Tình báo Mỹ vẫn không có bằng chứng Iran đang chế tạo vũ khí hạt nhân

VHO - Tình báo Mỹ vẫn đánh giá rằng Iran, mặc dù đã tích trữ uranium làm giàu, song hiện chưa có động thái nào phát triển vũ khí hạt nhân - một quan điểm không thay đổi kể từ tháng 3 khi Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ đưa ra đánh giá tương tự.

Theo đài RT, Thượng nghị sĩ Mỹ Mark Warner, Phó chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ, cho biết Tổng thống Donald Trump đang phớt lờ dữ liệu của các cơ quan tình báo về Iran, vốn không cho thấy động thái nào của Tehran hướng tới vũ khí hạt nhân.

Theo nghị sĩ Dân chủ hàng đầu của Ủy ban Tình báo Thượng viện, tình báo Mỹ vẫn đánh giá rằng Iran, mặc dù đã tích trữ uranium làm giàu, chưa có động thái nào để phát triển vũ khí hạt nhân - quan điểm này vẫn không thay đổi kể từ tháng 3.

Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố hôm 17.6 rằng ông tin Tehran đã "rất gần" với việc có được vũ khí hạt nhân vào thời điểm Israel tiến hành các cuộc tấn công quân sự gần đây. Tuyên bố của ông trái ngược với những phát biểu trước đó của chính Giám đốc tình báo quốc gia Tulsi Gabbard, người đã nói với các nhà lập pháp rằng Iran "không chế tạo" vũ khí hạt nhân.

Chính quyền Iran khẳng định rằng chương trình hạt nhân của họ hoàn toàn vì mục đích hòa bình và họ có mọi quyền theo đuổi chương trình này.

Trong một cuộc phỏng vấn với kênh MSNBC ngày 18.6, Thượng nghị sĩ Mark Warner, cho biết các thượng nghị sĩ Mỹ đã được thông báo trong tuần này - sau các cuộc không kích của Israel - rằng các cơ quan tình báo Mỹ vẫn không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy Iran đang theo đuổi vũ khí hạt nhân.

Ông chỉ trích những phát biểu của Tổng thống Trump là "chính sách đối ngoại bằng dòng tweet", gọi chúng là vô trách nhiệm và khó hiểu, vì chúng mâu thuẫn với các báo cáo tình báo mà các nhà lập pháp đã nhận được.

Thượng nghị sĩ Warner lưu ý rằng vào tháng 3, Giám đốc Tình báo Gabbard tuyên bố rằng Iran "không có bước đi nào hướng tới việc chế tạo bom".

"Và chúng tôi đã được xác nhận lại... Thứ Hai tuần này, rằng thông tin tình báo vẫn không thay đổi", ông Warner nói thêm.

Vào thời điểm đó, bà Gabbard cho biết cộng đồng tình báo Mỹ "tiếp tục đánh giá rằng Iran không chế tạo vũ khí hạt nhân và Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei không cho phép chương trình vũ khí hạt nhân mà ông đã đình chỉ vào năm 2003".

Khi các nhà báo nhắc ông Trump về điều này vào ngày 17.6, ông trả lời: "Tôi không quan tâm bà ấy nói gì".

Đáp lại phát biểu của Tổng thống Trump, Thượng nghị sĩ Warner nói, "về cơ bản, tổng thống đã bác bỏ mọi thông tin tình báo". Ông nói thêm rằng, ngay cả khi đang là Phó chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện, ông vẫn không rõ về chiến lược hiện tại của [chính quyền] Mỹ, và đặt vấn đề: "Nếu tôi không biết gì cả, thì người dân Mỹ biết gì chứ?"

Tổng thống Trump cho biết ông vẫn chưa quyết định có ủng hộ hành động quân sự của Israel chống lại Iran hay không, nhưng ông nhắc lại tuyên bố của Thủ tướng Benjamin Netanyahu rằng Iran "còn vài tuần nữa" mới phát triển được vũ khí hạt nhân.

Kể từ khi phát động chiến dịch chống lại Iran vào tuần trước, Israel đã nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng làm giàu uranium, ném bom các cơ sở máy ly tâm - bao gồm một địa điểm ở Natanz, phía nam Tehran - và các phòng thí nghiệm được sử dụng để chuyển đổi khí uranium thành kim loại.

Tổng thống Trump đã kêu gọi Iran "đầu hàng vô điều kiện", tuyên bố rằng Mỹ và Israel hiện kiểm soát không phận của nước này. Ông cũng nói rằng việc giết Lãnh tụ tối cao Iran Khamenei là "dễ dàng". Các báo cáo của phương tiện truyền thông cho thấy ông có thể sớm đưa Mỹ tham gia chiến dịch quân sự của Israel.

Trong khi đó, Tehran đã tuyên bố sẽ không khuất phục trước áp lực và cảnh báo rằng họ sẽ trả đũa nếu bị tấn công.

Liên quan đến nghi vấn Iran chế tạo vũ khí hạt nhân, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cũng cho biết họ không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy Iran đang thực hiện "nỗ lực có hệ thống" để sản xuất vũ khí hạt nhân - theo giám đốc cơ quan này, Rafael Grossi.

Trong một cuộc phỏng vấn với kênh CNN hôm 17.6, ông Grossi cho biết hiện tại, "có sự bất đồng về việc ai đúng hay sai về thời điểm cần thiết" để Iran sản xuất bom hạt nhân. "Chắc chắn, không phải ngày mai, nhưng có thể không phải là vấn đề của nhiều năm", ông lưu ý.

Người Iran có thể có đủ uranium làm giàu, nhưng để biến nó thành vũ khí hạt nhân, công nghệ và thử nghiệm rộng rãi cũng là điều cần thiết - người đứng đầu IAEA giải thích.

Mặc dù đã kiểm tra các địa điểm hạt nhân của Iran trong hơn hai thập kỷ, cơ quan giám sát của Liên hợp quốc "không có... bất kỳ bằng chứng nào về nỗ lực có hệ thống để chuyển sang vũ khí hạt nhân" từ phía Iran, ông Grossi nói.

"Những gì chúng tôi đang nói với bạn là những gì chúng tôi có thể chứng minh. Vật liệu đã có ở đó. Trước đây, đã có một số hoạt động liên quan đến việc phát triển vũ khí hạt nhân, nhưng tại thời điểm này, chúng tôi không có những yếu tố này", ông Grossi nhấn mạnh.

Một ngày trước cuộc tấn công của Israel vào Iran hôm 13.6, IAEA đã thông qua một nghị quyết tuyên bố rằng Tehran không tuân thủ các nghĩa vụ của mình liên quan đến việc không phổ biến vũ khí hạt nhân. Cơ quan này lưu ý rằng Iran đã "nhiều lần" không thể chứng minh rằng vật liệu hạt nhân của mình không bị chuyển hướng để làm giàu thêm cho mục đích quân sự.