những công trình nghiên cứu công phu, nghiêm túc, có giá trị học thuật và tính thực tiễn cao.

Hội đồng cũng khen thưởng 16 cơ quan báo chí, xuất bản có thành tích nổi bật trong tuyên truyền, quảng bá hoạt động sáng tác và nghiên cứu lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật.

Chúc mừng các tác giả và tập thể được Tặng thưởng, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng đề nghị Hội đồng Lý luận Trung ương tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm: Tiếp tục quán triệt, cụ thể hóa và triển khai hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, nhất là trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật gắn với Kết luận số 84-KL/TW của Bộ Chính trị;

Đẩy mạnh nghiên cứu, lý luận, phê bình, kiên định nền tảng mỹ học mác-xít, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng; nâng cao tính chiến đấu, thuyết phục của các tác phẩm, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng;

Đồng thời, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác xét tặng thưởng, mở rộng phạm vi sang lĩnh vực văn hóa, thu hút sự tham gia của đội ngũ trí thức, đặc biệt là lực lượng trẻ; đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số, xây dựng hệ thống dữ liệu và ứng dụng công nghệ nhằm lan tỏa giá trị của các công trình lý luận, phê bình trong đời sống xã hội.

Lễ trao Tặng thưởng tiếp tục khẳng định vị thế, vai trò không thể thay thế của lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật trong sự nghiệp phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước trong giai đoạn mới.