Tăng cường vai trò của báo chí trong giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa

VHO- Trong vòng 1 năm từ tháng 4.2022 đến tháng 3.2023 dự án “Phóng viên nữ hành động giảm thiểu rác thải nhựa và ô nhiễm nhựa” đã thực hiện được các hoạt động đa dạng thúc đẩy vai trò của báo chí, truyền thông về chủ đề này và nhận được sự hưởng ứng tích cực từ mạng lưới phóng viên nữ cũng như các bên liên quan và cộng đồng.

Quỹ Vì tầm vóc Việt (VSF) và Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) tổ chức Hội thảo “Tăng cường vai trò của báo chí trong giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa” vào ngày 29.3 tại Hà Nội, nhằm thúc đẩy hơn nữa vai trò của báo chí và thảo luận giải pháp tăng hiệu quả truyền thông của các tác phẩm báo chí về chủ đề ô nhiễm rác thải nhựa, IUCN và VSF phối hợp tổ chức hội thảo “Tăng cường vai trò của báo chí trong giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa”. 

Phóng viên chia sẻ về quá trình thực hiện bài viết về ô nhiễm RTN

Ô nhiễm rác thải nhựa (RTN) là một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng và cấp bách nhất hiện nay trên phạm vi toàn cầu. Theo báo cáo xác định điểm nóng ô nhiễm nhựa tại Việt Nam (do IUCN, Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) và Sáng kiến Life Cycle xuất bản hợp tác cùng EA, Quantis, trong năm 2018), toàn quốc có trên 400 triệu tấn rác thải nhựa bị rò rỉ ra đại dương, tương đương với lượng rác rò rỉ là 4.7 kg/người/năm.

Nhận thức được nguy cơ nghiêm trọng của RTN đối với môi trường và con người, nhà nước đã được ban hành nhiều chính sách nhằm giảm thiểu ô nhiễm RTN. Báo chí cũng đóng một vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao nhận thức, thúc đẩy các sáng kiến/giải pháp, chỉ ra những vấn đề còn tồn đọng cũng như hỗ trợ thực thi chính sách ở các cấp độ khác nhau liên quan đến ô nhiễm RTN.

Hiện nay, chỉ với một lệnh tìm kiếm trên mạng về chủ đề ô nhiễm RTN tại Việt Nam, có đến 1,3 triệu tin/bài/phóng sự kết quả được tìm thấy trong vòng 0,43 giây. Con số này cho thấy lượng thông tin truyền thông về vấn đề này là rất lớn và dễ tiếp cận, nhưng vẫn còn nhiều bất cập, tác động về mặt nhận thức và thay đổi hành vi của một bộ phận cộng đồng còn hạn chế.

Dự án “Phóng viên nữ hành động giảm thiểu rác thải nhựa và ô nhiễm nhựa” do Quỹ Vì tầm vóc Việt thực hiện được xây dựng dựa trên bối cảnh ô nhiễm nhựa tại Việt Nam đang ở mức báo động, và là đại diện duy nhất của Việt Nam được nhận tài trợ từ Mạng lưới Báo chí Toàn cầu (Earth Journalism Network) năm 2022 . Cùng với đó, nhiều phóng viên nữ chưa có được cơ hội tiếp cận thông tin và tham gia bình đẳng trong lĩnh vực điều tra về môi trường.Trong vòng 1 năm từ tháng 4.2022 đến tháng 3.2023 dự án “Phóng viên nữ hành động giảm thiểu rác thải nhựa và ô nhiễm nhựa” đã thực hiện được các hoạt động đa dạng thúc đẩy vai trò của báo chí, truyền thông về chủ đề này và nhận được sự hưởng ứng tích cực từ mạng lưới phóng viên nữ cũng như các bên liên quan và cộng đồng. Bà Trần Thị Như Trang, Giám đốc Quỹ Vì tầm vóc Việt cho biết: “Bên cạnh việc tổng kết những kết quả đạt được của dự án, chúng tôi cũng mong muốn những ý kiến đóng góp và các giải pháp hiệu quả trong truyền thông về RTN của các khách mời sẽ mở ra nhiều chủ đề khai thác cho các phóng viên. Từ đó, việc truyền thông về môi trường được thực hiện hiệu quả hơn, từng bước thay đổi nhận thức của người dân và hình thành thói quen về lối sống phát triển bền vững”.

Ban Tổ chức trao giải nhất cho phóng viên Hồng Hạnh, Báo Dân trí

Mạng lưới “Phóng viên nữ hành động giảm thiểu rác thải nhựa và ô nhiễm nhựa” được thành lập từ dự án đã phát huy hiệu quả khi các thành viên được tập huấn, hỗ trợ và tích cực thực hiện các tuyến bài về chủ đề này.  Phóng viên Đỗ Thùy Trang, Báo Pháp luật Việt Nam cho biết: “Với sự hỗ trợ của dự án, trong năm 2022, em đã thực hiện được nhiều đề tài liên quan đến vấn đề này, trong đó đặc biệt là tuyến bài về hệ lụy ô nhiễm nhựa đại dương tại Đảo Ngọc – Phú Quốc trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu. Em nghĩ rằng mạng lưới là một nguồn cảm hứng rất lớn đối với các phóng viên nữ, quan tâm nhiều hơn tới các vấn đề bảo vệ môi trường, đặc biệt là các đề tài về ô nhiễm nhựa”.

Cũng tại sự kiện, bên cạnh tổng kết những kết quả đạt được của dự án “Phóng viên nữ hành động giảm thiểu rác thải nhựa và ô nhiễm nhựa”, đã diễn ra lễ trao giải thưởng báo chí “Nữ phóng viên tiên phong vì môi trường”. Ban tổ chức đã trao 11 giải thưởng cho các phóng viên nữ và nhóm phóng viên  đã có những tác phẩm xuất sắc nhất vượt qua 57 tác phẩm dự thi thuộc 4 hạng mục là Báo in, Báo Điện tử, Phát thanh, Truyền hình từ các nữ nhà báo/phóng viên trên toàn quốc. Giải thưởng là sự ghi nhận những thành tựu, đóng góp của các nữ nhà báo, phóng viên, biên tập viên trong sự nghiệp bảo vệ môi trường; đồng thời, phát huy vai trò tiên phong của các nữ nhà báo, phóng viên, biên tập viên trong việc phổ biến và khuyến khích cộng đồng thực hiện trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường.

Q.HOA