Ấn tượng phim trường “Mưa đỏ” bên sông Thạch Hãn

VHO - Phim trường “Mưa đỏ” về cuộc chiến ở Thành cổ Quảng Trị năm 1972 được dựng hoành tráng bên sông Thạch Hãn, tái hiện cuộc chiến ác liệt năm xưa.

Bộ phim “Mưa đỏ” phản ánh cuộc chiến đấu anh dũng, kiên cường của nhân dân và cán bộ, chiến sĩ QĐND Việt Nam trong 81 ngày đêm bảo vệ Thành Cổ Quảng Trị; cuộc đấu trí cam go của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trên bàn đàm phán tại Hội nghị Paris; tố cáo tội ác chiến tranh; ca ngợi tính chính nghĩa của cuộc đấu tranh nhằm thống nhất đất nước; khát vọng hòa bình, độc lập, thống nhất; tinh thần hòa giải, hòa hợp dân tộc của nhân dân Việt Nam.

Đại phim trường bên dòng Thạch Hãn

Đối với bộ phim hiện thực lịch sử, Điện ảnh QĐND và đoàn làm phim mong muốn tái hiện sống động và chân thực nhất giai đoạn lịch sử chiến tranh của dân tộc tại thập niên 70, đặc biệt là năm 1972 với 81 ngày đêm lịch sử tại Quảng Trị.

Vì vậy, Điện ảnh QĐND đã đầu tư xây dựng, tái hiện kỹ lưỡng bối cảnh trên phim trường tại Quảng Trị; huy động sự tham gia, phối hợp của các quân binh chủng trong quân đội, cùng nhiều vũ khí, trang bị, đạo cụ, phương tiện phục vụ cho cảnh quay.

Theo Thượng tá Nguyễn Thu Dung, Giám đốc Điện ảnh QĐND, Phó trưởng BCĐ sản xuất phim truyện điện ảnh “Mưa đỏ” cho biết: “Đây là bộ phim chiến tranh có quy mô lớn, là dự án phim truyện điện ảnh đầu tiên được đơn vị đầu tư xây dựng, tái hiện bối cảnh trên phim trường. Bối cảnh chính Thành Cổ và các bối cảnh lẻ như Sở Chỉ huy Tiền phương Ngụy, trạm quân y,.. được đặt tại Quảng Trị.

 Đây là nơi có giá trị lịch sử và ý nghĩa lớn trong cuộc chiến tranh chống Mỹ; một trong những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong chiến tranh. Phim có những đại cảnh huy động cả bộ đội, người dân lên đến hàng trăm người, nhiều trang thiết bị cơ giới, phương tiện hạng nặng như xe tăng, xe bọc thép… Bối cảnh Thành cổ Quảng Trị được phục dựng và dàn dựng trạng thái hoang tàn, đổ nát theo diễn biến của cuộc chiến đấu”.

Đỉnh cao của nghệ thuật phục dựng

Điện ảnh QĐND đã đầu tư thời gian, tâm huyết cho những bối cảnh khác của bộ phim như hầm mổ, trạm phẫu, Sở chỉ huy quân Việt Nam Cộng hòa, đoàn tàu vận chuyển tân binh… Họa sĩ thiết kế Vũ Việt Hưng cho biết, ekip Tổ Họa sĩ đã dày công nghiên cứu, chỉn chu đến từng chi tiết, đội ngũ làm việc hăng say, chuyên nghiệp, nhiệt huyết và đam mê với thể loại phim hiện thực chiến tranh.

Từng chi tiết như những rễ cây ăn lan trong hầm mổ, lớp tường xanh rêu do không gian ẩm thấp, trạm phẫu tiền phương núp dưới những tán cây rừng, với những đồ đạc đơn sơ như chiếc chõng cứu thương ghép tạm bằng tre nứa nhưng toát lên được tinh thần và ý chí của những người lính năm xưa.

 Các toa tàu cũng được phục dựng, thiết kế lại để đúng với tinh thần và thời điểm lịch sử. Những phân cảnh tại hầm mổ, trạm phẫu đã để lại cho diễn viên và ekip đoàn làm phim rất nhiều cảm xúc bởi tính chân thực của bối cảnh đã tái hiện được nỗi đau của chiến tranh, ranh giới giữa sự sống và cái chết, sự tiếc nuối và bất lực của các chiến sĩ khi chứng kiến đồng đội hy sinh ngay trên tay mình.

