Sân khấu kịch làm “sống dậy” hồi ức về quân khu Nam Đồng

VHO - Vở kịch “Quân khu Nam Đồng” do Nhà hát Tuổi trẻ Việt Nam dàn dựng đã mở ra cả miền ký ức về khu tập thể Nam Đồng, nơi từng in dấu tuổi thơ của biết bao người Hà Nội. Với lối kể chuyện dí dỏm nhưng sâu lắng, vở diễn đã nhẹ nhàng chạm tới cảm xúc khán giả.

Vở diễn Quân khu Nam Đồng chính thức ra mắt khán giả vào ngày 20.11 tại Nhà hát Tuổi Trẻ Việt Nam (Hà Nội).

Lát cắt hoài niệm về tuổi thơ Nam Đồng

Vở kịch Quân khu Nam Đồng được tạo nên bởi bộ 3 sáng tạo: NSƯT Nguyễn Sĩ Tiến làm đạo diễn, nhà văn - nhà viết kịch Phạm Ngọc Tiến chắp bút kịch bản sân khấu, dựa trên truyện dài nổi tiếng cùng tên của nhà văn Bình Ca.

Đảm nhận vai trò đạo diễn, NSƯT Nguyễn Sĩ Tiến tinh tế dẫn dắt khán giả bước vào không gian khu tập thể Nam Đồng – khu gia binh giữa lòng Hà Nội thời chiến. Ở đây, hầu hết người cha lên đường ra tiền tuyến, để lại sau lưng những người vợ tảo tần và lũ trẻ lớn lên giữa nỗi lo thường nhật. Cùng cảnh ngộ, các gia đình nương tựa nhau, san sẻ từng tin tức chiến trường, tạo nên cộng đồng bền chặt giữa bom đạn.

Trẻ con Nam Đồng trưởng thành trong tiếng còi báo động, những đêm xuống hầm, chuyến sơ tán xa nhà, nhưng tuổi thơ vẫn chan hòa tiếng cười, trò nghịch ngợm và những buổi nô đùa trên sân tập thể. Quãng đời ấy dạy chúng nghị lực, tình đồng đội, sự sẻ chia và niềm tự hào khi là con của lính.

Những năm cuối cấp ba, khi đất nước bước vào giai đoạn kết thúc chiến tranh, Nam Đồng vẫn quen thuộc mà khác lạ: tiếng ve, nắng hè, vòi nước công cộng… xen lẫn cảm giác khẩn trương, thứ chỉ con nhà lính mới thấu.

Vở kịch không tập trung vào một nhân vật chính mà khắc họa nhóm bạn trẻ cùng lớn lên trong thiếu thốn nhưng tràn đầy yêu thương, sống trong kỷ luật nhưng chan chứa tự do tâm hồn.

Câu chuyện không xoay quanh xung đột gay gắt, mà nhấn mạnh tình người, ký ức và sự trong trẻo của tuổi trẻ, tôn vinh tình bạn trong sáng, tình thầy trò gắn bó, đồng thời khơi gợi tinh thần dân tộc.

Những giá trị như trách nhiệm với quê hương, lòng trung thực, can đảm và tình cảm gia đình… được truyền tải giản dị nhưng sâu sắc; từ đó, hun đúc lý tưởng và niềm tin cho thế hệ trẻ.

Lần đầu tiên, câu chuyện tuổi thơ của thế hệ “dọc ngang phong trần” ấy bước lên sân khấu, mở ra “thế giới Nam Đồng” sống động. Mỗi viên gạch, mỗi dãy nhà tập thể đều chất chứa những ký ức không thể phai nhòa. Tiếng cười, nước mắt, tình thương và lòng tự hào hòa quyện, vẽ nên bức tranh tuổi thơ vừa dữ dội, vừa đẹp đẽ.

 “Chạm” đến khán giả bằng sự chân thật

Trong hai tiếng, vở kịch tái hiện những lát cắt đời thường, đậm chất văn học, dẫn khán giả qua đủ cung bậc cảm xúc. 

Hài hước với chuyện tỏ tình tuổi học trò, màn các cô cậu học trò "bao che" cho nhau, nhưng cũng khiến người xem rơi nước mắt trước nỗi đau kìm nén của người vợ khi nghe tin chồng hy sinh, hay sự xót xa của thầy cô nhớ về học trò đã gửi lại thanh xuân nơi chiến trường.

Trên sân khấu, hoạ sĩ, NSND Đỗ Doãn Bằng khéo léo tái hiện không gian Nam Đồng – nơi mỗi dãy nhà tập thể, mảng tường cũ và khoảng sân chung đều chứa đầy gió, nắng và tiếng cười. Lâu rồi mới thấy sân khấu hai tầng đầy sáng tạo, vừa ước lệ vừa tả thực.

Giản dị nhưng ám ảnh, mỗi cảnh diễn trở thành bức tranh sống động, kể chuyện bằng hình ảnh, nhịp điệu và chiều sâu mỹ thuật. 

Còn âm nhạc do nhạc sĩ, NSƯT Phùng Tiến Minh sáng tác, mang giai điệu mộc mạc, sâu lắng, đầy hoài niệm, nâng đỡ cảm xúc nhân vật và dẫn dắt khán giả trở về ký ức Hà Nội thân thương.

Vở diễn quy tụ dàn nghệ sĩ tài năng của Nhà hát: NSƯT Đức Khuê, NSƯT Thanh Bình, NSƯT Quang Ánh, Nguyễn Tú, Thanh Sơn, Lương Thu Trang, Thu Quỳnh, Huyền Trang, Chí Huy, Bá Anh… Họ mang đến một tác phẩm đậm chất đời, để lại dư âm sâu sắc trong lòng khán giả khi cánh màn khép lại.

Sinh ra và lớn lên gắn bó với khu tập thể Nam Đồng, cô Hồ Mai Hoa (66 tuổi, Hà Nội) bày tỏ, mỗi màn diễn đều chạm đến trái tim khán giả, đặc biệt là những người con lớn lên trong khu Nam Đồng. Họ rơi nước mắt nhớ về thời xưa, nhớ bố mẹ, những lúc bố mẹ đi vắng, phải tự học cách trưởng thành, tự yêu thương và cùng nhau đấu tranh giành lẽ phải.

Quân khu Nam Đồng chính là món quà dành cho khán giả mọi lứa tuổi. Vở diễn tri ân lặng lẽ những người lính và gia đình quân nhân đã hy sinh để giữ bình yên cho đất nước, đồng thời nhắc nhở về những giá trị bền vững: tình bạn trong sáng, tình gia đình ấm áp và tình người nồng hậu - nền tảng sức mạnh tinh thần của bao thế hệ Việt.