Kẻ tám lạng, người nửa cân

VHO - LHP Việt Nam 2025 đang bước vào cuộc cạnh tranh căng thẳng nhất trong nhiều năm trở lại đây. Với 16 bộ phim ngang tài ngang sức, từ những đại diện “trăm tỉ” gây bão phòng vé đến loạt tác phẩm chưa ra rạp, mọi dự đoán đều trở nên khó lường. Cuộc so kè quyết liệt giữa các nhà làm phim, dàn diễn viên kỳ cựu và thế hệ mới hứa hẹn biến mùa giải Bông sen Vàng năm nay thành cột mốc đáng nhớ của điện ảnh Việt.

 Mùa giải giàu cảm xúc và kịch tính bậc nhất

LHP Việt Nam lần thứ 24 diễn ra từ ngày 21 - 25.11 tại TP.HCM, đánh dấu sự trở lại sau một thập kỷ, đồng thời mở ra cuộc chuyển mình lịch sử của điện ảnh nước nhà. Mười năm trước, cũng tại Thành phố mang tên Bác, phim tư nhân bắt đầu chiếm lĩnh Bông sen Vàng.

Thế nhưng, cục diện 2025 đã thay đổi ngoạn mục với sự trỗi dậy mạnh mẽ của phim Nhà nước, đặc biệt ở dòng phim sử thi chiến tranh, tạo nên thách thức chưa từng có. Sau một thập kỷ giữ thế thượng phong, các đại diện tư nhân đang đối diện nguy cơ bị lật ngược thế cờ. Một mùa giải giàu cảm xúc và kịch tính bậc nhất đang ở phía trước.

Trong số 16 phim truyện điện ảnh có khả năng được chọn vào danh sách đề cử ở các hạng mục quan trọng, đáng chú ý là sự áp đảo của các phim thương mại. Có tới 11 tác phẩm đạt mốc doanh thu “trăm tỉ”, tạo nên cuộc đổ bộ chưa từng có tiền lệ. Danh sách này gồm những cái tên đình đám như: Bộ tứ báo thủ; Mai; Nụ hôn bạc tỷ; Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối; Chị dâu; Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu; Tử chiến trên không; Mưa đỏ; Nhà gia tiên; Mang mẹ đi bỏ và Làm giàu với ma: Cuộc chiến hột xoàn.

5 bộ phim còn lại gồm các tác phẩm không tạo dấu ấn lớn về doanh thu như: Công tử Bạc Liêu; Kính vạn hoa: Bắt đền con ma, hay những phim chưa từng có cơ hội ra rạp như Vầng trăng thơ ấu, Thanh âm vượt đại dương và Bà già đi bụi. Sự chênh lệch rõ rệt về mức độ lan tỏa giữa hai nhóm phim cho thấy LHP Việt Nam 2025 nhiều khả năng sẽ là “sân chơi” chính của những tác phẩm đã được công chúng kiểm chứng, thay vì chỉ tôn vinh các phim thuần nghệ thuật kén khán giả.

Điểm nổi bật của loạt phim “trăm tỉ” năm nay là sự đồng thuận hiếm thấy giữa khán giả và giới chuyên môn, nhờ chất lượng được nâng lên đáng kể so với các mùa trước. Điều này giúp xóa nhòa ranh giới giữa nghệ thuật và thương mại, khiến cuộc đua trở nên gần gũi và minh bạch hơn. Tâm điểm đối đầu thuộc về bộ ba hiện tượng Mưa đỏ, Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối và Tử chiến trên không - những tác phẩm sử thi và hành động kịch tính, khiến cơ hội bảo vệ ngôi vị của đương kim Cánh diều Vàng (Mai) trở nên mong manh. Quan trọng hơn, quy luật thống trị của điện ảnh tư nhân trong bốn mùa giải gần nhất đứng trước nguy cơ bị phá vỡ. Sự vượt trội về chất lượng nghệ thuật, cùng hiệu ứng thương mại mạnh mẽ của Mưa đỏ (Điện ảnh Quân đội) và Tử chiến trên không (Điện ảnh Công an Nhân dân), cho thấy dấu ấn đầu tư nghiêm túc đã được đền đáp.