Tại các đại cảnh có sự tham gia đông đảo của các diễn viên quần chúng, đoàn làm phim đã nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ rất nhiệt tình của bà con. Nhiều diễn viên quần chúng lần đầu được tiếp xúc, chứng kiến những cảnh nổ hoành tráng, dữ dội, những vũ khí, khí tài của quân đội ngay trước mắt, ngoài sự tò mò khi được tham gia vào phim còn là niềm tự hào, xen lẫn cảm xúc về những ký ức mất mát, đau thương, sự chia cắt do chiến tranh mang lại, từ đó mỗi người càng cảm thấy trân trọng giá trị của hòa bình.

Đạo cụ của các nhân vật sĩ quan Việt Nam Cộng hòa cũng được kỳ công sưu tầm, phục chế tới từng chi tiết nhỏ nhất. Nhiều hiện vật quý, chỉ còn được lưu giữ trong bảo tàng, chính vì thế, để tái hiện được trong phim, đoàn làm phim đã nhân bản với tỉ lệ 1:1 để phục vụ các cảnh quay. Bên cạnh việc bảo đảm khắc họa chân thực lịch sử, các bối cảnh đạo cụ còn mang giá trị thẩm mỹ, cũng hóa thân thành một nhân vật trong câu chuyện.

Điểm đặc biệt nhất của bộ phim là phim trường Thành Cổ được tái hiện lại chân thực phỏng theo di tích Thành Cổ lịch sử. Đoàn làm phim và đội ngũ hoạ sĩ đã nghiên cứu kết cấu của Thành cổ Quảng Trị trên thực tế, từ đó lên thiết kế bối cảnh bảo đảm sát như nguyên mẫu.

Từ cổng thành Đinh Công Tráng, các lớp thành bao, màu tường thành với các lớp rêu phong của thời gian, cách sắp xếp các lớp gạch cũng như nghiên cứu kết cấu của từng viên gạch. Để bảo đảm chân thực nhất, đoàn làm phim cũng mời chuyên gia, các nhà nghiên cứu lịch sử và các cựu chiến binh từng tham chiến tại Thành Cổ để đưa ra các góp ý, tư vấn về chi tiết trong quá trình xây dựng.

Lựa chọn bối cảnh tại ngay dòng sông Thạch Hãn cũng là nội dung mà Điện ảnh Quân đội trăn trở trước khi quyết định. Việc xây dựng phim trường ngay bên dòng sông lịch sử vừa mang ý nghĩa tri ân các anh hùng liệt sĩ, như một nén tâm nhang gửi lòng thành kính của thế hệ hôm nay dành cho những hi sinh, gian khổ của cha ông ta; vừa có thể tận dụng được dòng sông lịch sử để tái hiện lại những hình ảnh trong chiến tranh như cảnh vượt sông của bộ đội ta, cảnh chuyển thương trong mưa bom bão đạn… Điều này giúp tăng tính chân thực và cảm xúc khi ghi hình, đồng thời giảm bớt phần nào chi phí thiết kế bối cảnh.

Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất phim “Mưa đỏ”, Điện ảnh QĐND cũng gặp phải không ít khó khăn như: nhân sự và kinh nghiệm làm phim quy mô lớn hạn chế; kinh phí, thủ tục đấu thầu phức tạp, khó khăn cho ngành nghề đặc thù là sản xuất phim điện ảnh.

Việc đầu tư cho bối cảnh, trang phục và đạo cụ cần bảo đảm chính xác tính lịch sử, tính thẩm mỹ. Vì vậy, đơn vị phải sưu tầm, tham khảo ý kiến các chuyên gia về việc tái hiện trang phục, vũ khí, các đạo cụ chiến tranh sao cho đúng thời kỳ. Bộ phim “Mưa đỏ” tái hiện lại một giai đoạn hào hùng và thiêng liêng trong lịch sử đất nước, đoàn phim phải thận trọng trong cách xây dựng câu chuyện, bối cảnh, hình tượng nhân vật để không làm sai lệch hay gây hiểu nhầm về sự kiện lịch sử.

Bên cạnh đó, điều kiện thời tiết tại Quảng Trị mưa nắng khắt nghiệt ảnh hưởng rất lớn đến quá trình thi công, xây dựng bối cảnh. Một số địa điểm quay phim là các di tích lịch sử cần được bảo vệ cẩn thận. Vì vậy, đoàn phim phải tuân thủ các biện pháp nghiêm ngặt, hạn chế thiết bị nặng hoặc tác động mạnh để tránh ảnh hưởng đến di tích.

Những thuận lợi và khó khăn này là một phần trong quá trình hoàn thiện “Mưa đỏ”, giúp bộ phim truyền tải đúng tinh thần và tôn vinh những hi sinh vĩ đại trong lịch sử Việt Nam.