Những bức tranh không bán – di nguyện của họa sĩ vùng than dành cho Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

VHO - Sáng 10.10, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã tổ chức lễ tiếp nhận 9 bức tranh của gia đình họa sĩ Ngô Phương Cúc trao tặng. Tranh của họa sĩ Ngô Phương Cúc lúc sinh thời được nhiều nhà sưu tập yêu mến, tuy nhiên, ông kiên quyết không bán tranh.

Họa sĩ Ngô Phương Cúc, sinh năm 1933, tại Thái Thụy, Thái Bình (cũ). Năm 1950, ông nhập ngũ, bị địch bắt cùng một số cán bộ trong một cuộc vây ráp ở Thái Bình. Ông bị giải đi nhiều nhà lao, cuối cùng bị đày ra Côn Đảo...

Sau năm 1954, được trả tự do, ông về nhà và đi học nghề mộc... Năm 1959, sau khi vợ mất, ông đưa mẹ và con trai (Ngô Dương Hải) còn ẵm ngửa ra Quảng Ninh sinh sống.

Ra Quảng Ninh, ông làm thợ mộc ở mỏ Hà Tu, sau đó chuyển sang Cẩm Phả sinh sống bằng nghề thợ mỏ. Thời gian này, ông tích cực tham gia các hoạt động hội họa ở nhiều công ty thuộc ngành than.

Sau ngày về hưu, tuy tuổi cao nhưng ông vẫn đi thực tế lên mỏ, tìm một chỗ ngồi thích hợp rồi say sưa vẽ. Là thợ mỏ, nên ông nhớ rất kĩ màu sắc của những chiếc xe, hòn đá, màu áo của người thợ mỏ… rồi về nhà nhớ lại pha màu thật chuẩn xác để vẽ.

Ngô Phương Cúc thuộc lớp hoạ sĩ đầu tiên của Quảng Ninh, ông đã sáng tác hàng trăm bức sơn dầu, tranh lụa, sơn mài, khắc gỗ, bột màu và ký hoạ trong suốt nửa thế kỷ theo đuổi con đường nghệ thuật.

Tranh của ông thiên nhiều về vẽ phong cảnh, những bức thành công hơn cả là vẽ về sản xuất của khu mỏ. Nhuần nhuyễn trong sử dụng chất liệu sơn dầu, ông còn tạo ra một lối vẽ riêng độc đáo bằng cách sử dụng màu để đắp nổi các chi tiết.

Họa sĩ Ngô Phương Cúc đã có nhiều bức tranh đoạt giải Trung ương và của tỉnh Quảng Ninh, như bức Lò cao Cột 5 đoạt giải Khuyến khích trong một triển lãm mĩ thuật của khu Hồng Quảng; giải A triển lãm của Tổng Công đoàn Việt Nam; bức Máng than Lộ Phong đoạt giải Khuyến khích Triển lãm Mĩ thuật toàn quốc năm 1980.

Ông cũng 3 lần đoạt giải B Giải thưởng Văn nghệ Hạ Long, với các tác phẩm Máng than Lô Phong, Máy xúc 2 Hà Tu và Công trường than.

Phát biểu tại lễ tiếp nhận, TS Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam bày tỏ cảm ơn tình cảm của gia đình họa sĩ dành cho Bảo tàng.

Theo ông Nguyễn Anh Minh, 9 tác phẩm của họa sĩ Ngô Phương Cúc là món quà ý nghĩa đối với Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.

Ông Nguyễn Anh Minh cho biết, họa sĩ Ngô Phương Cúc trưởng thành từ phong trào đất mỏ, cái nôi của phong trào công nhân và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.

Với tài năng và thực tế lăn lộn với đời sống của người công nhân vùng mỏ, những tác phẩm của ông tái hiện đời sống của người đất mỏ một cách sinh động.

Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tiếp nhận tranh cổ quý hiếm

VHO - Tiếp nhận hai bức tranh dân gian được đánh giá ở mức độ quý hiếm do nhà sưu tập Phạm Đức Sĩ trao tặng, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam Nguyễn Anh Minh bày tỏ, từ nghĩa cử cao đẹp này, sưu tập của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam được bổ sung những tác phẩm giá trị. Bảo tàng sẽ khẩn trương nghiên cứu, xây dựng kế hoạch phát huy giá trị những tác phẩm được trao tặng, tạo cơ hội tiếp cận tới đông đảo công chúng .

Ngoài giá trị nghệ thuật, các tác phẩm của ông còn giá trị lịch sử và giá trị thị trường rất lớn. Nhưng với tình cảm đặc biệt cho Bảo tàng, từ di nguyện của ông, gia đình đã tặng 9 tác phẩm cho Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.

Cũng theo ông Nguyễn Anh Minh, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam còn hạn chế về kinh phí sưu tầm tác phẩm, nên để mua các tác phẩm thì rất khó khăn.

Được sự yêu mến, tin tưởng của gia đình các họa sĩ, cố họa sĩ, trong thời gian qua, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam được trao tặng nhiều tác phẩm có giá trị.

Ghi nhận tấm lòng của gia đình các họa sĩ nói chung và đặc biệt là gia đình họa sĩ Ngô Phương Cúc, ông Nguyễn Anh Minh khẳng định, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam có điều kiện kỹ thuật bảo quản tranh tốt nhất Việt Nam hiện nay, đồng thời cam kết sẽ giữ gìn và giới thiệu quảng bá di sản của gia đình họa sĩ Ngô Phương Cúc đến nhân dân và du khách.

Bày tỏ xúc động khi trao tặng 9 tác phẩm của họa sĩ Ngô Phương Cúc cho Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, ông Ngô Dương Hải - con trai họa sĩ Ngô Phương Cúc cho biết:

“Sinh thời, hội họa là niềm đam mê của bố tôi. Ông say mê vẽ đêm ngày, chỉ với mong muốn cống hiến làm đẹp cho đời. Thời bố tôi sống nghèo vất vả như thế mà ông không bán tranh, huống hồ tôi, cuộc sống nay đã tốt hơn nhiều.

Gia đình luôn tâm niệm, bán đi là hết, nhưng hiến cho bảo tàng là còn mãi, đến đời con cháu mình sau này mỗi khi lên bảo tàng vẫn nhìn thấy tác phẩm của ông cha”.

Cũng theo ông Ngô Dương Hải, họa sĩ Ngô Phương Cúc không được đào tạo qua trường lớp nào về hội họa. Trưởng thành từ công nhân, ông may mắn được hướng dẫn bởi những bậc thầy trong ngành như họa sĩ Hoàng Công Luận, Lưu Danh Thanh, Nguyễn Anh Thường, Trần Văn Cẩn, Nguyễn Sáng...

“Các tác phẩm của ông là một thời kỳ lịch sử đã qua. Nhiều bức tranh là thực tế của ngành công nghiệp than Việt Nam trước đây, các kỹ thuật khai thác than - những tư liệu hiếm có về ngành. Hiện gia đình còn giữ nhiều tác phẩm của ông ở nhiều thể loại: sơn dầu, sơn mài, lụa, khắc gỗ... Khi có điều kiện sẽ tiếp tục tặng Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam”- ông Ngô Dương Hải cho biết.