“Hẹn gặp ở Phou Nhoi”- Hành trình trở về Tổ quốc của cuốn nhật ký đặc biệt

VHO - Dellfino, cựu binh Mỹ từng tham chiến ở Việt Nam, vô tình nhặt được cuốn nhật ký của liệt sĩ Lưu Hồng Lâm tại điểm cao Phou Nhoi, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Với ước nguyện chuộc lại phần nào những lỗi lầm mà quân đội Mỹ đã gây ra ở Việt Nam, ông dành nhiều năm tìm kiếm thông tin về chủ nhân cuốn nhật ký. Được sự giúp đỡ của nhiều cựu chiến binh ở Việt Nam, ông đã có một cuộc hẹn với gia đình liệt sĩ Lưu Hồng Lâm tại Phou Nhoi.

Phim tài liệu “Hẹn gặp ở Phou Nhoi”do Điện ảnh QĐND sản xuất tập trung vào câu chuyện về cuộc gặp mặt giữa cựu binh Mỹ Delffino và gia đình liệt sĩ Lưu Hồng Lâm để trao lại cuốn nhật ký lưu giữ bút tích của liệt sĩ về hành trình tham gia chiến đấu vì độc lập dân tộc, thống nhất đất nước.

Sau nhiều năm cất giữ cuốn nhật ký của liệt sĩ Lưu Hồng Lâm, Delffino đã hoàn thành tâm nguyện đưa cuốn nhật ký về lại với gia đình.

Biên kịch Tiểu Linh chia sẻ, chị đã có nhiều năm làm báo về mảng hậu chiến và có cơ hội gặp gỡ rất nhiều cựu binh Mỹ từng tham chiến ở Việt Nam. Dù nhiều người trong số họ đã may mắn trở về sau cuộc chiến, những ám ảnh từ những năm tháng bom đạn ác liệt vẫn hằn sâu trong tâm trí họ. 

Không ít người không thể thoát ra khỏi bi kịch của quá khứ và đã chọn trở lại nơi họ từng cầm súng, như một cách để vơi bớt nỗi đau. Cuộc hẹn ở Phou Nhoi cũng xuất phát từ những hành trình đầy ý nghĩa ấy. 

“Khi một cựu binh Mỹ nhờ tôi tìm kiếm thông tin về thân nhân của chủ nhân cuốn nhật ký mà ông nhặt được sau một trận chiến ở Phou Nhoi. Ban đầu, tôi chỉ nhận lời để động viên ông. Nhưng khi biết rằng ông đã dành nhiều năm để tìm kiếm thông tin và đã liên hệ với nhiều cựu chiến binh Việt Nam mà không có kết quả, tôi hiểu được nỗi trăn trở của ông. 

Chính vì vậy, tôi đã quyết định giúp ông hoàn thành tâm nguyện của mình. Cuộc gặp gỡ ấy thật sự ý nghĩa, khi ông đã trao lại di vật của liệt sĩ cho gia đình. Tôi muốn chia sẻ trải nghiệm này với mọi người, để cùng nhau cảm nhận giá trị của sự kết nối và lòng nhân ái”, biên kịch Tiểu Linh cho biết.

Gần 30 năm kể từ khi Việt Nam và Hoa Kỳ chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, xác lập quan hệ đối tác chiến lược, mối quan hệ giữa hai quốc gia đã phát triển mạnh mẽ, đóng góp tích cực cho hòa bình và sự phát triển của cả hai bên.

 Với tinh thần “Gác lại quá khứ, hướng tới tương lai”, những năm gần đây, quân đội hai nước nói chung, các cựu chiến binh Việt Nam và cựu binh Mỹ nói riêng đã có nhiều hoạt động nhằm hóa giải các hậu quả chiến tranh, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau. 

Trong đó, có nhiều cuộc gặp nhằm trao trả kỷ vật của các liệt sĩ Việt Nam và tử sĩ quân đội Hoa Kỳ, mà cuộc gặp ở Phou Nhoi là một trường hợp điển hình.

“Hẹn gặp ở Phou Nhoi” kể về hành trình trở về Tổ quốc của một cuốn nhật ký đặc biệt. Cuốn nhật ký được liệt sĩ Lưu Hồng Lâm mang dọc đường hành quân, qua nhiều trận đánh. Những dòng chữ cuối cùng được viết tại điểm cao Phou Nhoi, trước khi anh hy sinh. 

Một người lính Mỹ- Delffino đã tìm thấy nó. Nhận thấy ẩn sau những dòng nhật ký là tâm hồn một người lính Việt Nam tràn đầy lòng yêu nước và tình thương đồng bào, Delffino quyết định giữ lại cuốn sổ, ông trân trọng lưu giữ nó trong gần 30 năm, đó cũng là thời gian Delffino trăn trở tìm mọi cách liên lạc với gia đình liệt sĩ Lưu Hồng Lâm.

