“Dế Mèn Phiêu Lưu Ký” lần đầu chuyển thể thành phim điện ảnh 3D

PHƯƠNG KHÔI

VHO - Tác phẩm văn học thiếu nhi kinh điển của nhà văn Tô Hoài chính thức bước lên màn ảnh rộng với diện mạo mới, kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất liệu dân gian và ngôn ngữ điện ảnh đương đại.

“Dế Mèn Phiêu Lưu Ký” lần đầu chuyển thể thành phim điện ảnh 3D - ảnh 1
Poster đầu tiên của phim. Trước đây, tác phẩm có một số bản ngắn dạng 2D. Ngoài ra, truyện từng được dựng thành kịch, nhạc kịch. Ảnh: Nhà sản xuất cung cấp

Từ trang sách đến màn ảnh

Sau gần 80 năm ra đời, Dế Mèn phiêu lưu ký – tác phẩm gắn liền với tuổi thơ nhiều thế hệ người Việt – sẽ lần đầu được chuyển thể thành phim điện ảnh 3D với tựa đề Dế Mèn – Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội.

Dự án do đạo diễn Mai Phương dẫn dắt, hứa hẹn mang đến một góc nhìn tươi mới nhưng vẫn giữ nguyên tinh thần nhân văn của nguyên tác.

Khác với bối cảnh đồng quê trong truyện gốc, phiên bản điện ảnh đưa khán giả đến một “Hà Nội hóa thân” với những địa danh quen thuộc như công viên Lê nin, cầu Long Biên hay Cột Cờ.

Điểm nhấn độc đáo là Xóm Lầy Lội – vùng đất giả tưởng từng là cánh đồng xanh nay biến thành bãi rác, nơi các loài vật phải vật lộn để sinh tồn. “Chúng tôi muốn phản ánh những vấn đề thời đại như ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu,” đạo diễn Mai Phương chia sẻ.

Ngay cả nhân vật Đại vương Ếch Cốm cũng được tái hiện trong tòa lâu đài làm từ rác tái chế – chi tiết ẩn dụ về sự lãng phí và sáng tạo.

Để thu hút khán giả trẻ, ê kíp đã sáng tạo thêm nhiều nhân vật mới, tiêu biểu là Nhái Võ – lấy cảm hứng từ biểu tượng cao Sao Vàng. Các loài vật trong phim còn biết hát quan họ, đánh trống cơm, và lồng ghép khéo léo ca dao, tục ngữ.

“Chúng tôi muốn gen Z cảm thấy gần gũi nhưng vẫn giữ được hồn cốt dân tộc”, biên kịch kiêm đạo diễn Mai Phương nhấn mạnh.

Âm nhạc – yếu tố then chốt của phim – được giao cho nhà sản xuất Masew, nghệ sĩ trẻ từng gây tiếng vang với Túy Âm hay À Lôi. Anh tiết lộ sẽ có 5 ca khúc mới, trong đó hai bản rap kết hợp nhạc cụ dân tộc.

“Tôi muốn thử thách bản thân khi đưa chất liệu chèo, quan họ vào nhịp điệu hiện đại,” Masew nói. Đáng chú ý, phim không sử dụng giọng ca nhí mà hướng đến chất giọng teen, phù hợp với thông điệp trưởng thành của tác phẩm.

Gen Z và hành trình “đi tìm bản ngã” của Dế Mèn

Dù cách tân nhiều chi tiết, ê-kíp khẳng định vẫn trung thành với triết lý gốc của Tô Hoài: khát vọng về một thế giới bình đẳng, bao dung.

“Dế Mèn trong phim vẫn là chàng dế can đảm, trượng nghĩa nhưng cũng đầy kiêu ngạo – một hình ảnh phản chiếu của tuổi trẻ,” đạo diễn Mai Phương giải thích.

Bà cũng nhấn mạnh các chủ đề nóng như tái chế rác hay bảo vệ môi trường, biến tác phẩm thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại.

Ra đời năm 1941, Dế Mèn phiêu lưu ký được Tô Hoài viết khi mới 17–18 tuổi, lấy cảm hứng từ tuổi thơ chơi dế ven sông Tô Lịch. Tác phẩm không chỉ được đưa vào sách giáo khoa mà còn được dịch ra gần 40 thứ tiếng, trở thành “sứ giả” văn hóa Việt.

Nhà văn Tô Hoài (tên thật Nguyễn Sen) từng nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh nhờ khả năng quan sát tinh tế và lối viết giàu tính tạo hình.

Với việc chuyển thể lần này, Dế Mèn không chỉ là câu chuyện về loài côn trùng, mà còn là bài học nhân sinh dành cho mọi lứa tuổi. Như lời đạo diễn Mai Phương: “Chúng tôi muốn khán giả vừa thấy bản thân trong Dế Mèn, vừa nhận ra trách nhiệm với Trái Đất – ngôi nhà chung của muôn loài.”

Phim dự kiến ra mắt vào cuối năm 2024, hứa hẹn tạo nên làn sóng mới cho điện ảnh thiếu nhi Việt Nam.