Cuộc đua cá nhân khốc liệt

Bên cạnh cuộc cạnh tranh hấp dẫn của loạt phim “trăm tỉ” ở hạng mục Phim xuất sắc nhất, “đường đua” dành cho các cá nhân cũng hứa hẹn nhiều kịch tính và bất ngờ. Ở hạng mục Đạo diễn xuất sắc, cuộc đối đầu có thể tái hiện như kỳ LHP trước khi những tên tuổi lớn như Bùi Thạc Chuyên, Victor Vũ và Trấn Thành tiếp tục so tài và giữ vị trí ứng viên hàng đầu. Mùa giải năm nay còn ghi nhận sự góp mặt của ba gương mặt nổi bật khác: NSƯT Đặng Thái Huyền, Hàm Trần và Khương Ngọc - những đạo diễn đã chứng minh khả năng qua doanh thu phòng vé ấn tượng, khiến hạng mục này nóng hơn bao giờ hết nhờ sự cân bằng giữa sức trẻ thương mại và bề dày nghệ thuật.

Điểm sáng rực rỡ của điện ảnh Việt 2025 chính là màn trỗi dậy ngoạn mục của dòng phim chiến tranh và lịch sử. Từng được xem là thể loại kén khán giả, nhưng khi được kể bằng ngôn ngữ hiện đại, chân thực, dòng phim này đã chứng minh sức hút mạnh mẽ. Hai tác phẩm tiêu biểu là Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối (tư nhân, 170 tỉ đồng) của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên - ứng viên nặng ký cho giải Đạo diễn và Quay phim xuất sắc; và Mưa đỏ (Điện ảnh Quân đội, cán mốc hơn 700 tỉ đồng, trở thành phim Việt doanh thu cao nhất mọi thời đại) do NSƯT Đặng Thái Huyền đạo diễn - được dự báo sẽ càn quét nhiều hạng mục của mùa giải.

Ở hạng mục diễn xuất, loạt phim sáng giá như Mưa đỏ, Tử chiến trên không hay Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối đều thiên về cấu trúc kể chuyện tập thể với dàn nhân vật đông và quan trọng đồng đều, khiến BGK đứng trước thách thức không nhỏ trong việc chọn ra người chiến thắng.

Ở tuyến nữ chính, một số gương mặt nổi bật có thể kể đến như Phương Anh Đào (Mai), Hồ Thu Anh (Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối), Việt Hương (Chị dâu) và Hồng Đào (Chị dâu, Mang mẹ đi bỏ). Ở tuyến nam, sự cạnh tranh hấp dẫn nhất nằm giữa Thái Hòa và Tuấn Trần. Thái Hòa góp mặt trong hai tác phẩm lớn là Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối và Tử chiến trên không, trong khi Tuấn Trần gây chú ý với ba bộ phim Mai, Mang mẹ đi bỏ và Làm giàu với ma 2: Cuộc chiến hột xoàn. Cả hai vốn là những gương mặt từng đăng quang tại LHP Việt Nam, tạo ra cuộc so tài giữa “ông hoàng phòng vé” và “thế hệ vàng” của điện ảnh mới.

Nhìn toàn cảnh, có thể khẳng định “đường đua” phim truyện điện ảnh tại LHP năm nay đạt mức kỷ lục về sự khốc liệt. Sự đồng đều vượt trội của các tác phẩm đã ra rạp, cộng với yếu tố bất ngờ từ những phim chưa công chiếu, tạo nên một bức tranh cạnh tranh đầy thử thách. Đây vừa là cuộc tranh tài, vừa là minh chứng rõ nét cho sự phát triển bền vững của điện ảnh nước nhà, nơi chất lượng thương mại và giá trị nghệ thuật đã thực sự tìm được tiếng nói chung.