 Phim đi sâu vào cố gắng từ nhiều phía, từ ông Delffino, từ gia đình liệt sĩ Lưu Hồng Lâm, các cựu chiến binh Việt Nam, nhằm đạt được một cuộc gặp trao trả cuốn nhật ký ở Phou Nhoi. 

Họ đã nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn và trăn trở để có một cuộc gặp tràn đầy cảm xúc và tình cảm bao dung, thấu hiểu. Phim tiết chế tối đa âm nhạc để dành không gian, cảm xúc cho những chia sẻ, tâm sự của nhân vật. 

Lời bình cũng không sử dụng quá nhiều để dành thời lượng cho nhân vật có thể chia sẻ một cách tốt nhất. Mục đích cuối cùng là mang đến một bộ phim hướng đến xoa dịu nỗi đau chiến tranh, góp phần mang lại hy vọng và sự hiểu biết cho thế hệ sau.

Trung úy Nguyễn Tú Đức, đạo diễn phim chia sẻ, khi nhận được kịch bản văn học từ chị Tiểu Thúy, anh đã bắt tay ngay vào thực hiện nhiệm vụ của mình, từ việc tham khảo ý kiến của biên tập đến việc đi thực tế, viết kịch bản, lắng nghe những chia sẻ của những người thuộc thế hệ trước nhằm hiểu rõ hơn về các trận đánh, đặc biệt là trận đánh ở Phou Nhoi. 

“Sau khi hoàn thiện kịch bản đạo diễn, tôi đã cùng ekip thảo luận cùng đưa ra những phương án tối ưu nhất cho quá trình thực hiện phim. Điều đó giúp tôi tự tin và từng bước hoàn thành bộ phim theo đúng kế hoạch.”

Trong quá trình ghi hình thực hiện bộ phim, đoàn làm phim gặp không ít khó khăn bởi địa hình và điều kiện khách quan dẫn tới có nhiều buổi quay phải lùi lịch vì thời tiết mưa kéo dài nhiều ngày. Tuy nhiên ekip đã nỗ lực để hoàn thành bộ phim đúng theo kế hoạch đã định.

Biên kịch Tiểu Linh chia sẻ: “Đây là lần hợp tác đầu tiên của tôi với một ekip trẻ từ đạo diễn đến quay phim và kỹ sư âm thanh, có một điều khiến tôi ấn tượng sâu sắc là sự tận tâm và nỗ lực vượt khó của họ. Tài liệu về Quảng Trị nói chung và Khe Sanh nói riêng rất phong phú nhưng việc tìm kiếm thông tin về Phou Nhoi thực sự là một thách thức không nhỏ”.

Cũng theo nữ biên kịch, vì nguồn thông tin quá hạn chế nên sự vất vả của biên kịch chỉ là một phần nhỏ so với những gì đạo diễn và đoàn làm phim đã phải trải qua trong quá trình làm phim. 

“Mỗi lần tìm được một nhân chứng hay một thông tin nào đó về Phou Nhoi, chúng tôi đều vui mừng trao đổi với nhau, rồi nhanh chóng tìm gặp các cựu chiến binh và những người am hiểu lịch sử, bản đồ quân sự, thực địa Phou Nhoi để nhờ tư vấn và giải đáp. Chỉ khi mọi thứ đã được xác minh kỹ càng, đạo diễn mới tiến hành ghi hình. Và đến bây giờ, tôi nghĩ rằng chúng tôi phối hợp khá ăn ý và tôi hi vọng sẽ có những “Cuộc gặp gỡ” giữa chúng tôi ở các bộ phim khác”…”, Tiểu Linh cho biết.

“Hẹn gặp ở Phou Nhoi” không chỉ là một cuộc gặp gỡ để trao trả kỷ vật, mà còn là cuộc gặp thể hiện của sự tha thứ và hòa giải giữa hai dân tộc từng trải qua những đau thương từ chiến tranh. Hành trình của Dellfino không chỉ dừng lại ở nỗ lực chuộc lỗi, mà còn gửi gắm một thông điệp sâu sắc về giá trị của hòa bình. 

“Chúng tôi hy vọng rằng, bộ phim này sẽ góp phần tái hiện lại một quá khứ hào hùng của dân tộc, khát vọng cống hiến cho hòa bình độc lập của các liệt sĩ, chiến sĩ năm xưa. Đồng thời thể hiện sự tiếp nối của thế hệ trẻ hôm nay, nhất là các bạn trẻ GenZ đối với thế hệ trước bằng cách thực hiện tham gia các hoạt động, học tập và làm theo phong trào, tư tưởng của Hồ Chí Minh”, Trung úy Nguyễn Tú Đức, đạo diễn bộ phim chia sẻ.

Thông qua câu chuyện của bộ phim “Hẹn gặp ở Phou Nhoi”, khán giả sẽ thêm thấu hiểu rằng, mỗi kỷ vật, mỗi câu chuyện đều mang trong mình giá trị tinh thần thiêng liêng, chỉ khi cùng nhau hóa giải các vết thương trong quá khứ, chúng ta mới có thể xây dựng một tương lai tươi sáng hơn.